… Λογική α λα ελληνικά …

Διαβάζω, στό «ΒΗΜΑ», από άρθρο σχετικό μέ τήν αξιολόγηση τής ελληνικής εκπαιδεύσεως από τόν ΟΟΣΑ, μεταξύ τών άλλων καί τά ακόλουθα :
… «Επισημαίνεται ακόμη ότι ο λόγος εκπαιδευτικός/μαθητές, καθώς και ο αριθμός των μαθητών ανά τάξη, είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, ενώ οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν τις λιγότερες ώρες την εβδομάδα σε σχέση με όλους τους ευρωπαίους συναδέλφους τους. Από την έρευνα των ειδικών του ΟΟΣΑ, πάντως, προκύπτει ότι οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα είναι χαμηλότεροι από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Παράλληλα, όμως, ο μέσος μισθός σε σχέση με τον αριθμό των μαθητών ξεπερνάει τον μέσο όρο των χωρών – μελών του Οργανισμού» …
Άν καλώς έχω καταλάβει, από τήν πρώτη πρόταση προκύπτει ότι «είτε οι εκπαιδευτικοί είναι σχετικά λίγοι, είτε οι μαθηταί σχετικά πολλοί» (λόγος εκπαιδευτικός / μαθητές).
Επίσης, αναγράφεται καθαρά ότι ο αριθμός ανά τάξη είναι από τούς χαμηλότερους στήν Ευρώπη.
Ακόμη, ότι οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν τίς λιγώτερες ώρες σέ σχέση μέ όλους τούς λοιπούς ευρωπαίους.
Επιπροσθέτως, αυτολεξεί μάλιστα, αναφέρεται ότι «οι μισθοί τών εκπαιδευτικών είναι χαμηλότεροι από τόν μέσο όρο τών χωρών τού ΟΟΣΑ», αλλά καί ότι «ο μέσος μισθός σέ σχέση μέ τόν αριθμό τών μαθητών ξεπερνάει τό μέσο όρο τών χωρών τού ΟΟΣΑ». ΕΠΟΜΕΝΩΣ, γιά τήν περίπτωση πού δέν είμαι εντελώς ηλίθιος, «οι εκπαιδευτικοί τής Ελλάδος καλούνται νά διδάξουν δυσανάλογα μεγάλο αριθμό μαθητών, κατανεμημένων σέ υπερβολικά μικρές τάξεις, ώστε, εργαζόμενοι γιά υπερβολικά λίγες ώρες, καί μέ λίγους σχετικά μαθητές, νά έχουν απολαβές σχετικά μέ συναδέλφους των χαμηλές, σχετικά όμως μέ τόν συνολικό αριθμό τών μαθητών πού διδάσκουν, υψηλές».
Προφανώς κάτι δέν πάει καλά: είτε είναι ανοϊκοί οι στατιστικολόγοι τού ΟΟΣΑ είτε εντελώς ηλίθιος εγώ, είτε κάτι δέν πήγε καλά στή μετάφραση. Μάλλον όμως ο μεταφραστής δέν κατάλαβε τί ήθελε νά πή ο ποιητής, καί θέλησε νά μεταφέρη στόν αναγνώστη τού κειμένου του τή δική του αδυναμία κατανοήσεως, σέ άμεμπτα ελληνικά (περί τούτου τουλάχιστον, αντίρρησις δέν υφίσταται, μέ εξαίρεση εκείνο τό «λόγος εκπαιδευτικός / μαθητές», έτσι, ασυντρόφευτο από κάνα εισαγωγικό ή διπλή τελεία πρίν). Τό κειμενάκι όμως τής εφημερίδος είναι μόνο η αφορμή: διαβάζω καθημερινά ότι «τό ελληνικό χρέος δέν είναι βιώσιμο». Ωραία. Ό,τι όμως αναπτύσσεται, δέν μπορεί νά μήν είναι «βιώσιμο». Τό ελληνικό χρέος είναι, συγκεκριμμένως, βιωσιμότατο – «ζή, αυτό μάς οδηγεί !», σφύζει από ζωή καί τό «βιωσιμότατο» θά περιέγραφε επαρκέστατα τό σφρίγος του. Ίσως λοιπόν μία άλλη λεξούλα; Κάτι σάν «ανεξέλεγκτο» ή «μή διαχειρίσιμο», ή (έστω!) «μή εξυπηρετήσιμο», δέν θά απέδιδε καλλίτερα τήν πραγματικότητα ; Διαβάζω, σέ πρόσφατη σφυγμομέτρηση επίσης εγκρίτου καί ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδος τό ερώτημα «εμπιστεύεσθε τό (….): α. Πολύ β. Λίγο γ. Καθόλου.
Καί ξανά μέ αφέλεια ή, άν θέλετε, κάποιου είδους δυσπιστία, αναρωτιέμαι: άν η «εμπιστοσύνη» είναι η επίδειξη ειλικρινούς καί ανεπιφυλάκτου πίστεως σέ κάποιο άτομο ή θεσμό (όπως προκύπτει από τά λεξικά παγκοσμίως), τότε, τί ακριβώς θά πή «εμπιστεύομαι ΛΙΓΟ»; Είναι κάπως όπως λέμε «λίγο έγκυος» ή «λίγο νεκρός»; Είναι δυνατόν η εμπιστοσύνη νά προσμετρηθή ποσοτικά; Μά, ακόμη καί η ελάχιστη επιφύλαξη, ισοδυναμεί μέ άρση τής εμπιστοσύνης! Ξέρω τήν απάντηση πολλών: τά είπε καί ο Βίττγκενστάιν καί ο Ντερριντά, εν ολίγοις μάς τά ’παν κι άλλοι, καί, συνελόντι ειπείν, «κάθε λέξη ή φράση γίνεται κατανοητή στό πλαίσιο, μέσα στό οποίο χρησιμοποιείται», καί, κατά τόν τρόπο αυτό, ακόμη καί δύο νεοέλληνες μπορούν νά συνεννοηθούν στά νέα ελληνικά – δηλαδή, ως τώρα, ακόμη «καταλαβαινόμαστε, δέν χρειάζονται περσότερα» – κατά τόν ποιητή.
Ωραία, αλλά όταν οι πολλές λέξεις ή φράσεις γίνονται πιά ακατανόητες, τότε πλέον γίνεται σιγά σιγά καί τό ίδιο τό διαλεκτικό πλαίσιο εντελώς ακαθόριστο, καί πλέον, είτε η πλήρης ακατανησία καραδοκεί είτε κατανοεί κανείς ό,τι θέλει, αυτοβούλως, μέσα από ατυχείς νεολογισμούς τού στύλ «επικαιροποιημένο», κακολεξίες τύπου «συγκεκριμενοποιώ», αντιφάσεις τού στύλ «δημοκρατική βία» («δημοκρατική» «βία», έλεος! Επίσης από έγκριτη εφημερίδα καί δημοσιογράφο!), ή καί εκφράσεις μαζεμένες από τήν αγγλική, τού κωμικού στύλ «τόν έκανα ντηλήτ» (όπως λέμε, «μέ έκανε η μαμά μου κεφτέδες, καί μέ έστειλε»!)
Τελικά, η «Λογική», όργανο καί πεδίο ερεύνης τού ορθώς διανοείσθαι καί διαλέγεσθαι, μπορεί μέν νά γεννήθηκε στήν Ελλάδα, σήμερα όμως εδώ δέν απομένουν παρά τά αποξηραμένα της σκύβαλα υπό μορφήν καυχησιολογίας καί ενδημικής γλωσσοφοβίας. Ίσως είχε δίκηο η σημερινή υπουργός Παιδείας, όταν κάποτε είχε εισηγηθή τήν υιοθέτηση τής Αγγλικής ως επίσημης γλώσσας τής χώρας (κι εκείνη, δηλαδή, τότε, άλλο ήθελε νά πή, κι ακόμη τήν ακολουθεί η πρόταση εκείνη πού τής είχε ξεφύγει, γλώττα όμως λανθάνουσα, τ’ αληθή λέγει): ίσως η γλώσσα θά έπρεπε νά υποστή ένα τρόπον τινά ρησέτ, μέσα από τήν επαφή καί τή σύγκριση μέ τή σαφήνεια καί τήν ακρίβεια τής «λίνγκουα φράνκα» τού καιρού μας, ώστε νά αναζητήση κάποια συνοχή, καθαρότητα καί, φυσικά, πλούτο σέ νέες λέξεις.
Γι’ αυτό όμως χρειάζεται μυαλό, συγκέντρωση καί μεράκι, καθώς καί ένα μίνιμουμ λογικής – ασφαλώς, πράγματα άγνωστα στή χώρα τού «ΔΕΝ πάμε ΠΟΥΘΕΝΑ νά φάμε ΤΊΠΟΤΑ !» …


Leo
(leonline11@gmail.com)