ΠτΔ: Στον εορτασμό της επετείου απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων

«Διακόσια χρόνια μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο ηρωικός αγώνας των προγόνων μας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την εθνική μας ανεξαρτησία, μας δίνει έμπνευση και δύναμη», τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου από την ‘Αμφισσα, όπου παρέστη στον εορτασμό της επετείου απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων.

Η Πρόεδρος τόνισε, επίσης, ότι διανύουμε μια πολύ δύσκολη περίοδο, καθώς η πανδημία, που ταλαιπωρεί ολόκληρο τον πλανήτη δεν αφήνει ανέπαφες και τις τοπικές κοινωνίες. Πλήττει την οικονομία τους, δυναμιτίζει τη συνοχή τους, εξαντλεί τις αντοχές τους. Παρ’ όλ’ αυτά, εξέφρασε τη βεβαιότητά της, ότι σύντομα οι Δελφοί θα σφύζουν από επισκέπτες και ζωή, και θα’ ναι, όπως πάντα, ένας τόπος πολιτισμού, εσωτερικής ενατένισης και αστείρευτης έμπνευσης.

Αρχικά, η κ. Σακελλαροπούλου παρέστη στη δοξολογία που πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου μητροπολίτη Φωκίδος, Θεόκτιστου και στη συνέχεια μετέβη στην πλατεία Κεχαγιά, όπου κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του οπλαρχηγού Πανουργιά, όπου δήλωσε:

«Βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω την επέτειο της απελευθέρωσης του Κάστρου των Σαλώνων. Η ‘Αμφισσα είναι η πρώτη πόλη της Ρούμελης που εξεγέρθηκε το 1821 και η πρώτη που απελευθερώθηκε. Αν για τους αρχαίους προγόνους μας η Φωκίδα και το κέντρο των Δελφών ήταν ο “ομφαλός της γης”, για τις γυναίκες και τους άντρες που πολέμησαν για την ελευθερία μας ήταν ο τόπος της θυσίας. Διακόσια χρόνια μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο ηρωικός αγώνας των προγόνων μας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την εθνική μας ανεξαρτησία μας δίνει έμπνευση και δύναμη».

Επίτιμη δημότης στους Δελφούς

Αμέσως μετά, η κ. Σακελλαροπούλου μετέβη στο δημαρχείο Δελφών, όπου ανακηρύχθηκε επίτιμη δημότης. Απαντώντας στην προσφώνηση του δημάρχου Δελφών Παναγιώτη Ταγκαλή, είπε τα εξής:

Κύριε δήμαρχε,

Σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνετε να με ανακηρύξετε επίτιμη δημότη της πόλης σας. Αισθάνομαι χαρά που βρίσκομαι μαζί σας. Η τραχιά και όμορφη Φωκίδα υπήρξε τόπος πολυθρύλητος από την αρχαιότητα. Ομφαλός της γης, πνευματικό κέντρο και σύμβολο της ενότητας των αρχαίων Ελλήνων· μήτρα της στερεοελλαδίτικης ναυτοσύνης· γενέτειρα του Αθανάσιου Διάκου, του Πανουργιά, του Μακρυγιάννη, κι άλλων πολλών ηρώων του 1821· τόπος διάσπαρτος από μνημεία αρχαία, βυζαντινά και νεότερα που μαρτυρούν την ιστορική συνέχεια του ελληνισμού. Σ’ αυτόν τον τόπο, από αρχαιοτάτων χρόνων η αγωνιστική φλόγα συμβάδιζε με τη βαθιά πνευματικότητα· ο ηρωισμός και η αποκοτιά με τα δελφικά παραγγέλματα «Γνώθι σαυτόν» και «Μηδέν άγαν». Είναι μια σύνθεση ικανή να διαμορφώσει ανθρώπους ολοκληρωμένους, πλούσιους σε κόσμο.

Σήμερα, στην ‘Αμφισσα, τιμάμε την πρώτη πόλη της Στερεάς Ελλάδας που απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό. Την πόλη όπου θεσμοθετήθηκε ο ‘Αρειος Πάγος των Σαλώνων και υπό την καθοδήγηση του Θεόδωρου Νέγρη συντάχθηκε και ψηφίστηκε το Σύνταγμα της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδας.

Την πόλη που ανέδειξε ήρωες. Με πρώτον απ’ όλους τον επιφανή οπλαρχηγό και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Πανουργιά, που κήρυξε την Επανάσταση στις 24 Μαρτίου, και μαζί με τον Μανίκα, τον Τράκα και τους άνδρες τους πολιόρκησε το Κάστρο της πόλης και το απελευθέρωσε στις 10 Απριλίου του 1821, δίνοντας μάλιστα εντολή να μην υπάρξουν αντίποινα για τους αιχμαλώτους. Χωρίς άλλωστε να λησμονούμε ότι τον ξεσηκωμό ευλόγησε ο Φιλικός Ησαΐας, επίσκοπος Σαλώνων, που πολέμησε και τελικά θυσιάστηκε για τον ιερό σκοπό.

Στη συνέχεια, ο αγώνας γενικεύεται. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ανακόπτει την πορεία των Τούρκων στο Χάνι της Γραβιάς, ενώ ο Πανουργιάς και ο Γιάννης Γκούρας κατατροπώνουν τους Οθωμανούς στη Μάχη της Δρέμισσας. Κοντά στους άντρες και οι γυναίκες, που έδωσαν τις δικές τους μάχες από τις αποκλείστρες, τις σπηλιές των απάτητων βουνών της Δωρίδας.

Οι πιο πολλές ανώνυμες· αλλά οι λίγες, που έμειναν στην ιστορία, μας συγκλονίζουν με την αυταπάρνησή τους. Η μάνα του Αθανάσιου Διάκου, Χρυσούλα Μπουκουβάλα. Η Σοφία Λευκαδίτη, η Ελένη Μανίκα, η Μαρία Μώκου. Η Ασήμω Λιδωρίκη, γυναίκα του Γιάννη Γκούρα. Η Γαλαξιδιώτισσα Αλεφάντω Ζανιά. Η Ασήμω Ραυτοπούλου. Και τόσες άλλες γενναίες, ορεσίβιες ή θαλασσινές. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η έκβαση του Αγώνα δεν θα ήταν η ίδια χωρίς τον στόλο των Γαλαξιδιωτών, που διαθέτοντας 40 μεγάλα πλοία και πολλά μικρά εξασφάλισαν την ελεύθερη κίνηση των ελληνικών πλοίων στον Κορινθιακό Κόλπο και πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος στον αγώνα.