Συνέντευξη Αλέξανδρος Μιχαήλ με αφορμή την ονειρική κωμωδία Μάσκες Νυκτός, που παίζει στο Θέατρο Τ σε σύλληψη και σκηνοθεσία του ίδιου.
Οι Μάσκες Νυκτός είναι μια παράσταση αλλιώτικη, που δεν βασίζεται σε μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Είναι μια πρωτότυπη σκηνική αφήγηση που συνδυάζει μια πληθώρα θεατρικών ειδών (θέατρο της επινόησης, σωματική κωμωδία, θέατρο μάσκας, κλόουν, μπουρλέσκ κ.ά.) και, αξιοποιώντας κοστούμια και σκηνικά αντικείμενα κατασκευασμένα με υλικά καθημερινής χρήσης, δημιουργεί έναν ολόκληρο κόσμο που μας προσκαλεί να τον εξερευνήσουμε· έναν γρίφο που μας προκαλεί να τον ερμηνεύσουμε (ή και όχι)· μια μοναδική εμπειρία που εξάπτει τη φαντασία μας και ανανεώνει την αντίληψή μας για το τι είναι θέατρο. [Από την περιγραφή στο Δελτίο Τύπου]
Αλέξανδρος Μιχαήλ | συνέντευξη
Ο Αλέξανδρος Μιχαήλ σκηνοθέτης θεάτρου, performance και installation artist είναι ιδρυτικό μέλος και καλλιτεχνικός διευθυντής του Vatiras.
Πώς προέκυψε η σύλληψη της παράστασης “Μάσκες Νυκτός”, τι σας ενέπνευσε; Η αρχική σύλληψη ήταν η δομή της δημιουργικής διαδικασίας που θα ακολουθούσαμε για να φτιάξουμε την παράσταση. Πολύ απλά, 10 άνθρωποι (8 ηθοποιοί, σκηνοθέτης, σκηνογράφος-ενδυματολόγος) θα συναντιούνταν κάθε βδομάδα για 4 ώρες για 6 μήνες, δουλεύοντας με πρώτη ύλη τις ιστορίες και τα όνειρα τους. Όλα προέκυψαν μέσα από αυτό. Οι εικόνες, οι σκηνές, τα νοήματα.
Όπως διαβάζουμε στο δελτίο τύπου πρόκειται για μια πρωτότυπη σκηνική αφήγηση που συνδυάζει μια πληθώρα θεατρικών ειδών. Πόσο δύσκολο ήταν να συνδυάσετε τόσα διαφορετικά θεατρικά είδη; Καθόλου δύσκολο. Αυτή ήταν η θεατρική μου εκπαίδευση στην παιδαγωγική του Ζακ Λεκόκ. Να επινοώ το δικό μου θέατρο έχοντας πολύ καλή αντίληψη όλων αυτών των διαφορετικών θεατρικών πεδίων και τεχνικών.
Αυτή η πολυπλοκότητα τι ακριβώς συμβολίζει; Απολύτως τίποτα. Οι Μάσκες Νυκτός είναι ένα roller caster. Ανεβαίνεις και απολαμβάνεις το ταξίδι. Από το γέλιο στη συγκίνηση, από το λεπτεπίλεπτο στο χοντροκομμένο, από τα ψηλά στα χαμηλά, από την παρωδία στο μυστήριο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Οι Μάσκες Νυκτός είναι ένα παιχνίδι μεταμορφώσεων.
Ποια είναι τα θέματα που θίγει η παράσταση; Δεν βασιστήκαμε σε κάποιον θεματικό άξονα για τη δημιουργία της παράστασης. Αλλά μεταποιήσαμε το αρχικό υλικό σε μια σκηνική εμπειρία για όλους, ανοιχτή στην ερμηνεία του καθενός. Ωστόσο, αφού ρωτάτε, εκ του αποτελέσματος, η παράσταση μιλάει για αυτά που μιλάει κάθε παράσταση στον κόσμο ανά τους αιώνες: Η σχέση μας με τον εαυτό, οι σχέσεις μας με τους άλλους, η φύση της ανθρώπινης φύσης, το μυστήριο της ανθρώπινης εμπειρίας, η σχέση με το υψηλό και με το χαμηλό, το φωτεινό και το σκοτεινό.
Πιστεύετε ότι η παράσταση “Μάσκες Νυκτός” αυτή η σκηνική εμπειρία όπως την περιγράφετε μπορεί να συμβάλει σε έναν γόνιμο διάλογο; Οι Μάσκες Νυκτός δεν απευθύνονται στη σκέψη, αλλά στην ολότητα της ψυχικής εμπειρίας του κοινού. Στη δημιουργικότητα της φαντασίας του. Δεν διαπραγματεύονται λογικά νοήματα. Μιλούν, όπως τα όνειρα, με εικόνες, με γρίφους, σύμβολα και ατμόσφαιρες. Μπορεί και να μην μπορούμε να τα εξηγήσουμε, αλλά ξέρουμε πολύ καλά πως μας κάνουν να νιώθουμε. Είναι μια σκηνική γλώσσα παναθρώπινη. Κάθε ένας μπορεί να συνδεθεί με αυτή. Το αν και τι διάλογο κάνει ο καθένας με τον εαυτό του -με αφορμή την παράσταση- είναι δική του υπόθεση. Η παράσταση σίγουρα δίνει μια αφορμή.
Πώς τοποθετείται το έργο στο χώρο και στο χρόνο – έχει να κάνει με τη σημερινή εποχή; Και αρχαία τραγωδία να ανεβάζαμε, για την εποχή μας πάλι θα μιλούσαμε. Κάθε έργο τέχνης που παράγουμε είναι μια απόπειρα να συνομιλήσουμε με το πνεύμα της εποχής. Και οι Μάσκες Νυκτός δεν είναι εξαίρεση.
Υπάρχουν συγκεκριμένες σκηνές ή στιγμές που θεωρείτε κομβικές στην παράσταση; Κάθε σκηνή είναι κομβική. Κάθε σκηνή είναι ένας κώδικας.
Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στη σκηνοθεσία και πώς την αντιμετωπίσατε; Η συνεχής αγωνία μου για καθαρότητα, ακρίβεια, λεπτομέρεια, αρμονία, ρυθμό. Η αγωνία μου, η παράσταση, ως ζωντανός οργανισμός, να είναι πάντα εκεί που πρέπει να είναι, ώστε το κοινό να παίρνει πάντα την καλύτερη, την πληρέστερη δυνατή εμπειρία. Αυτή η αγωνία θα είναι εκεί μέχρι το τέλος και την αντιμετωπίζω με πολύ άγχος, αυπνίες, βαθιές ανάσες και συνεχή διάλογο με τον εαυτό μου και με τους άλλους.
Τι απαιτήσεις υπήρχαν για τους ηθοποιούς, με ποια κριτήρια τους επιλέξατε και πώς συνεργαστήκατε μαζί τους για να αποδώσουν τους χαρακτήρες με βάθος και αυθεντικότητα; Οι Μάσκες Νυκτός είναι ένα παιχνίδι μεταμορφώσεων. Οι ηθοποιοί είναι πολυεργαλεία. Καλούνται να ανταποκριθούν σε απαιτήσεις παντομίμας, χορού, εμψύχωσης μάσκας και αντικειμένων, σωματικής κωμωδίας πολλών διαφορετικών ειδών, ακόμη και παραγωγής ήχων μέσω αντικειμένων, περνώντας με άνεση από το ένα στο άλλο από σκηνή σε σκηνή. Είναι συνεχώς σε κατάσταση υψηλής σωματικής ενέργειας και εγρήγορσης, ακρίβειας κινήσεων και ρυθμού. Άλλοτε λειτουργούν απόλυτα συντονισμένοι σε ένα ενιαίο αρμονικό σύνολο και άλλοτε αυτοσχεδιάζουν ελεύθερα μπροστά στο κοινό, πάνω σε δοσμένες φόρμες. Οι ίδιοι επιτελούν τις διαρκείς μεταμορφώσεις του σκηνικού χώρου σε απόλυτη χορογραφία στο σκοτάδι.
Δεν υπάρχουν χαρακτήρες όπως υπονοείτε να τους φαντάζεστε. Δεν είναι θέατρο ρόλων ή λόγου. Δεν δουλέψαμε ψυχολογικά. Δουλέψαμε οργανώνοντας τις εικόνες, την κίνηση, το ρυθμό, την ένταση, τις σχέσεις, τους όγκους, τα σχήματα, τις δυναμικές, την κατάσταση σώματος στον χώρο. Η καθαρότητα της οργάνωση αυτών των στοιχείων είναι που επικοινωνεί τα νοήματα στο κοινό. Αυτό απαιτεί ταυτόχρονα βάθος και ελαφρότητα. Σωματική ευφυΐα.
Όσο για τα κριτήρια επιλογής: η ετοιμότητα των ηθοποιών να ανταποκριθούν στην ποικιλομορφία αυτών των απαιτήσεων και η διάθεση τους να είναι ανοιχτοί σε μια δημιουργική διαδικασία που απαιτεί ευαλωτότητα, δημιουργική τρέλα, φαντασία, ομαδικό και συνεργατικό πνεύμα και αντοχή στην αβεβαιότητα.
Τι στοχεύσατε και ελπίζετε να αποκομίσει το κοινό παρακολουθώντας την παράσταση; Μια ωφέλιμη για το ίδιο εμπειρία.
Μετά από την πρώτη παρουσίαση και την ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού στο πλαίσιο της Ανοιχτής Θεατρικής Σκηνής της Πόλης, ο vatiras επέστρεψε με την ονειρική κωμωδία Μάσκες Νυκτός,ι στο Θέατρο Τ
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
