Αμαντέο Τζιανίνι: O γιος μεταναστών που απέκτησε τη μεγαλύτερη τράπεζα στον κόσμο
Ο Αμαντέο Πίτερ Τζιανίνι – Amadeo Pietro Giannini (6 Μαΐου 1870 – 3 Ιουνίου 1949) ήταν Ιταλός-Αμερικανός τραπεζίτης γνωστός για τις πρωτοποριακές τραπεζικές τεχνικές του, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι χωρίς αυτόν δεν θα τελείωνε η γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ – Golden Gate του Σαν Φρανσίσκο, αλλά ούτε και η εμβληματική ταινία «Όσα παίρνει ο Άνεμος».
Μνημονεύεται όχι μόνο ως το αουτσάιντερ που τα έβαλε με τους ισχυρούς της Γουόλ Στριτ – Wall Street και τους κέρδισε κατά κράτος, αλλά κυρίως ως ο άνθρωπος που εκδημοκράτισε το τραπεζικό σύστημα, ανοίγοντάς το στον απλό άνθρωπο
Γιος Ιταλών μεταναστών, γεννήθηκε στις 6 Μαΐου του 1870 στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια.
Το 1872 ο πατέρας του Λουίτζι Τζιανίνι αγόρασε ένα αγρόκτημα 40 στρεμμάτων στο Άλβισο και καλλιεργούσε φρούτα και λαχανικά. Το 1876, ο Λουίτζι δολοφονήθηκε από έναν υπάλληλο σε καβγά για μισθούς.
Η χήρα του Βιρτζίνια, με δύο παιδιά και έγκυος με ένα τρίτο, ανέλαβε τη λειτουργία της επιχείρησης. Το 1880, η Βιρτζίνια παντρεύτηκε τον Lorenzo Scatena που είχε ξεκινήσει την L. Scatena & Co, εταιρεία παραγωγής φρούτων και λαχανικών.
Ο Αμαντέο φοιτούσε στο Heald College, αλλά εγκατέλειψε το κολέγιο το 1885 και πήρε θέση πλήρους απασχόλησης ως μεσίτης προϊόντων για τη L. Scatena & Co.
Ο γάμος – ορόσημο του Αμαντέο Τζιανίνι
Ο Αμαντέο Τζιανίνι εργάστηκε ως μεσίτης προϊόντων, έμπορος προμηθειών και έμπορος λαχανικών για αγροκτήματα στην κοιλάδα Σάντα Κλάρα με μεγάλη επιτυχία.
Παντρεύτηκε την Κλορίντα Κούνεο, κόρη μεγιστάνα του Σαν Φρανσίσκο. Το 1892 πούλησε την επιχείρηση λαχανικών στους υπαλλήλους του και αποσύρθηκε στην ηλικία των 31 για να διαχειριστεί την περιουσία του πεθερού του. Αργότερα έγινε διευθυντής του Columbus Savings & Loan, στο οποίο ο πεθερός του είχε συμφέροντα.
Ο Τζιανίνι παρατήρησε μια ευκαιρία να εξυπηρετήσει τον αυξανόμενο πληθυσμό μεταναστών που δεν είχαν τράπεζα. Απογοητευμένος γιατί οι υπόλοιποι διοικούντες δεν είχαν την ίδια γνώμη, εγκατέλειψε το διοικητικό συμβούλιο και ίδρυσε τη δική του τράπεζα.
Και… εγένετο Τράπεζα της Ιταλίας
Στις 17 Οκτωβρίου 1904 ο Αμαντέο Τζιανίνι ανοίγει το πρώτο υποκατάστημα της Τράπεζας της Ιταλίας με κεφάλαιο 150.000 δολαρίων, που δανείστηκε από πατριό και πεθερό.
Θέλοντας να δείξει την αλλαγή των ηθών, μετατρέπει σε τράπεζα ένα παλιό σαλούν και όλα μυρίζουν λαϊκότητα. Κρατά μάλιστα τον μπάρμαν στη θέση του, μετατρέποντάς τον σε ταμία! Και προωθεί αμέσως το χρηματοπιστωτικό του ίδρυμα ως «τράπεζα για τον μεροκαματιάρη».
Ήταν μια νέα επιχειρηματική στρατηγική που έκανε όλους να συνοφρυώνονται, μιας και έγινε αμέσως σαφές ότι ο Τζιανίνι ήταν εδώ για τον δουλευταρά μετανάστη και τον βιοπαλαιστή, όλους αυτούς που δεν μπορούσαν καν να περάσουν την πόρτα των παραδοσιακών τραπεζικών ιδρυμάτων των ΗΠΑ.
Είχε όμως ένα πρόβλημα: έτσι κλειστές καθώς ήταν για τον απλό κόσμο οι τράπεζες, το κοινό του δεν ήξερε καν τι κάνει μια τράπεζα!
Πριν από την έλευσή του Αμαντέο Τζιανίνι στον επιχειρηματικό κόσμο, οι τράπεζες ήταν εν πολλοίς κλειστές στον λαό, παραμένοντας ορόσημα της οικονομικής ελίτ. Ένας καθημερινός άνθρωπος δεν μπορούσε να μπει σε ένα υποκατάστημα και να ανοίξει έναν λογαριασμό
Ο Τζιανίνι έπαιρνε σβάρνα τα σπίτια και τα μπαρ εξηγώντας διεξοδικά στους ιταλούς μετανάστες αρχικά και κατόπιν σε κάθε βιοπαλαιστή τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Εκλιπαρούσε μάλιστα να του φέρουν τα χρήματά τους και να τους δίνει τόκους, επισύροντας έτσι τη μήνη των τραπεζιτών που θεωρούσαν ανήθικο να παρακαλάς για δουλειά.
Η Τράπεζα της Ιταλίας προσέφερε προνομιακά επιτόκια στους τραπεζικούς λογαριασμούς του λαού και χορηγούσε χαμηλότοκα δάνεια, κρίνοντας όχι την οικονομική επιφάνεια του πελάτη, αλλά τον χαρακτήρα του! Αποτέλεσμα; Οι καταθέσεις την πρώτη κιόλας μέρα που άνοιξε η τράπεζα τις πύλες της έφτασαν στα 8.780 δολάρια.
Στο τέλος του πρώτου χρόνου, τα αποθεματικά της Τράπεζας της Ιταλίας εκτοξεύτηκαν στα 700.000 δολάρια (περισσότερα από 13 εκατ. δολάρια σε σημερινές αξίες)!
Ο καταστροφικός σεισμός του Σαν Φρανσίσκο
Ο σεισμός και οι πυρκαγιές του 1906 στο Σαν Φρανσίσκο ισοπέδωσαν μεγάλο μέρος της πόλης.
Παρά την καταστροφή, ο Αμαντέο Τζιανίνι δημιούργησε μια προσωρινή τράπεζα, μαζεύοντας καταθέσεις, δίνοντας δάνεια, και διακηρύσσοντας ότι το Σαν Φρανσίσκο θα ξαναγεννηθεί από από τις στάχτες του.
Αμέσως μετά τον σεισμό, μετέφερε τα χρήματα του θησαυροφυλακίου στο σπίτι του έξω από τη ζώνη πυρκαγιάς στο τότε αγροτικό Σαν Ματέο.
Οι πυρκαγιές είχαν θερμάνει τα θησαυροφυλάκια άλλων μεγάλων τραπεζών, έτσι ώστε η ξαφνική αλλαγή θερμοκρασίας από το άνοιγμά τους κινδύνευε να καταστρέψει το περιεχόμενο. Πολλά θησαυροφυλάκια διατηρήθηκαν κλειστά για εβδομάδες.
Ο Τζιανίνι ήταν ένας από τους λίγους τραπεζίτες που μπορούσαν να ικανοποιήσουν τα αιτήματα ανάληψης και να παρέχουν δάνεια. Ο Τζιανίνι έκανε δάνεια με χειραψία σε όσους ενδιαφέρονταν να ανοικοδομήσουν. Χρόνια αργότερα, έλεγε ότι κάθε δάνειο εξοφλήθηκε.
Η Τράπεζα της Αμερικής
Η επίμονη αποφασιστικότητά του και η ευλαβική προσήλωσή του Αμαντέο Τζιανίνι στον απλό καθημερινό άνθρωπο θα κατέληγε σε κάτι μεγάλο, κάτι σπουδαίο: Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 απέκτησε τον έλεγχο της Bank of America, Los Angeles από τον Όρα Μονέτ. Έκοψε το όνομα σε Bank of America – Τράπεζα της Αμερικής και έως το 1929 είχε δημιουργήσει έναν κολοσσό με περισσότερα από 400 υποκαταστήματα.
Η Τράπεζα της Αμερικής είχε εκπροσώπηση από ακτή σε ακτή, δικαιώνοντας το όραμά του για μια τράπεζα ανοιχτή στον κόσμο και όχι μόνο στην οικονομική ελίτ
Όταν πέθανε ο Τζιανίνι το 1947 ήταν η μεγαλύτερη τράπεζα στον κόσμο, με κεφαλαιοποίηση στα 6 δισ. δολάρια! Σήμερα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ, πίσω μόνο από τη Citigroup.
Τζιανίνι… υπερδραστήριος
Ο Τζιανίνι βοήθησε στην καλλιέργεια της κινηματογραφίας και της οινοποιίας στην Καλιφόρνια. Δάνεισε στον Walt Disney τα κεφάλαια για την παραγωγή της «Χιονάτης», της πρώτης κινηματογραφικής ταινίας κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκου, ενώ με τη βοήθειά του ολοκληρώθηκε η ταινία «Όσα παίρνει ο Άνεμος»
Στον Αμαντέο Τζιανίνι οφείλεται η αναζωογόνηση της καλιφορνέζικης οικονομίας, μιας και δεν είχε κανένα πρόβλημα να δανείζει μεγάλα ποσά σε εταιρίες στα όρια της πτώχευσης.
Με τα δικά του δάνεια δημιουργήθηκαν οι πρώτοι αμπελώνες της πολιτείας και με τα δικά του κεφάλαια ξεκίνησαν δουλειά τα πρώτα στούντιο του Χόλυγουντ! Σε μια εποχή μάλιστα που το σινεμά ήταν ένα πανάκριβο σπορ με αμφίβολο μέλλον.
Δάνεισε στον Walt Disney τα κεφάλαια για την παραγωγή της «Χιονάτης», της πρώτης κινηματογραφικής ταινίας κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκου, «σώζει» την εμβληματική ταινία «Όσα παίρνει ο Άνεμος», ενώ με δικά του κεφάλαια δημιουργείται η United Artists.
Κατά τη Μεγάλη Ύφεση αγόρασε από την τσέπη του τις ξοφλημένες ομολογίες για τη χρηματοδότηση της γέφυρας Golden Gate του Σαν Φρανσίσκο, κάνοντάς τη ουσιαστικά δώρο στην πόλη.
Αλλά και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υποστήριξε χρηματοδοτικά όλους τους μεγαλοβιομήχανους που έφτιαχναν πολεμικό υλικό, ενώ μετά τον πόλεμο πήγε στην Ιταλία και χορήγησε δάνεια για την ανοικοδόμηση των μονάδων παραγωγής της Fiat.
Ο Τζιανίνι παρείχε επίσης κεφάλαια στους William Hewlett και David Packard για τη δημιουργία της Hewlett-Packard.
Τραπεζικό σύστημα για όλους
Ο Τζιανίνι καθιέρωσε το τραπεζικό σύστημα για όλους και πολλά από αυτά που θεωρούμε σήμερα δεδομένα ήταν δικές του εμπνεύσεις. Όπως οι υποθήκες, τα δάνεια για την αγορά αυτοκινήτου και μια μακρά ακόμα σειρά τραπεζικών προϊόντων που ήταν ανήκουστα πριν από αυτόν.
Στον ίδιο οφείλεται επίσης η πανεθνική εκπροσώπηση μιας τράπεζας, καθώς πίστευε πως έτσι θα θωράκιζε το ίδρυμα από τις δυσκολίες που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τοπικά. Η τράπεζά του δάνειζε σε δήμους και κοινότητες που είχαν πληγεί από φυσικές ή άλλες καταστροφές, όταν όλες οι άλλες τούς γύριζαν την πλάτη.
Το σύγχρονο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα μπήκε σε τροχιά από τα πεπραγμένα του Τζιανίνι, αν και θα εκτροχιαζόταν τελικά όταν αυτός θα έφευγε από τη ζωή.
Αμαντέο Τζιανίνι: Ο «καλός τραπεζίτης» που έδινε δάνεια στους φτωχούς
Ο Αμαντέο Τζιανίνι όταν άφησε την τελευταία του πνοή στις 3 Ιουνίου 1949 σε ηλικία 79 ετών, η Τράπεζα της Αμερικής είχε πάνω από 500 υποκαταστήματα και περισσότερα από 6 δισ. δολάρια στα ταμεία της. Το στοίχημά του είχε κερδηθεί και με το παραπάνω, μαζί του όμως κέρδισαν και οι χαμηλές εισοδηματικές τάξεις των ΗΠΑ.
Είναι αξιοσημειώτο ότι όταν πέθανε είχε προσωπική περιουσία λιγότερη από μισό εκατομμύριο δολάρια! Κι αυτό ήταν ξεκάθαρα επιλογή του. Θα μπορούσε να ήταν δισεκατομμυριούχος, μόνο που περιφρονούσε τον πλούτο, κι αυτό γιατί πίστευε ότι αν ζούσε σαν κροίσος θα έχανε την επαφή με τον άνθρωπο που ήθελε να βοηθήσει, τον εργάτη και τον μεσοαστό δηλαδή.
Για χρόνια και χρόνια δεν έπαιρνε καν μισθό από την τράπεζά του και όταν κάποτε οι μέτοχοί του του έδωσαν μπόνους της τάξης του 1,5 εκατ. δολαρίων, το δώρισε αμέσως στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια! «Η φαγούρα για λεφτά είναι πολύ κακό πράγμα», είπε κάποια στιγμή, «ευτυχώς, δεν είχα ποτέ αυτό το πρόβλημα»
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Θοδωρής Κουγιουμτζής
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Μπέρνι Μέιντοφ: Ο έκπτωτος Φαραώ της Wall Street
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
Ακολουθείστε το Cityportal.gr στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι όλα τα τελευταία νέα
Cityportal.gr Live ενημέρωση: O κορωνοϊός λεπτό προς λεπτό στην Ελλάδα και παγκοσμίως