Δούναβης - Κλαουντιο Μαγκρις (βιβλιοκριτική Άγγελα Μάντζιου)

Δούναβης - Κλαουντιο Μαγκρις (βιβλιοκριτική Άγγελα Μάντζιου)

Κριτική Απόψεις

Ο Δούναβης, κορυφαίο έργο του καθηγητή γερμανικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της Τεργέστης Κλαούντιο Μάγκρις, είναι ένα ταξίδι συναισθηματικής γεωγραφίας στο σώμα της Mitteleuropa, μια συνάντηση αναζήτησης της ταυτότητας και των συνόρων στις ρίζες του ποταμού Δούναβη μια συνομιλία με συγγραφείς, μια αφήγηση ιστοριών της ιστορίας του παρελθόντος στο παρόν, στο οικείο της τέχνης, στη σύγκλιση Ανατολής- Δύσης.

Ο Δούναβης Γερμανο-Μαγιαρο- Σλαβο- Ρομανο-Εβραϊκός ποταμός, ποτίζει τη φαντασία των καλλιτεχνών και το Ευρωπαϊκό τοπίο, αποτελεί ένα συμβολικό σύνορο και κατά μήκος των 2.888 χιλιομέτρων του άνθρωποι, εμπορεύματα και ιδέες, πολιτείες, μουσεία και ναοί συνθέτουν το μίτο της ιστορίας, της μνήμης, της ταυτότητας.

Ο συγγραφέας πραγματοποιεί ένα ταξίδι στην περιοχή αυτή και με λογοτεχνική μαεστρία αφουγκράζεται τους περασμένους αιώνες στα κείμενα της λογοτεχνίας, στα διεκπεραιωτικά έγγραφα της γραφειοκρατίας, στα ιστορικά αρχεία, στις αφηγήσεις των ανθρώπων, στα λόγια του Χαίλντερλιν, αναστοχάζεται ιστορικά πρόσωπα και προσωπικά συμβάντα των ανθρώπων της ιστορικής συγκυρίας, στιγμές φθοράς, μικρότητας, γενναιοδωρίας, ευτυχίας. Η γραφή του είναι σύνθετη και πυκνή έχει πολλές αναγνώσεις βιβλίων στο υποσυνείδητό της και μια αίσθηση της συνέχειας του σημαντικού και του ασήμαντου στη φυσική διαπλοκή και στη φιλοσοφική θεώρηση.

Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας ηγεμόνες, οι φυλετικές επιμειξίες, ονόματα ανθρώπων και πόλεων στη ροή του ποταμού και της ιστορίας συνθέτουν ένα συναρπαστικό αφήγημα που στη φαντασία του αναγνώστη εκτείνεται στο παρόν (το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1986)ένα ταξίδι ιστορίας πολλών εθνοτήτων, μια γεωγραφία συνόρων, λογοτεχνικής ταυτότητας, ανθρώπινης περιπέτειας. Ο Γαλάζιος Δούναβης, Ο Ωραίος Ξανθός Δούναβης, Ο Κίτρινος Δούναβης ,που απεικονίζεται σαν ώριμος άντρας, σύμβολο της Ευρώπης, στην κρήνη του Μπερνίνι στην πιάτσα Ναβόνα ή σαν ώριμος ρωμαλέος και αρρενωπός γέροντας, είναι γένους θηλυκού στα Γερμανικά, είναι ο ποταμός της Βιέννης, της Μπρατισλάβα, της Βουδαπέστης, του Βελιγραδίου, της Δακίας, μια κορδέλα που διαπερνά την αυτοκρατορία των Αψβούργων που ο ύμνος της ψάλλονταν σε έντεκα διαφορετικές γλώσσες. Ο Δούναβης κυλά προς τη θάλασσα αλλά για τις πηγές του ερίζουν οι πόλεις Ντοναουσίνγκεν και Φυρτβάγκεν και αρχαίοι συγγραφείς από τον Εκαταίο, τον Ηρόδοτο, τον Στράβωνα, τον Καίσαρα, τον Πλίνιο, τον Πτολεμαίο, τον Σενέκα, τον Ερατοσθένη υπέθεσαν ή υπέδειξαν τις πηγές στον Ερκύνιο Δρυμό, κοντά στους Υπερβόρειους, στα Πυρηναία, στη χώρα των Κελτών και των Σκυθών, στη γη των Εσπερίδων και σε χρόνους προϊστορικούς είχε την εκβολή του εκεί που βρίσκεται περίπου η Βιέννη σ’ έναν κόλπο της Θέτιδας, στη θάλασσα των Σαρματών που κάλυπτε τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
 
Το βιβλίο διαρθρώνεται σε εννέα κεφάλαια, εστιάζει στο τυχαίο της στιγμής, στην ανάμνηση των συναντήσεων, στον άξονα του ταξιδιού και της ιστορίας, στη βαβέλ λαών, γλωσσων, παραδόσεων. Κηλίδες αίματος, έρωτες, τραγούδια, Τσιγγάνικες περιπλανήσεις, η έξοδος στη θάλασσα της οικουμένης. Η μελαγχολική Βιέννη, η Μπρατισλάβα σα μάθημα δικαιοσύνης, η ζωτικότητα της Βουδαπέστης, το Βουκουρέστι, το Παρίσι της Ανατολής, με τα εβδομήντα νομίσματα, η αμφισημία της Ίστριας, η φύση του Δέλτα, το ποτάμι που κυλά στη θάλασσα.

Φιλόσοφοι, ποιητές, μυθιστοριογράφοι, μηχανικοί, απλοί άνθρωποι που αλλάζουν ονόματα στη δίνη της ιστορίας. Έθνη στον ήλιο της νίκης, λαοί στη σκιά του χρόνου, ο μύθος της Βίσσυλας, μειονότητες που θέλουν να αφομοιωθούν, Βοημοί, Μαγυάροι, Σλοβένοι, ο έρωτας του Ροδόλφου των Αψβούργων και της Μαρίας Βετσέρα, τραγούδια που μιλούν για την πτώση του βασιλιά Λουδοβίκου, στα βατόμουρα. Ο Δούναβης διαπερνά τις πόλεις σα μαργαριτάρια…

«Και φεύγουν πάνω στ’ άλογα μακρυά, μακρυά, ως τον Δούναβη…» Σλοβένικο λαϊκό τραγούδι (Η Φυγή του βασιλιά Ματτία).

CLAUDIO MAGRIS DANUBIO
ΚΛΑΟΥΝΤΙΟ ΜΑΓΚΡΙΣ ΔΟΥΝΑΒΗΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΜΠΑΜΠΗΣ ΛΥΚΟΥΔΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΛΙΣ

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε