Έκθεση Απώλειες | Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ

Στις «Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ» η Άννη Καλτσίδου επιλέγει να συστηθεί εκ νέου στο κοινό μέσα από παλαιότερη δουλειά της που έχει στον πυρήνα της τη ζωγραφική. Εμπνεόμενη, όπως σημειώνει η ίδια, από τις απώλειές μας, προσωπικές και κοινωνικές, παρουσιάζει ένα μέρος του έργου της και απευθύνεται στον καθένα που μπορεί να ταυτιστεί μ’ αυτό μέσω των απωλειών που έχει βιώσει.

Η απώλεια συνδέεται με έννοιες, όπως η στέρηση, το έλλειμμα, η απουσία, το πλήγμα, ο πόνος, ο θάνατος, η μνήμη, ο χρόνος, ο πόλεμος. Μικρές και μεγάλες απώλειες σφραγίζουν την πορεία μας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Δεν είναι η πρώτη φορά που απασχολεί την Καλτσίδου η διαδρομή μας μέσα στον χρόνο, ενώ η ζωή, ο θάνατος, η χαρά, η λύπη, η παρουσία, η απουσία, η μνήμη και το τραύμα διαπερνούν γενικότερα τις αναζητήσεις της, συχνά σε αντιθετικά ζεύγη.

Ο τρόπος παρουσίασης εξυπηρετεί την αφήγηση και επιτείνει το αίσθημα της απώλειας. Έργα, εμπνευσμένα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, από προσωπικά και κοινωνικά γεγονότα, συνδέονται μεταξύ τους εν είδει εγκατάστασης: ένα ζευγάρι παιδικά παπούτσια μπαλέτου, μία ακουαρέλα με το ίδιο θέμα και μία αυτοπροσωπογραφία με μολύβι σε χαρτί. Το ένα ζευγάρι τοποθετημένο σε πρώτη θέση με το αριστερό πόδι σε κουντεπιέ, το άλλο ζωγραφισμένο με λυμένες κορδέλες, περιστοιχισμένο από αποτυπώματα γυμνών πελμάτων και το στραμμένο προς αυτά πορτρέτο με τα σφιγμένα χαρακτηριστικά και τα βουρκωμένα μάτια, υποδηλώνουν ως σύνολο τον πόνο από το «πρώτο στραβοπάτημα», την οριστική απώλεια της αθωότητας.

Διαφορετικές εκδοχές ενός εσωτερικού χώρου, στον οποίο κυριαρχεί το άδειο κρεβάτι με τα ανακατεμένα σεντόνια, αφηγούνται την απώλεια του αγαπημένου συντρόφου. Αποδίδοντας ένα τμήμα του κρεβατιού σε διαγώνια διάταξη, φέρνοντας το θέμα κοντά στο οπτικό μας πεδίο, η Καλτσίδου μας καλεί να εισχωρήσουμε στον προσωπικό της χώρο. Το σώμα απουσιάζει, αλλά υπονοείται. Αυτή η αντίθεση ―ενδεικτική του δυϊσμού που διέπει τα έργα της εικαστικού― η απουσία και η ταυτόχρονη, νοητή, παρουσία, καθιστά την απώλεια ακόμα πιο έντονη. Στην επιμελημένη απόδοση των πτυχών, στις προσεκτικές διακυμάνσεις φωτός και σκιάς, στις εκτυφλωτικές αντιθέσεις των χρωμάτων, ανιχνεύονται οι σχεδιαστικές και χρωματικές ποιότητες της Καλτσίδου.

Ροές κόκκινου, μαύρου και καφέ χρώματος, που η εικαστικός έριξε από ψηλά για να κυλήσουν προς το έδαφος, επιδέχονται πολλαπλές ερμηνείες: αίμα, βία, πόνος, θάνατος, πόλεμος, απόγνωση είναι μερικές που ανακαλούνται ενστικτωδώς. Σε ορισμένα σημεία το χρώμα πέφτει ατόφιο σαν φωτεινή πιτσιλιά και αφήνει κάποιο περιθώριο ελπίδας. Ο μουσαμάς, που επιβάλλεται με το μέγεθος και το χρώμα, έχει μετατραπεί σε πεδίο δράσης. Σε μικρή απόσταση, ένα ζεύγος πήλινων εκμαγείων χεριών ξεπροβάλλει από το έδαφος σε απόγνωση, σε αναζήτηση σωτηρίας. Η απώλεια στον πόλεμο, εξάλλου, όπως επισημαίνει η Καλτσίδου, συνδέεται με την απώλεια της εστίας, της πατρώας γης.

Δρ. Μαρία Δ. Καγιαδάκη
Ιστορικός Τέχνης, Μουσειολόγος

Άννη Καλτσίδου

Η Άννη Καλτσίδου γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Σπούδασε στη Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών (Τμήμα Οικονομικών Επιστημών) του ΑΠΘ, και στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, από το οποίο αποφοίτησε με άριστα.

Εικαστικά μέσα έκφρασης του έργου της είναι οι εγκαταστάσεις της στον δημόσιο χώρο, το βίντεο, η performance, το δρώμενο.

Έχει παρουσιάσει ατομικές εκθέσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης,στη Ρωμαϊκή Αγορά της Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του Παράλληλου Προγράμματος της 5ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης,στην γκαλερί Artis Causa και στο Πολιτιστικό Κέντρο Ήλιος.

Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Σερβία. Δικά της βίντεο έχουν προβληθεί στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, σε φεστιβάλ στη Μ. Βρετανία, στην Ινδία, στη Λετονία, στη Γερμανία και στις Η.Π.Α.
Έργα της έχουν ενταχθεί στις συλλογές των Μουσείων ΑΜΘ και MOMus (ΜΜΣΤ, ΚΜΣΤ ), σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και έχουν παρουσιαστεί σε συνέδρια και διημερίδες Αρχαιολογίας, Ψυχανάλυσης και Φιλοσοφίας.