Επιχείρηση «Πλατεία» και «ειδήμονες»

Τελευταία χτενίζουν, λέει, αστυνομικές δυνάμεις την περιοχή της πλατείας, της κάθε πλατείας, όπου εκατοντάδες νεαροί εκτονώνονται τα βράδια, διασκεδάζουν, «παρτάρουν», όπως είπε η κ. Χατζησοφιά, πρώην βουλευτίνα, νυν συνήγορος του «διαβόλου». Τα συμμάζεψε, κατόπιν κατακραυγής, τα λόγια της αλλά Δημοκρατία έχουμε, ο καθένας μπορεί να δημοσιοποιήσει απόψεις, αρκεί να μην σημαδευτούν ως προπαγανδιστικές εις βάρος των νομοθετημένων επιταγών του κράτους.

Οι ειδήμονες ή αυτοχριζόμενοι ειδικοί – ξερόλες, που έχουν άποψη για τα πάντα

Καθημερινά διαβάζουμε κι ακούμε στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ποικίλα σχόλια άλλα ενδιαφέροντα κι άλλα ανόητα, έως γελοία. Είναι εύλογο, μετά από κάθε δημοσιοποίηση, από  σχολίου σχετικό με την πανδημία, σχετικό με τις στάσεις των πολιτών και τις συνέπειές τους, να φέρει κανείς στον νου του τη μιζέρια τού αδιάφορου κι ασύνδετου ανθρώπου, την εσωτερική ερημιά αυτού που βαδίζει εν μέσω ερειπίων, αλλά φροντίζει να πει το «ποίημά» του, ν’ αφήσει στον «αέρα» κάποιες φράσεις ή να ξεθάψει ένα ρητό.

Αν θυμηθούμε παρόμοια περιστατικά του παρελθόντος, θα διαπιστώσουμε σήμερα ότι η ασχετοσύνη τυχόν «συντακτών», οφείλεται και σε έλλειμμα γνώσεων και σε άγνοια ορολογιών, επειδή σ’ έναν σωρό θεμάτων οι περισσότεροι θνητοί είμαστε αδαείς και, στην καλύτερη περίπτωση, ημιμαθείς.

Έχουμε, βεβαίως, εξοικειωθεί με το πρόχειρο ανακάτεμα του διαδικτύου και αρκούμαστε σε όσα μπορούμε να δανειστούμε εύκολα από συνεντεύξεις επιστημόνων και από τη διαθέσιμη πληροφόρηση. Όμως, η ίδια λέξη «ασχετοσύνη» φωτίζει περισσότερο μια άλλη ιδιότητα, την αδυναμία κάποιου να σχετιστεί με αυτό που συμβαίνει γύρω του. Δεν είναι, δηλαδή, μια γενική αναισθητοποίηση αλλά μια ιδιαίτερη μορφή αναλγησίας και προφυλαγμένης αποκοπής.

Η ασχετοσύνη είναι χειρότερη από την ανοιχτή αναλγησία

Εν προκειμένω, όσες φορές κι αν κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου οι υγειονομικές Αρχές και η πολιτεία, οι νέοι συνεχίζουν να παίρνουν αψήφιστα την πανδημία.
Την ώρα που η Αττική, για παράδειγμα, κρατά τα «σκήπτρα» στα κρούσματα καθημερινά, χιλιάδες είναι αυτοί που συνεχίζουν να αδιαφορούν και να θέτουν σε κίνδυνο τους ιδίους και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Τα κρούσματα καλπάζουν, οι θάνατοι από κορωνοϊό αυξάνονται, οι διασωληνωμένοι επίσης, αλλά οι πλατείες, τα πάρκα και οι ανοιχτοί χώροι, όπου μπορούν να συναθροιστούν οι νέοι, γεμίζουν ασφυκτικά σε Αθήνα, σε Πάτρα, σε Θεσσαλονίκη και αλλού.

Αυτή, λοιπόν, η ασχετοσύνη είναι χειρότερη από την ανοιχτή αναλγησία, από το μένος της αντίδρασης. Μοιάζει η συμπεριφορά των νέων ανθρώπων και των υποστηρικτών τους (γονείς με αγκύλωση στην άρνηση), σαν να μην τους αγγίζει η συμφορά που λέγεται «θάνατος». Οι αντιδραστικοί θεωρούν εαυτούς άτρωτους, πιστεύουν σε μια θεωρία συνωμοσίας, διαδίδουν ότι τα μέτρα της κυβέρνησης είναι αντιλαϊκά κι αν υπάρχουν ψήγματα δίκιου στις αντιλήψεις τους, το χάνουν ολότελα με την απερισκεψία, την ασυδοσία και την αδιαφορία για την υγεία των οικογενειών τους.

Από την άλλη, τρέφουν με άφθονο υλικό τηλεώρες και οι σταθμοί εξασφαλίζουν ακούραστα «ενημέρωση», οι δε θεατές γεύονται άλλη μια αφορμή για τη δική τους εκτόνωση. Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εξοργίζονται στο άκουσμα της είδησης που αφορά ασυλόγιστο συνωστισμό δίχως μέτρα προστασίας, και εκτοξεύουν φράσεις απόγνωσης για την κατάντια και την ανευθυνότητα της κοινωνίας μας και, πρωτίστως, της νεολαίας μας.

«Έχουμε ξεφύγει»

«Έχουμε ξεφύγει» επαναλαμβάνουν ολοένα και περισσότεροι. Μπροστά σε κάθε στραβοπάτημα στην καθημερινή συμπεριφορά, σε κάθε παράβαση των κανονισμών, σε μικρές οθόνες αντίστοιχης ενημέρωσης, είναι οι αγανακτισμένοι που καταλήγουν είτε σε μια εκδοχή απελπισίας είτε σε μια εκδοχή αστυνομίας. Ο απελπισμένος είναι αυτός που έχει πια παραιτηθεί από την όποια έρευνα του γιατί και του διότι, αντικρίζοντας μια πραγματικότητα που του φαίνεται απαράδεκτη και, συγχρόνως, αδιόρθωτη.

Υπάρχει, όμως, και ο άλλος, που «το έχουμε ξεφύγει» τον οδηγεί στο να φαντασιώνεται μια υπερ-αστυνομία, εννοώντας την ευχέρεια του κράτους να βρίσκεται σε κάθε πτυχή της πραγματικότητας, να επεμβαίνει στα ραγίσματα και στις παραμικρές σχισμές, να σβήνει εν τη γενέσει τους τις σπίθες του χάους.

Φυσικά, από το βάθρο των ορθολογικών μας αναλύσεων μπορούμε να περιφρονήσουμε όσους λένε πως έχουμε ξεφύγει. Εύκολα, μπορεί να βαφτίσουμε ηθικό πανικό και συντηρητική παθολογία την καθημερινή μουρμούρα για την απώλεια ελέγχου και την ανομία. Οι πολιτικές ελίτ, τουλάχιστον, καλούνται να δείξουν πως υπάρχουν νόμοι, όρια, θεσμοί. Η ίδια η δημοκρατία χρειάζεται φόρμες και σοβαρότητα για να μην εκτραπεί η απόγνωση των ανθρώπων σε μηδενισμό και οι διάχυτες ευχές για «νόμο και τάξη» σε αυταρχική και νεοφασιστική επιλογή.

Καθώς περιμένουμε την Ανάσταση Κυρίου και, ταυτόχρονα, την ανάστασή μας με την κατάργηση των sms και το άνοιγμα των συνόρων των Νομών, του τουρισμού, του λιανεμπορίου, των καταστημάτων εστίασης και την έλευση τουριστών στον τόπο μας, ευχής έργον είναι να τον κρατήσουμε «τόπο ευλογημένο» κι όχι πεδίο ασυνεννοησίας, αντιπαράθεσης και ενδοοικογενειακών συγκρούσεων.

Κείμενο Παύλος Λεμοντζής

Φωτογραφία EUROKINISSI