Ο Φρανκ Σέρπικο (Frank Serpico – γεν.1936) είναι αμερικανός αστυνομικός, που έγινε γνωστός ως μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος όταν ξεσκέπασε τη διαφθορά που ενδημούσε στην αστυνομία της Νέας Υόρκης στα τέλη της δεκαετίας του ’60.
Ο θρυλικός αστυνομικός της Νέας Υόρκης, που πρώτος ξεσκέπασε το διεφθαρμένο κύκλωμα του Σώματος της πόλης του έγινε ευρύτερα γνωστός το 1973, όταν ενσαρκώθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Αλ Πατσίνο στην ταινία «Σέρπικο»
Τη μουσική της ταινίας έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης, που ήταν υποψήφιος για Γκράμι καλύτερης μουσικής επένδυσης σε κινηματογραφική ταινία
Ο Φραντσέσκο Σέρπικο (Francesco Vincent Serpico) γεννήθηκε στις 14 Απριλίου 1936 στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης από γονείς ιταλικής καταγωγής. Σε ηλικία 17 ετών κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό και υπηρέτησε για δύο χρόνια στη Νότια Κορέα. Μετά την αφυπηρέτησή του ακολούθησε πανεπιστημιακές σπουδές, ενώ παράλληλα εργαζόταν περιστασιακά ως ιδιωτικός ντετέκτιβ.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1959 εντάχθηκε στην αστυνομία της Νέας Υόρκης, την περίφημη NYPD, ενώ τον Μάρτιο του 1960 έγινε αστυνομικός και άρχισε περιπολίες, αρχικά στην 81η περιφέρεια της Νέας Υόρκης. Αργότερα μετατέθηκε στο Bureau of Criminal Identification-BCI και στη συνέχεια άρχισε να εργάζεται ως αστυνομικός με πολιτικά στο Μπρούκλιν και στο Μπρονξ.
Φρανκ Σέρπικο: Αστυνομική καριέρα και εναλλακτική ζωή
Η χίπικη εμφάνιση του Φρανκ Σέρπικο και ο ζήλος του να προχωράει σε συλλήψεις ακόμη και εκτός βάρδιας δεν προκάλεσε τη συμπάθεια των συναδέλφων του. Η αγάπη του για το μπαλέτο και την όπερα δεν ταίριαζαν με το συντηρητικό πρόσωπο του σώματος. Ζούσε μια μποέμικη ζωή σε ένα μικρό διαμέρισμα, ήταν γνωστός ως ο «Πάκο» και έκρυβε το αστυνομικό του σήμα.
Ιδεαλιστής και ανατρεπτικός ο Φρανκ Σέρπικο αντέδρασε από νωρίς στις κλίκες και τα λαδώματα από εγκληματίες, τζογαδόρους και κοινούς εμπόρους. Αρνήθηκε να αποδεχτεί την απληστία, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει εχθρούς εντός και εκτός του σώματος.
Ιδιαίτερα η άρνησή του να «κοιτάει από την άλλη» και να παίρνει μερίδιο από τις παράνομες δραστηριότητες, όπως οι συνάδελφοί του στο σώμα, έθετε ανοιχτά τη ζωή του σε κίνδυνο
Φρανκ Σέρπικο: Οι καταγγελίες για διαφθορά και οι Νιου Γιόρκ Τάιμς
Ο Φρανκ Σέρπικο ως μυστικός αστυνομικός ανακάλυψε νωρίς το τεράστιο κλίμα διαφθοράς που επικρατούσε στους κόλπους του σώματος και το 1967 θα καταγγείλει για πρώτη φορά στους ανωτέρους του τις αποδείξεις που είχε εν τω μεταξύ μαζέψε. Αρχικά δεν έγινε πιστευτός, αλλά με τη βοήθεια ενός συναδέλφου και τη συνδρομή της Εισαγγελίας άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι.
Βλέποντας την άρνηση των υψηλόβαθμων αξιωματούχων, τόσο στο αρχηγείο της αστυνομίας όσο και το δημαρχείο της πόλης, να ασχοληθούν με τις λεπτομερέστατες κατηγορίες του (ο Σέρπικο παρέθετε ονόματα, ημερομηνίες και ντοκουμέντα), πήρε την ιστορική απόφαση να μιλήσει στον Τύπο. Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «New York Times» στις 25 Απριλίου 1970 δεν άφηνε περιθώρια αμφιβολίας για το τι συνέβαινε στο Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης, φιλοξενώντας ένα ιδιαιτέρως αποκαλυπτικό άρθρο με όλες τις αποδείξεις του Σέρπικο!
Η λαϊκή κατακραυγή ήταν τέτοια που σύντομα θα ξεβόλευε πολλούς. Ο ίδιος ο δήμαρχος Λίντσεϊ αναγκάστηκε να συγκαλέσει μια πενταμελή επιτροπή (ονομάστηκε Knapp) διερεύνησης των ισχυρισμών για εκτεταμένη αστυνομική διαφθορά. Ο Σέρπικο εμφανίζεται ενώπιον της επιτροπής και τα λέει όσα γνωρίζει: «… Το πρόβλημα είναι ότι η ατμόσφαιρα αυτή δεν υπάρχει … στην οποία ένας τίμιος αστυνομικός να μπορεί να δρα χωρίς φόβο, κοροϊδία ή αντίποινα από τους συναδέλφους του αστυνομικούς. Η αστυνομική διαφθορά δεν μπορεί να υπάρξει, εκτός κι αν αυτό είναι τουλάχιστον ανεκτό».
Με τη γενναία κατάθεσή του, ο Σέρπικο γινόταν ο πρώτος ποτέ αμερικανός αστυνομικός που κατέθετε δημόσια εναντίον συναδέλφων του, γράφοντας μια ιστορική πρωτιά ειλικρίνειας. Όσο για τη συστηματική διαφθορά που ανέφερε, μιλούσε για έναν χορό εκατομμυρίων κυριολεκτικά δολαρίων
Η επιτροπή βασιζόμενη στα αποδεικτικά στοιχεία του Φρανκ Σέρπικο, διενέργησε ευρύτερη έρευνα στο εσωτερικό της αστυνομίας στην ιστορία της πόλης και αποκάλυψε ένα καθεστώς παγιωμένης διαφθοράς και συγκάλυψης που οδήγησε στην αναμόρφωση του σώματος. Πολλά κεφάλια έπεσαν και ακόμα περισσότεροι επίορκοι αστυνομικοί έφυγαν άρον άρον από την ενεργό δράση.
Η απόπειρα δολοφονίας και η μεγάλη φυγή
Την ώρα που η Επιτροπή διερευνούσε τις καταγγελίες του Σέρπικο, εκείνος συνέχιζε κανονικά την αστυνομική δουλειά του, βλέποντας όλους τους συναδέλφους του να του γυρνάνε την πλάτη. Και βέβαια πουθενά δεν ήταν πιο έκδηλο αυτό από το περιστατικό της 3ης Φεβρουαρίου 1971, ώρα 10:42 το βράδυ, όταν έκανε έφοδο με μια τετραμελή ομάδα σε κρησφύγετο διακινητών ναρκωτικών στο Μπρούκλιν.
Οι συνάδελφοί του τον έβαλαν πρώτο στην έφοδο και στάθηκαν κατόπιν να τον κοιτάζουν να τρώει τις σφαίρες της σπείρας. Εκείνος τους φώναζε, αλλά αυτοί δεν ανταποκρίνονταν. Ο Σέρπικο πυροβολήθηκε στο πρόσωπο εξ επαφής, με τη σφαίρα να διαπερνά το μάγουλό του λίγο κάτω από το μάτι και να σφηνώνεται τελικά στο σαγόνι του. Έπεσε κάτω αιμόφυρτος, αλλά οι συνάδερφοί του δεν ανέφεραν καν στο τμήμα ότι είχε πυροβοληθεί αστυνομικός. Ο Φρανκ σώθηκε μόνο χάρη σε έναν ηλικιωμένο ισπανόφωνο από το διπλανό κτίριο, ο οποίος κάλεσε τις πρώτες βοήθειες και τον κράτησε ζωντανό μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο. Ο Σέρπικο γλίτωσε μεν τη ζωή του, αλλά έχασε την ακοή του από το αριστερό του αυτί, υποφέροντας πια από χρόνιο πόνο στο σαγόνι και το κεφάλι.
Στις 15 Ιουνίου 1972, ο Φρανκ Σέρπικο, νωρίτερα είχε προαχθεί σε ντετέκτιβ και παρασημοφορήθηκε, αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, έχοντας κάνει για το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης πολλά περισσότερα από τον καθέναν.
Ο Σέρπικο κατέφυγε στην Ευρώπη (κυρίως στην Ολλανδία) όπου έζησε πολλά χρόνια, προκειμένου να ανακτήσει τις δυνάμεις του, ενώ δεν έπαψε στιγμή να αγωνίζεται για την υπεράσπιση των πολιτικών ελευθεριών και κατά της αστυνομικής βίας και διαφθοράς.
Το 1980 επέστρεψε στις ΗΠΑ, όπου αποφάσισε να ζήσει ως νομάς. Πλέον, ζει σε ένα μικρό δωμάτιο χτισμένο στο δάσος κοντά στον ποταμό Χάτσον, δύο ώρες περίπου από τη Νέα Υόρκη. Αποφεύγει τον καταναλωτισμό, τον οποίο αποκαλεί ως «μια άσχημη αμερικανική συνήθεια» και την πλύση εγκεφάλου εκ μέρους των Μέσων. Τρέφεται αποκλειστικά με φυτικές και οργανικές τροφές, μαγειρεύει σε φούρνο που λειτουργεί με ξύλα, ο οποίος ζεσταίνει και το δωμάτιό του και δεν έχει ούτε τηλεόραση ούτε Ίντερνετ. «Αυτή είναι η ζωή μου τώρα», λέει ο ίδιος. «Το δάσος, η φύση και η απομόνωση».
Φρανκ Σέρπικο: Η βιογραφία μπεστ-σέλερ και ο Αλ Πατσίνο
Το 1973 ο αμερικανός δημοσιογράφος Πίτερ Μάας εξέδωσε τη βιογραφία του, η οποία έγινε μπεστ-σέλερ, πουλώντας πάνω από 3 εκατομμύρια αντίτυπα
Όταν ο συγγραφέας Πίτερ Μάας έγραψε την ιστορία του Σέρπικο δεν μπορούσε φυσικά να περιμένει ότι το βιβλίο θα πουλούσε περισσότερα από 3 εκατ. αντίτυπα, ούτε ότι θα γυριζόταν αμέσως ταινία από τον Σίντνεϊ Λιούμετ.
Μιλάμε φυσικά για το «Σέρπικο» που έκανε πρεμιέρα στις 5 Δεκεμβρίου 1973, που θα φέρει κοντά τον Φρανκ και τον Αλ Πατσίνο. Αλ Πατσίνο, που ήταν υποψήφιος για Όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου, πέρασε μήνες μαζί με τον Φρανκ Σέρπικο, προκειμένου να μπει στο «πετσί» του ρόλου. Τη μουσική της ταινίας έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης, που ήταν υποψήφιος για Γκράμι καλύτερης μουσικής επένδυσης σε κινηματογραφική ταινία.
Για το ρόλο του ως ο Φρανκ Σέρπικο, το 1973, ο Αλ Πατσίνο κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα. Στην ταινία, ο Σέρπικο είναι ο τίμιος αστυνομικός που έπειτα από τον πυροβολισμό που δέχεται, μεταφέρεται τραυματισμένος με το όχημα της διμοιρίας του στο νοσοκομείο. Μήνες μετά τη θεραπεία του, λαμβάνει κάρτες που του εύχονται «να σαπίσει στην κόλαση». Αποφασίζει να εγκαταλείψει τη Νέα Υόρκη και να μεταβεί στην Ευρώπη. Στο τέλος της ταινίας αναφερόταν ότι «πλέον ζει κάπου στην Ελβετία».
Σε μια συνέντευξή του ο Φρανκ Σέρπικο θα εξομολογηθεί:
«Έπειτα από 40 και πλέον χρόνια, αυτό που μου συνέβη μοιάζει με αρχαία ιστορία που έγινε θρύλος του Χόλιγουντ. Για εμένα δεν ισχύει αυτό. Ακόμη δεν ακούω από το ένα αυτί, περπατάω με μαγκούρα και κουβαλάω θραύσματα του βλήματος κοντά στο μυαλό μου. Δεν πειράζει όμως. Χάρη στον σκηνοθέτη Σίντνεϊ Λιούμετ και την εξαίρετη ερμηνεία του Αλ Πατσίνο, ο Σέρπικο είναι στην 40ή θέση της λίστας του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου με τους κορυφαίους ήρωες. Έτσι, σε κάθε ταξίδι μου μέσα και έξω από τη χώρα συναντώ ανθρώπους που μου λένε ότι αποφάσισαν να γίνουν αστυνομικοί γιατί εμπνεύστηκαν από την ιστορία μου βλέποντας την ταινία».
«Αντίθετα, 40 χρόνια μετά, δέχομαι ακόμη επιστολές μίσους από εν ενεργεία και συνταξιούχους αστυνομικούς του τμήματος της Νέας Υόρκης. Πριν από λίγα χρόνια, μετά τον θάνατο του David Durk, ενός από τους λίγους αστυνομικούς που ήταν συμπαραστάτες μου στον αγώνα κατά της διαφθοράς, πήρα ένα μήνυμα στο ίντερνετ με τίτλο ‘‘NYPD Rant’’ [το καρφί του Αστυνομικού Τμήματος της Νέας Υόρκης]. Μου έγραφε: ‘‘να πας να βρεις τον μέντορά σου, παλιοκαρφί’’…
Ταινίες στην τηλεόραση: όλες οι σημερινές ταινίες | Τι παιζει η τηλεοραση αποψε | Τι προτείνουμε για ΣΗΜΕΡΑ
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
