Η αλήθεια και το μήνυμα του No Border Camp, αυτά που είδαμε στη Θεσσαλονίκη και η εικονική πραγματικότητα των ΜΜΕ

Μια νεαρή φοιτήτρια στέκεται μπροστά από την πλαϊνή καγκελόπορτα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, με μια φωτογραφική μηχανή να κρέμεται στο λαιμό της. 

 

Με μια πρώτη ματιά, το μόνο διαφορετικό είναι μερικοί μετανάστες που βρίσκονται εκεί για να στηρίξουν μια εκδήλωση που γίνεται για αυτούς. Προχωρώντας πιο μέσα στο campus, αρχίζουν να γίνονται διακριτές οι πρώτες σκηνές. Ακριβώς μπροστά από το κτίριο της Νομικής, είναι μαζεμένοι όλοι οι συμμετέχοντες του No Border Camp

 

Τι είναι το No Border Camp

Το Νo Border Camp είναι μια εκδήλωση συμπαράστασης στους πρόσφυγες που οργανώθηκε υπό μορφή camping. Είναι κομμάτι μιας κινητοποίησης έχει στόχο να ακουστεί η αλήθεια για την διαβίωση αυτών των ανθρώπων στα κέντρα φιλοξενίας, την καταπάτηση των δικαιωμάτων τους και να τους επιτραπεί να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς μια φιλόξενη νέα πατρίδα. Στη διάρκεια του δεκαημέρου του No Border Camp, υπάρχουν ομιλίες-workshops κατά τη διάρκεια της μέρας, γύρω από τους θεματικούς άξονές του, προβολές ταινιών σχετικές με αυτούς, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις το βράδυ (ένα από τα οποία είναι το έργο Coriolanus του William Shakespeare), καθώς και μεταβάσεις σε κέντρα φιλοξενίας γύρω από την Θεσσαλονίκη, στην Ξάνθη και στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο.

 

Δεν επιτρέπεται η φωτογράφιση

Το campus έχει γίνει πολύχρωμο από τις πολλές σκηνές που έχουν στηθεί σε όλο το μήκος της αυλής και τον πάγκο face-painting. Μια παρέα βλέπει την κοπέλα να τραβάει φωτογραφίες και την πλησιάζει. Ένας από αυτούς της λέει ότι η φωτογράφιση απαγορεύεται και ένας άλλος της ζητάει πολύ ευγενικά να διαγράψει τις φωτογραφίες. Την ευχαριστεί μ’ ένα χαμόγελο για την κατανόηση που δείχνει, λέγοντας ότι οι περισσότεροι αντιδρούν. Πολύ υπομονετικά εξηγεί πως ο λόγος που δεν θέλουν  να φανούν τα πρόσωπα των κατασκηνωτών, είναι για την προστασία τους από  τυχόν επιθετικές συμπεριφορές κάποιων που αντιτίθενται. Παράλληλα είναι λυπηρό που πολλά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αλλά και ΜΚΟ  τους βλέπουν ¨σαν κάτι που πουλάει¨. Εκμεταλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και τους μετανάστες φωτογραφίζοντας τους, ευελπιστώντας απλά να “πουλήσουν”, χωρίς κανείς δεν ξέρει που θα εμφανιστούν οι φωτογραφίες και με τι τίτλους. 

 

 

Η αλήθεια του No Border Camp , αυτά που είδαμε και η εικονική πραγματικότητα

Η αναζήτησή μου  με οδήγησε σε έναν από τους διοργανωτές. Από την σύντομη συζήτηση που είχαμε, έγινε εμφανές πως το Camp είναι αρκετά οργανωμένο ώστε να καλύπτει τις βασικές ανάγκες των συμμετεχόντων, μέχρι και τις 24 Ιουλίου που διαρκεί. Όσο για την ένσταση του κυρίου Μπουτάρη, πως δεν υπήρξε κάποιας μορφής αίτηση για την εγκατάσταση του Camp, ο διοργανωτής είπε χαρακτηριστικά πως ακόμα και να υπήρχε, η απάντηση θα ήταν αρνητική, λόγω πολιτικών αντιθέσεων. Βέβαια, αυτό δεν αλλάζει ότι -για τα τυπικά έστω- έπρεπε να κάνουν μια προσπάθεια. Μετά από αυτή τη συζήτηση και μια μικρή βόλτα γύρω από τις σκηνές, κατευθύνθηκα προς την κεντρική έξοδο. Εκεί, στεκόταν ένας νεαρός αστυνόμος, υπεύθυνος για την ασφάλεια του Πανεπιστημίου, ο οποίος με πληροφόρησε πως βρίσκεται στη συγκεκριμένη θέση από την πρώτη μέρα του No Border Camp και δεν έχει προκληθεί κανένα σοβαρό επεισόδιο. Είναι κρίμα που οι πολίτες έχουν οδηγηθεί να πιστέψουν το αντίθετο από τίτλους όπως “αντιεξουσιαστές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής”. Ηχηρή έκφραση των μέσων, που θυμίζει την εξέγερση του Πολυτεχνείου το ?73, λέω εγώ. Τίτλοι εφημερίδων και τηλεοπτικών ειδήσεων όπως “Ο Μπουτάρης αντιδρά για το «No Border Camp»: Έχουμε ξεφτιλιστεί χρόνια με το άσυλο και την ανομία”, “Νέα εισαγγελική παρέμβαση για το «No Border Camp» στο ΑΠΘ” και “Δραματική έκκληση της Πρυτανείας του ΑΠΘ για την κατασκήνωση του No Border Camp” έχουν δημιουργήσει αρνητική προδιάθεση για το Camp και αγνοούν εντελώς τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα του. Η αναφορά των αλληλέγγυων ως “βίαιους αντιεξουσιαστές” έκανε και εμένα την ίδια να περιμένω ένα επιθετικό και ενδεχομένως επικίνδυνο περιβάλλον μέσα στο πανεπιστήμιο, όμως η συνύπαρξη για τον κοινό στόχο φαινόταν αρκετά αρμονική. Το δράμα όμως θέλει ο θεατής. Δεν υπάρχουν πολλοί να νοιάζονται για τους στόχους και το τι πρεσβεύει το No Border Camp.

 

ΑΠΘ: Κανείς δεν ενοχλεί κανέναν στο No Border Camp 

Εκτός από τους μετανάστες όμως, στο campus υπάρχουν άτομα που περιπλανιούνται που δεν φαίνεται να ανήκουν στους κατασκηνωτές. Κανείς δεν ενοχλεί κανέναν και κανένας δεν κοιτάζει με μίσος ή περιφρονητικά κανέναν. Αντίθετα μιλούν ευχάριστα με όποιον τους πλησιάζει. Το No Border Camp έχει τραβήξει αρκετή προσοχή και έχει κεντρίσει την περιέργεια κυρίως φοιτητών, ειδικά αυτών που σπούδαζαν στο κτίριο της Νομικής και της Φιλοσοφικής. 

 Ακριβώς απέναντι υπάρχει μια μεγάλη, λευκή σκηνή που έχει ζωγραφισμένο πάνω της με πολλά χρώματα τις λέξεις “Women Spot”. Γύρω από αυτήν κάθονται γυναίκες, νέες και μεγαλύτερες.  Το «Δεν ξέρω τι θα γίνει.» φαίνεται να είναι η φράση κλειδί. Μιλάμε για την Ελλάδα. Την Ελλάδα. Μια χώρα που δεν φαίνεται να μπορεί να βγει νικήτρια από την πολιτική-οικονομική και ανθρωπιστική κρίση.

Είναι μάλλον ώρα ηρεμίας ακόμα καθώς οι περισσότεροι κάθονται στο πεζούλι και μέσα στις σκηνές τους. Υπάρχουν άντρες και γυναίκες πρόσφυγες όλων των ηλικιών. Από μικρά παιδιά μέχρι μεσήλικες. Οι νεότεροι κάθονται και συζητάνε σε μικρές ομάδες. 

Μπροστά στην είσοδο της Νομικής είναι στημένη μια τέντα που όποιος επισκέπτης πηγαίνει μπορεί να ρωτήσει για πληροφορίες. Τρία μέτρα πιο πέρα κάτω από μια άλλη τέντα βρίσκονται πολλοί άνθρωποι, κάποιοι που βοηθούν στην διανομή του φαγητού και άλλοι που τρώνε. Οι περισσότεροι είναι μέσα στο χώρο της Νομικής για ομιλίες και συνελεύσεις, με εξαίρεση όσους είναι μαζεμένοι γύρω από τις δύο αυτές μεγάλες τέντες για να παρέχουν ο,τι βοήθεια χρειαστεί.

 

Πως ξεκίνησε η  Οργάνωση NBC (No Border Camp)

Η έμπνευση της ιδέας για το No Border Camp προήλθε από εικόνες και ιστορίες των ανθρώπων που μένουν παγιδευμένοι στη χώρα μας λόγω των κλειστών συνόρων. Εκτός από ένα ελάχιστο ποσοστό Συρίων που καταφέρνουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς ένα περισσότερο ελπιδοφόρο μέλλον, οι υπόλοιποι μεταφέρονται σε καταυλισμούς όπου ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες.

 

Εφημερίδα σε τρείς γλώσσες (ελληνικά, αγγλικά και αραβικά), ενημερωμένο site 

Στην εφημερίδα που εκδίδουν και διανέμουν οι οργανωτές του Camp, σε τρεις γλώσσες, (ελληνικά, αγγλικά και αραβικά) υπάρχει ένα άρθρο για μια επίσκεψη στο κέντρο ‘φιλοξενίας’ στην Σίνδο, συνοδευόμενο από εξιστορήσεις των περιπετειών και των συναισθημάτων μερικών ανθρώπων, μέχρι να φτάσουν στο συγκεκριμένο χώρο. Σε αυτό εύκολα διακρίνει κανείς τι πυροδότησε την οργάνωση του No Border Camp και κράτησε τους διοργανωτές συγκεντρωμένους στην ιδέα του, ώστε να το υλοποιήσουν. Ο ζήλος ήταν τέτοιος που έχουν δημιουργήσει και ένα δικό τους site (http://noborder2016.espivblogs.net/el/), το οποίο είναι πολύ καλά ενημερωμένο και κατατοπίζει πλήρως τους αναγνώστες του. Εκεί, μπορεί κάποιος να διαβάσει online τα πάντα σε σχέση με τους στόχους της διοργάνωσης, αλλά και τι χρειάζεται να ξέρει ως κατασκηνωτής, όπως εξοπλισμό που θα χρειαστεί και ένας πλήρης οδηγός δικαιωμάτων όπου παρέχονται νομικές συμβουλές για την συμπεριφορά σε τυχών εμπλοκή της αστυνομίας, αφού το Πανεπιστημιακό άσυλο δεν ισχύει. 

 

Και το ΑΠΘ …πετάει χαρταετό

Το No Border διοργάνωνε ανοιχτές συνελεύσεις και επαφές ξεκινώντας τέσσερις μήνες πριν την έναρξη του Camp στη Θεσσαλονίκη σύμφωνα με το site τους.  Αυτό μας τοποθετεί μέσα στον Απρίλιο. Από τότε, έχει κοινοποιηθεί πως το σημείο που έχει επιλεχθεί για τη διεξαγωγή του NBC είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Είναι, λοιπόν, αξιοπερίεργο το γεγονός ότι τίποτα δεν έφτασε στα αυτιά της Πρυτανείας του ΑΠΘ, ώστε εφόσον επιθυμούσαν να μην πραγματοποιηθεί αυτό το Camp, να λάβουν εγκαίρως τα αντίστοιχα αστυνομικά μέτρα για να το εμποδίσουν. 

 

Με βάζει σε σκέψεις το ότι από τη στιγμή που όλα τα στοιχεία για την κατασκήνωση του No Border είχαν κοινοποιηθεί δημόσια αρκετό καιρό πριν και μάλιστα από τους ίδιους τους διοργανωτές, πως γίνεται να μην ήταν δυνατή η παρεμπόδιση του; Πως περιμένουμε να μπορέσει να αντιμετωπιστεί μια αντίστοιχη κατάληψη του Πανεπιστημιακού campus από μια άλλη ομάδα που ούτε θα έχει προβεί σε κάποια δημόσια δήλωση, ούτε θα είναι τόσο φιλική όσο η συγκεκριμένη;  Δικαίωμα έκφρασης διαμαρτυρίας έχουν όλοι, σύμφωνα με το δημοκρατικό πολίτευμα. Τι θα γίνει όμως αν στη θέση του NBC κάποια στιγμή είναι μια ομάδα που θα προβεί μέχρι και σε καταστροφή δημόσιας περιουσίας; 

 

Το μηνυμα που στέλνει το No Border Camp μέσα και έξω από το ΑΠΘ

Ο στόχος αυτών των δράσεων και αυτό που πρεσβεύει η συγκεκριμένη διοργάνωση δεν είναι να κάνουν άνω κάτω τον χώρο του ΑΠΘ (ευτυχώς). Ο σκοπός τους είναι, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα τους, πως πρέπει τα παγκόσμια σύνορα να είναι ανοιχτά, ώστε οι πρόσφυγες που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, να μπορούν να μεταβούν σε μια άλλη χώρα, χωρίς να διακινδυνεύεται η σωματική τους ακεραιότητα στο ταξίδι. Η ιδέα αυτή, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η χώρα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης δέχεται μεγάλα κύματα ανθρώπων έχει εντείνει το αίσθημα εδαφικότητας, που είναι εγγενές στον άνθρωπο. Το αποτέλεσμα είναι η εκδήλωση εχθρικών και ρατσιστικών συμπεριφορών προς τους ‘ξένους’, η ανάδειξή τους σε εξιλαστήρια θύματα -καθώς θεωρούνται κατώτεροι και είναι συχνά οι πρώτοι ύποπτοι σε ληστείες και παρανομίες- και η αύξηση των αστυνομικών μέτρων. Το No Border Camp αντιτίθεται σε αυτή τη λογική. Ένας από τους θεμέλιους λίθους της ιδεολογίας των αλληλέγγυων είναι πως οι πρόσφυγες δεν είναι υποτελείς και το ζητούμενο δεν είναι να τους παρέχεται βοήθεια από λύπηση, αλλά να αντιμετωπίζονται ως φίλοι από χώρες με προβληματικό κοινωνικοπολιτικό προσκήνιο. Φίλοι. Ίσοι. 

 

Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνειρο για τη ζωή του. Για κάποιους είναι πιο σύνθετο απ’ ότι άλλων. Όμως, είτε λέγεται ‘πολλά χρήματα και επιτυχία’, είτε ασφαλές, ειρηνικό περιβάλλον, έχουμε όλοι κάτι κοινό. Όλοι ονειρευόμαστε και κάνουμε ο,τι μπορούμε για ένα καλύτερο μέλλον για τους εαυτούς μας και τους δικούς μας ανθρώπους. “Οι επιθυμίες, οι κοινωνικές σχέσεις και τα όνειρα δε φυλακίζονται αλλά έχουν τη δύναμη να υπερβαίνουν σύνορα και φράχτες.” Αυτό είναι το μήνυμα του No Border Camp. Ακόμα και για αυτούς που δεν θα μάθουν τίποτα άλλο για αυτή τη δράση ή δεν θα ασχοληθούν,  είναι σημαντικό να το ακούσουν όλοι στις καρδιές τους.

 

Το No Border Camp στέλνει ένα πολύ δυνατό μήνυμα, όμως ποιος μπορεί να το ακούσει; 

cityportal.gr / Αναστασία Γιαμαλή * Φοιτήτρια Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης