Ο
Σήφης Βαλυράκης πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ και ένα εκ των ιστορικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ βρέθηκε νεκρός το βράδυ της Κυριακής στην θάλασσα της Ερέτριας, στην Εύβοια.
Ο Σήφης Βαλυράκης γεννήθηκε το 1943 στα Χανιά. Ο πατέρας του, Γιάννης Βαλυράκης, ήταν αξιωματικός του Στρατού Ξηράς και βουλευτής της Ένωσης Κέντρου. Σπούδασε ηλεκτρονικός μηχανικός στη Γερμανία και τη Σουηδία, με ειδίκευση στους βιομηχανικούς αυτοματισμούς. Μιλούσε αγγλικά, γερμανικά και σουηδικά.
Λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν την αντιστασιακή του δράση στα χρόνια της δικτατορίας και μυθιστορηματική ζωή του Σήφη Βαλυράκη στην οποία συμπεριλαμβάνονται 15 απόπειρες απόδρασης από τις φυλακές
Ο μοναδικός που δραπέτευσε απο τα κρατητήρια του ΕΑΤ ΕΣΑ
“Δεν άφησα φυλακή που να μην προσπάθησα να αποδράσω, έχω περισσότερες από 15 απόπειρες και δύο επιτυχείς” είχε αναφέρει ο ίδιος ο Σήφης Βαλυράκης στο ντοκιμαντέρ “Η άγνωστη αντίσταση κατά της Δικτατορίας” της ΕΡΤ πριν από αρκετά χρόνια.
Κορυφαίο στέλεχος του ένοπλου κλάδου του ΠΑΚ, ο Βαλυράκης ήταν καταζητούμενος από το καθεστώς της 21ης Απριλίου επί τρία χρόνια για βομβιστικές επιθέσεις, Συνελήφθη τελικά το 1971, όπου βφυλακίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ.
Από τα κρατητήρια της Στρατιωτικής Αστυνομίας όπου βασανίζεται άγρια απέδρασε κόβωντας τα κάγκελα του κελιού του και στην συνέχεια με μία φουρκέτα προκάλεσε βραχυκύκλωμα στο ηλεκτρικό δίκτυο των φυλακών.
“Γύρω στις δύο την νύχτα, βγαίνοντας από το πλέγμα, σηκώθηκα και κυκλοφόρησα κανονικά ως μέλος της φρουράς, έφθασα στις τουαλέτες και από εκεί στην ταράτσα, πέρασα στο ΝΙΜΙΤΣ και μετά έμεινα στην Αθήνα για περίπου 15 ημέρες” λέει ο ίδιος σε παλαιότερη συνέντευξη του
Η πρώτη του απόπειρα να βγει εκτός Ελλάδας μέσω Πάτρας με το πλοίο για Ιταλία απέτυχε.
Προσπαθεί να περάσει τα σύνορα πάνω στην οροφή ενός τραίνου!
Δοκίμασε τότε να ταξιδεύσει στην Γιουγκοσλαβία, σκαρφαλώνοντας στην οροφή ενός τρένου. Για κακή του τύχη λίγο πριν περάσει τα σύνορα το τρένο σταματάει για ανεφοδιασμό και ένας προβολέας ρίχνει μία δέσμη φωτός επάνω του. Συλλαμβάνεται για άλλη μία φορά και οδηγείται πίσω στην ΕΑΤ ΕΣΑ με χειροπέδες στα χέρια.
“Η ΕΑΤ ΕΣΑ δεν θύμιζε σε τίποτα τις φυλακές που είχα αφήσει πίσω μου πριν από λίγες ημέρες. Είχαν κλείσει τα πάντα, είχαν χτίσει τα παράθυρα και η διαφυγή ήταν σχεδόν αδύνατη” όπως είχε πει στο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ. Μετά την δεύτερη σύλληψη του θα καταδικαστεί από το έκτακτο Στρατοδικείο σε ποινή κάθειρξης επτά ετών.
Στην συνέχεια θα οδηγηθεί στις φυλακές Κορυδαλλού όπου και πάλι προσπαθεί να αποδράσει. Καταφέρνει να ανοίξει μία τρύπα στο κελί του πίσω από τον νιπτήρα όμως το σχέδιο μένει στην μέση καθώς θα μεταφερθεί στις φυλακές της Κέρκυρας. Εκεί μαζί με τον Μπάμπη Γεωργακάκη και την βοήθεια του Γιάννη Κλωνιζάκη οργανώνουν μία νέα απόδραση. Με πριονάκια αρχίζουν να κόβουν τα κάγκελα του κελιού . Βαλυράκης και Γεωργακάκης καταφέρνουν από το μικρό πέρασμα ανάμεσα στα κομμένα σίδερα να βρεθούν εκτός κελιού και να σκαρφαλώσουν στην ταράτσα της φυλακής με την βοήθεια μίας πρόχειρης σκάλας που έφτιαξαν από τις σανίδες του κρεβατιού. Έγιναν αντιληπτοί από τους φρουρούς οι οποίοι ρίχνουν το φως του προβολέα επάνω τους . Ο Βαλυράκης πηδάει από ύψος 10 μέτρων και με την βοήθεια του καλωδίου του ΟΤΕ προσγειώνεται ομαλά στον εξωτερικό χώρο της φυλακής, αντίθετα ο Γεωργακάκης κατά την πτώση του έσπασε την κνήμη του και ακινητοποιήθηκε.
Δραπέτης κολύμπησε από την Κέρκυρα ως την Αλβανία για να σωθεί
“Ήμουν μόνος μου και η μόνη επιλογή που είχα ήταν η απόδραση στην Αλβανία. Έβγαλα τα ρούχα μου, τα έβαλα σε μία νάιλον σακούλα για να τα έχω στεγνά όταν φτάσω, αλειφτηκα με βούτυρο που είχα κλέψει από τα μαγειρεία ώστε να αντέχω στο κρύο και έπεσα στην θάλασσα. Ξεκίνησα να κολυμπάω και έφτασα εξουθενωμένος, σχεδόν λιπόθυμος στις αλβανικές ακτές. Ντύθηκα τουρτουριζοντας και στριμώχτηκα σε κάτι θάμνους μέχρι να έρθει το πρωί. Την άλλη ημέρα είχα ανακτήσει τις δυνάμεις μου και ήμουν χαρούμενος καθώς θεωρούσα ότι πλέον βρισκόμουν σε ελεύθερη γη”.
Τα πράγματα όμως δεν είχαν την εξέλιξη που περίμενε, ότι θα τον υποδέχονταν έως έναν αντιστασιακό στην αμερικανοκίνητη χούντα. Τον συνέλαβαν, κατηγορήθηκε για κατασκοπεία και καταδικάστηκε σε τρία χρόνια καταναγκαστικά έργα.
“Μετά το λαϊκό δικαστήριο με οδήγησαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Βόρεια Αλβανία σε πρώτη φάση, λίγο στα Τίρανα και μετά στο Φιέρι όπου ήταν στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας. Ακριβώς το σταλινικό στρατόπεδο με τον κρύο, την πείνα, τα έντομα και τους κοριούς. Δικαιούμουν 15 γραμμάρια κρέας την ημέρα!”
Κανείς ούτε συγγενής, ούτε φίλος γνώριζε εάν ζούσε ή εάν είχε πεθάνει. “Προσπαθούσα από την αρχή να επικοινωνήσω, έστελνα γράμματα για μήνες αλλά αυτά δεν έφευγαν. Κάποιος μου πρότεινε να γεμίσω το γράμμα με γραμματόσημα με το κεφάλι του Εμβέρ Χότζα και στις δύο πλευρές και όντως το γράμμα που έστειλα στην μητέρα μου έφτασε στον αποδέκτη. Η μητέρα μου το έδωσε στην δημοσιότητα, έτσι και η οργάνωση μου έμαθε μετά από μήνες ότι ζω και ότι βρίσκομαι στην Αλβανία”.
Απελευθερώθηκε με τη μεσολάβηση του …πρίγκιπα Σιχανούκ της Καμπότζης
Η μεγάλη διεθνής κινητοποίηση για τον φυλακισμένο στην Αλβανία Βαλυράκη είχε αποτέλεσμα. Ο πρίγκιπας Σιχανούκ της Καμπότζης στενός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου, και ήταν αυτός που μεσολάβησε στον Ενβέρ Χότζα. Αντιμετωπίζοντας μια μεγάλη πίεση απο διεθνή μέσα και πολλούς επώνυμους το Αλβανικό καθεστώς αποφάσισε τελικά να τον απελευθερώσει
“Με πήραν με ένα τζιπ και με μετέφεραν στην βόρεια άκρη της Αλβανίας όπου με έκλεισαν μέσα σε μία πολυκατοικία. Εκεί άρχισαν να με ταΐζουν. Το φαγητό ήταν πλούσιο και λιπαρό ώστε να πάρω ξανά το βάρος που είχα χάσει. Μου πήραν μέτρα για ένα κοστούμι, μου έδωσαν πέντε δολάρια για τυχαία έξοδα και με έβαλαν στο αεροπλάνο που πήγαινε Ρώμη”.
Εκεί οι πρώτοι που θα τον συναντούσαν ήταν ο Αλέκος Παναγούλης και η Οριάνα Φαλάτσι. Η Αμαλία Φλέμινγκ με ειδική άδεια της ιταλικής κυβέρνησης τον βγάζει από το αεροδρόμιο και τον φιλοξενεί στο σπίτι της. Λίγες ημέρες αργότερα θα συναντούσε τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η χούντα μετρούσε μήνες όπως και η επιστροφή τους στην Αθήνα.
Βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ
Την 1η Φεβρουαρίου 2009 ο Σήφης Βαλυράκης κρατήθηκε για αρκετές ώρες από τις αμερικανικές αρχές αμέσως μετά την άφιξή του σε αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης λόγω ανάκλησης της βίζας του ενώ πετούσε. Αυτό το περιστατικό επανέφερε στο προσκήνιο την παλιά έχθρα του Βαλυράκη με την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία τη δεκαετία του ’80 τον θεωρούσε «προστάτη» της 17 Νοέμβρη.