Η χρήση της μάσκας ως ψυχολογικό αίτιο και ως ένδειξη καλής συμπεριφοράς

Από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης με αφορμή τον νέο κορονοιό έχουν γραφτεί και δημοσιευθεί στον χώρο του διαδικτύου εκατοντάδες άρθρα, τα οποία αναλύουν, εξηγούν και αποκαλύπτουν τα ψυχολογικά αίτια, τις νευρώσεις και τις φαντασιώσεις των πολιτών που αρνούνται να φορέσουν μάσκα ή γενικώς δεν αποδέχονται το αφήγημα του νέου κορονοιού. Οποιοσδήποτε πολίτης μπορεί να αναζητήσει εύκολα και αβίαστα και να βρει πληθώρα μελετών και αναλύσεων, οι οποίες εξηγούν με επιστημονικοφανή τρόπο τον συνωμοσιολογικό χαρακτήρα των εναλλακτικών θεωριών  και την ψυχοσύνθεση των υποστηρικτών τους. 

 

Σε μεγάλο βαθμό δεν αμφισβητώ τις έρευνες αυτές, ούτε και την παραφροσύνη ορισμένων θεωριών συνωμοσίας. Δεν αποδέχομαι την γενίκευση όλων των θεωριών και την τοποθέτηση ενός μεγάλου ποσοστού πληθυσμού σε μία απεχθή κατηγορία ως ένδειξη αφοπλισμού των επιχειρημάτων τους. Αναμφισβήτητα, πολλοί που βλέπουν συνωμοσίες παντού, έχουν κάποια ψυχολογικά θέματα, και είναι φυσιολογικό μιας και είναι άνθρωποι. Τι γίνεται όμως με τους πολίτες, οι οποίοι έχουν αποδεχθεί ολόκληρο το αφήγημα του κορονοιού και έχουν εφαρμόσει τα μέτρα από την πρώτη κιόλας μέρα; Αυτοί δεν έχουν ψυχολογικά; Αυτοί δεν είναι άνθρωποι; Δεν θα γραφτεί και γι? αυτούς ένα άρθρο, μια μελέτη, μια ανάλυση για την πλήρη αποδοχή και τήρηση των μέτρων και την εναντίωση τους σε αυτούς που δεν τηρούν τον ??νέο κώδικα ζωής??;

 

Παίρνω λοιπόν την πρωτοβουλία να παρουσιάσω έξι βασικές κατηγορίες ανθρώπων που ζουν ανάμεσα μας και να αναλύσω τις δικές τους ψυχικές ανάγκες και τα δικά τους υπαρξιακά συμπλέγματα. 

Ο Υποχόνδριος

Ο τύπος αυτός έχει γενικώς θέμα με την καθαριότητα και διακατέχεται από μια παθολογική φοβία ότι υπάρχουν παντού μικρόβια γύρω του και πως όλος ο περίγυρος του είναι ενεργοί μεταδότες των μικροβίων. Φοβάται πως μια μέρα μπορεί και να πεθάνει από κάποια ασθένεια, η οποία δεν θα μπορεί να θεραπευθεί. Πλένει τα χέρια του εντατικά με αντισηπτικά μαντηλάκια ή με μπενταντίν και αποφεύγει να έρχεται σε στενή επαφή με ανθρώπους που δεν γνωρίζει. Αποφεύγει τα μέρη με συνωστισμό ανθρώπων και προτιμάει περιοχές με λιγότερο κόσμο και πιο απομονωμένες. Ο νέος κορονοιός δεν τον έκανε υποχόνδριο απλά του έδωσε μία καλή δικαιολογία ώστε να μπορεί πλέον να παρουσιάζεται στον κόσμο ως φυσιολογικός και συνειδητός μέσα στα πλαίσια της αυτοπροστασίας και της ένδειξης καλής κοινωνικής συμπεριφοράς κρύβοντας βέβαια βαθιά μέσα του ένα μεγάλο ψυχολογικό τραύμα.

Ο Κομφορμιστής 

Ο κομφορμιστής είναι ένα είδος ανθρώπου που μπορεί να προσαρμόζεται σε κάθε περίσταση. Είναι άνθρωπος εύκολος, ανοικτός, βολικός και προσεγγίσιμος. Δεν έχει κακία, ούτε αλαζονεία, απλά δεν ενοχλείται εύκολα όταν αλλάζει το κοινωνικό ή το εργασιακό περιβάλλον του σε αντίθεση με την πλειοψηφία των ανθρώπων, οι οποίοι θα αντιδρούσαν και στην παραμικρή αλλαγή που θα γινόταν στον εργασιακό τους χώρο ακόμη και αν δεν τους επηρέαζε άμεσα. Οι άνθρωποι αυτοί είναι ιδιαίτερα εργατικοί, αφοσιωμένοι και επιθυμούν να είναι αρεστοί στους ανωτέρους τους και στην κοινωνία αναζητώντας την αποδοχή και την επιβεβαίωση χωρίς να προκαλούν ζητήματα και ταραχές. Είναι αυτοί που δεν πρόκειται να αντιδράσουν σε μία περικοπή μισθού ή σε μία άδικη απόλυση ενός συναδέλφου στην εργασία τους αλλά ούτε και στην συσσώρευση σκουπιδιών στην γειτονιά τους ή σε μία πολιτική απάτη που πήρε κοινωνικές διαστάσεις και προκάλεσε λαϊκές κινητοποιήσεις.

Ο Μοδάτος

Ο μοδάτος είναι πολύ κοντά στον κομφορμιστή έχει όμως μία σημαντική διαφορά, αυτός το απολαμβάνει. Ενώ τον κομφορμιστή κυρίως μπορούμε να τον βρούμε σε ηλικίες άνω των 35 ετών, όπου κυριαρχεί το ένστικτο των αναγκών, τον μοδάτο τον βρίσκουμε στην νεολαία, όπου επικρατεί το ένστικτο της χαράς. Ο μοδάτος ακολουθεί το ρεύμα της εποχής άνευ κρίσης και αξιολόγησης. Θέλει και επιζητεί απλώς και μόνο να είναι εντός του πνεύματος της εποχής και να μην διαφοροποιείται από τους υπόλοιπους. Είναι ο πρώτος που υιοθέτησε την μάσκα σαν μέσο προστασίας αλλά κυρίως σαν αξεσουάρ προσωπικής αισθητικής και αντίληψης, γι? αυτό τον λόγο δεν κυκλοφορεί με μια απλή φαρμακευτική μάσκα αλλά με μια υφασμάτινη, την οποία ή την έκανε ειδική παραγγελία ή την αγόρασε από κάποιο επώνυμο όμιλο ή εταιρεία για να φαίνεται το brand. Ο μοδάτος είναι γενικώς στην ζωή του follower και πολύ σπάνια influncer ακολουθώντας πιστά τις νέες τάσεις των social media. 

Ο Υπήκοος 

Ο υπήκοος ή αλλιώς κομματικός είναι μια κατηγορία ανθρώπου βδελυρή και αποκρουστική. Ο συγκεκριμένος ψυχολογικός τύπος είναι άνθρωπος χωρίς προσωπική άποψη και κρίση, όπου κατά καιρούς υιοθετεί πλήρως τις θέσεις του κράτους ή του κόμματος. ??Το κράτος ξέρει??, ??Το κόμμα δεν κάνει ποτέ λάθος??… θα μπορούσε να είναι το moto του. Συνήθως είναι φανατικός οπαδός ενός κόμματος, το οποίο όταν είναι στην κυβέρνηση υπακούει στις εντολές του σαν να πρόκειται για τις 10 Εντολές της Βίβλου και δέχεται άκριτα τα πορίσματα του ανεξαρτήτως θέματος, ενώ όταν είναι στην αντιπολίτευση ασκεί δριμύτατη κριτική στον κυβερνών κόμμα αρνούμενος οποιοδήποτε μέτρο και αμφισβητώντας οποιαδήποτε πολιτική που έγινε για το καλό του τόπου. (αν έγινε) Ο υπήκοος είναι άνθρωπος χαμηλής αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης  που έχει εναποθέσει όλες του τις ελπίδες και τα όνειρα σε μια ??ανώτερη?? κομματική δύναμη για να τον βγάλει από το υπαρξιακό του αδιέξοδο. Χαρακτηριστικό του αποτελεί πως κάθε επίθεση ή κριτική που κάνεις προς την κυβέρνηση ή το κόμμα, την εκλαμβάνει σαν προσωπική επίθεση και απειλή. 

Ο Κομπλεξικός

Ο κομπλεξικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος δεν επιθυμεί και δεν του αρέσει να φοράει τη μάσκα, μιας και του είναι ανυπόφορη η χρήση της και τον δυσκολεύει στην αναπνοή και στην έκφραση του προσώπου του αλλά τον εκνευρίζει και τον προσβάλλει όταν αυτός είναι αναγκασμένος να την φοράει και να τηρεί τα μέτρα ενώ κάποιοι άλλοι δεν δέχονται να τα τηρούν και δεν δέχονται να καταπιέζονται.
 

Είναι ο άνθρωπος που μάθαμε στον στρατό, όσοι άνδρες υπηρετήσαμε, όπου ο παλιός σου έκανε καψώνι επειδή απλά του το κάνανε κι αυτοί. Αισθάνεται αφελής στην καλύτερη περίπτωση όταν αυτός κυκλοφορεί μονίμως με ένα κάλυμμα στο στόμα του και οι άλλοι γύρω του κυκλοφορούν ανενόχλητοι και ανεπηρέαστοι. 
 

Στην ουσία ο ίδιος έχει επηρεαστεί βαθύτατα από το όλο κοινωνικό φαινόμενο και οι αντοχές του έχουν χτυπήσει κόκκινο, αλλά λόγω έλλειψης θάρρους ή αντίληψης, ή ακόμα και φόβου επί του προστίματος, αδυνατεί να αρνηθεί τη μάσκα με αποτέλεσμα να γίνεται κάποιες φορές επιθετικός προς του μη φέροντες διότι αφού ??υποφέρει?? αυτός , θέλει και οι άλλοι να ??υποφέρουν?? μαζί του για να του γίνεται πιο εύκολο και να μην μπαίνει σε πειρασμούς. 

Ο Ανώνυμος

Ο ανώνυμος ή αλλιώς αντικοινωνικός είναι ο τύπος ανθρώπου που αφορά και πάλι την νεολαία και που λίγο πολύ όλοι το περάσαμε αλλά και ένα μικρότερο ποσοστό των ανθρώπων. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι έξω στην κοινωνία μας που δεν επιθυμούν να φαίνονται και θα ήθελαν να περνούν απαρατήρητοι. Όταν ήταν μικρά παιδιά ξεχώριζαν από τα μουσικά τους ακούσματα, τις περίεργες μπλούζες, την απομόνωση στην σχολική τάξη, την μεγάλη διάρκεια που περνούσαν με τα ακουστικά στα αυτιά τους, τα μεγάλα γυαλιά ηλίου που κάλυπταν το μισό πρόσωπο, κ.α. Όταν μεγάλωσαν ακολούθησαν ορισμένα την ίδια στάση ζωής και άλλαξαν το ντύσιμο τους σε κάτι μη κοινωνικά αποδεκτό ή εκτός μόδας, έκαναν παρέες με τα ίδια γούστα και απόψεις, σύχναζαν σε στέκια με παρόμοιο κόσμο και ίσως να φόρεσαν και κουκούλες σε καμία πορεία. Τα σημάδια αυτά υποδηλώνουν αίσθημα κατωτερότητας και δημιουργία συμπλέγματος απόρριψης. 
 

Οι τύποι αυτοί δέχθηκαν εύκολα τη χρήση της μάσκας διότι τους έδωσε την ευκαιρία να κρύψουν το πρόσωπο τους νόμιμα και τους βοήθησε στην απελευθέρωση τους. Κάθε άνθρωπος που φοράει μια μάσκα ή ένα προσωπείο νιώθει μέσα του πιο ελεύθερος να κινηθεί, να μιλήσει ή να παραστρατήσει για τον απλούστατο λόγο πως ο υπόλοιπος κόσμος δεν μπορεί να τον δει ξεκάθαρα. Αυτό το φαινόμενο έχει γίνε γνωστό από τα αρχαία χρόνια που εκδηλώνονταν τα καρναβάλια μέχρι τις μέρες μας και από τις βίαιες κοινωνικές εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις των νέων στην εποχή μας. Η μάσκα αποτελεί το τέλειο καμουφλάρισμα ενός ανθρώπου που αδυνατεί να αντικρύσει και να γνωρίσει τον κόσμο όπως είναι και προτιμάει να τον βλέπει μέσω ενός διαμεσολαβητή και που αρνείται και στην κοινωνία να τον δει και να τον γνωρίσει όπως ο ίδιος πραγματικά είναι!

 

Αυτοί είναι έξι βασικοί τύποι ανθρώπων που παρατήρησα και γνώρισα από την κοινωνική μου ζωή και από τον χώρο εργασίας μου. Ίσως να υπάρχουν και άλλοι, ίσως να αποτελούν και εκφάνσεις των προαναφερμένων. Από την ψυχολογική και κοινωνιολογική ανάλυση εξαιρέθηκε ο ??οικονομικός?? τύπος, ο οποίος είναι αυτός που δεν έχει πιστέψει τελείως το αφήγημα για τον κορονοιό, ούτε όμως ασπάζεται και τις θεωρίες συνωμοσίας, απλώς τηρεί τα μέτρα και αποδέχεται τον νέο τρόπο ζωής καθαρά και μόνο επειδή φοβάται τα πρόστιμα και δεν δύναται να σπαταλάει τον πενιχρή μισθό του για αντιδράσεις και αρνήσεις που δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα. Και δεν γνωρίζω αν πρέπει να πω δυστυχώς ή ευτυχώς, αλλά η αλήθεια είναι πως η πλειοψηφία των πολιτών, σύμφωνα πάντα με συζητήσεις και με κοινωνικές επαφές που έχω με τον κόσμο, υπάγεται στην κατηγορία του οικονομικού τύπου με τις άλλες απλά να συμπληρώνουν την ποικιλομορφία στην πολύπαθη κοινωνία μας. 

Φωτογραφία Наркологическая Клиника Pixabay