Η Υγεία θέλει λεφτά και γνωριμίες ...

Η Πέγκυ κι ο Γιώργος απέκτησαν το τρίτο τους παιδάκι πρίν λίγους μήνες. Η ευτυχία των πρώτων ημερών τους εμπόδισε να προσέξουν στο νεογνό κάποια σημεία που ίσως θα έπρεπε να τους εμβάλουν σε κάποια ανησυχία. Η ίδια μάλλον ευτυχία εμπόδισε και τους γιατρούς στο μαιετήριο να προσέξουν κάποιες πρώτες οχληρές λεπτομέρειες, που υπαινίσσονταν κάποια ιδιαίτερα σοβαρή πάθηση στο συκώτι του παιδιού.

Η αλήθεια όμως ποτέ δεν αργεί να φανεί, και ιδιαίτερα όταν είναι ενοχλητική. Κι έτσι, οι γονείς και το παιδί βρέθηκαν με κάποια συμπτώματα ήπια αλλά και επίμονα σε νοσοκομείο Παίδων της χώρας μας, από εκείνα που κάθε τόσο εμπλουτίζονται με κτίρια, μηχανήματα, πτέρυγες και εξοπλισμό που το κάνουν “πρότυπο σε ολόκληρη τη Βαλκανική”.

Ενθουσιασμός η πρώτη εντύπωση : καθαριότητα, πρόσωπα χαμογελαστά, ωραίες ζωγραφιές στους τοίχους, φωτεινά χρώματα, ευγένεια παντού. Για μιά στιγμή, οι γονείς πίστεψαν ότι στην Ελλάδα, επί τέλους, κάτι μπορεί να λειτουργεί σωστά. ‘Οχι όμως για πολύ. Οι μέρες περνούσαν, οι ευγένειες, τα χαμόγελα και οι γλύκες πλήθαιναν, διάγνωση όμως δεν έβγαινε. Τη μιά μέρα ήταν χαλασμένο το μηχάνημα υπερήχων, την άλλη ο μαγνήτης, την τρίτη ο υπεύθυνος στο μαγνήτη διαφωνούσε με τον υπεύθυνο στον υπέρηχο για τη σκοπιμότητα της μιας ή της άλλης εξέτασης, με διαιτητάς την Πέγκυ και το Γιώργο. Μετά μιά βδομάδα αργιών, εορτών και λοιπών εξαιρεσίμων, οι γιατροί κρίνουν ότι το παιδί θα πρέπει να κάνει κάποια εξέταση έξω.

Οι γονείς φυσικά δεν επαναπαύνονται : ρωτούν, διαβάζουν, πληροφορούνται, τηλεφωνούν. Ξέρουν ήδη τη διάγνωση του παιδιού τους (και ξέρουν ότι πρέπει να χειρουργηθεί μέσα σε ένα, ενάμιση μήνα το πολύ), και ξέρουν ότι την επέμβαση θα πρέπει να κάνει κάποιος σπεσιαλίστας. Όχι όμως και οι γιατροί : αυτοί επιμένουν ότι θα πρέπει να εξαντληθούν όλες οι διαγνωστικές πιθανότητες, ώστε “το παιδί να έχει διάγνωση” – ναί, αλλά οι μέρες περνάνε μεταξύ συνεδριάσεων, μίνι συμβουλίων, μάξι συμβουλίων, νέων εξετάσεων.

Τελικά, το ίντερνετ σώζει το παιδί : οι γονείς, απαυδισμένοι από τα πήγαιν’ έλα στη μονάδα νεογνών με τη στερεότυπη απάντηση “καμμιά ουσιαστική μεταβολή” (δηλαδή, καμμιά ουσιαστική μεταβολή μέχρι να συμπληρωθεί η κίρρωση), αποφασίζουν να πάρουν το παιδί στην Αγγλία, σε κάποιο κατάλληλο νοσοκομείο, όπου, ώ, τί περίεργο, μέσα σε τρείς ώρες οι εξετάσεις έχουν ολοκληρωθεί, η διάγνωση (των γονιών και του ίντερνετ) επιβεβαιωθεί, καί το χειρουργείο ήδη ξεκινήσει. Το παιδί σήμερα πάει μιά χαρά.

Ο Χάρης είναι μιά χαρά άνθρωπος : σαραντάρης, οικογενειάρχης, πιλότος στο επάγγελμα σε χώρα του εξωτερικού (αφ’ ότου μάς άφησε χρόνους η Ολυμπιακή), φυσικά υγιέστατος. Όμως, αρχίζει ξαφνικά, εντελώς ξαφνικά, να μήν ακούει.

Το αποδίδει σε στρές, κρύωμα, νεύρα. Το ίδιο και ο επιφανής γιατρός του. Θεραπείες επί θεραπειών, αποτέλεσμα μηδέν.

Ένας άλλος ωτορινολαρυγγολόγος βεβαιώνει ότι “δεν είναι τίποτε” αλλά καί ότι “δεν ξέρει αν θα γίνει καλά”. Με την προτροπή ενός φίλου, μή ιατρού, ο Χάρης κάνει μιά μαγνητική – και βρίσκει το μικρό καλοήθη όγκο στο ακουστικό νεύρο, που τον έχει κουφάνει, και θα του προκαλέσει κι άλλα πολλά, αν δεν το χειρισθεί όσο είναι μικρό.

Ο πρώτος επιφανής νευροχειρούργος προτείνει τη μία μέθοδο, επιφυλακτικός ως προς τη διόρθωση της κώφωσης. Ο δεύτερος, επίσης πολύ γνωστός, προτείνει την άλλη μέθοδο, βέβαιος για την ίαση και την αποκατάσταση της ακοής.

Ο Χάρης όμως είναι αιφνιδιασμένος και υποβόλιμος : το νέο του ήρθε ξαφνικό, το πρόβλημα έχει άμεσο αντίκτυπο στη δουλειά του (που προϋποθέτει άψογη ωτιαία λειτουργία), επιζητεί μιά σαφή γνώμη, και μεταθέτει στους οικείους του την απόφαση. Όταν ο τρίτος νευροχειρούργος μεγάλου ιδιωτικού νοσοκομείου τον ρωτά “εσείς τί θα προτιμούσατε ;”, η γυναίκα του έχει ήδη πάρει την απόφαση : Αννόβερο, Γερμανία, και γρήγορα.

Κάποτε, στην Ελλάδα θεωρούσαμε τους γιατρούς μας κορυφαίους, αλλά, λόγω φτώχιας της χώρας, “τούς έλειπαν τα μέσα”. Η κατάσταση έχει αντιστραφεί. Τα μέσα υπερπλεονάζουν (τα πληρώνουν ασθενείς και ασφαλιστικά ταμεία στον ιδιωτικό τομέα, προμήθειες και ποσοστά στον δημόσιο), αλλά ελλείπουν εκείνοι που θα τα χειρισθούν. Στα δημόσια νοσοκομεία, οι γιατροί δεν έχουν λόγο ή κίνητρο να μάθουν ή να δράσουν : Συσσωρεύουν βαθμούς και επιδόματα, πιστοποιητικά συμμετοχής σε πληρωμένα συνέδρια, τίτλους και φακελλάκια, χωρίς να έχουν ανάγκη να βελτιωθούν σαν επιστήμονες και, όταν μετά από μερικών χρόνων διαμάχη με τα κατεστημένα των αδύτων του ΕΣΥ βαρεθούν (ωριμάσουν, άς πούμε), τότε περιφέρουν στους διαδρόμους την πλήρη τους παραίτηση με άσπρη μπλούζα (όπως τους βλέπει κανείς στα πλάνα αρχείου της τηλεόρασης). Οι ιδιώτες γιατροί πάλι, συχνά καλύτερα σπουδασμένοι, έρχονται τη χώρα προσδοκώντας σε κάποιου είδους οικονομικό Ελντοράντο (καί σίγουρα η Ελλάδα, παρά την κρίση, εξακολουθεί να είναι). Κύρια απασχόληση είτε να αποσπάσουν χρήματα, είτε ποσοστά. Ο ποιοτικός καί εξεζητημένος εξοπλισμός δεν στοχεύει τόσο στην καλή περίθαλψη, όσο στην κερδοφορία (ίσως γι’ αυτό μιά αξονική νυχιού κρίνεται στην Ελλάδα επιστημονικώς απαραίτητη πρίν το πεντικιούρ, άς πούμε).

Μπορείς να έχεις χρήματα – αδιάφορο ! Μπορείς να μην έχεις χρήματα, αλλά να έχεις γνωριμίες – άσχετο. Μπορείς να μην έχεις χρήματα ή γνωριμίες, αλλά να έχεις υψηλές διασυνδέσεις – απρόσφορο. Στην πραγματικότητα, χρειάζεσαι ΚΑΙ τα τρία – ακόμα και τα δύο από τα τρία, δεν φτάνουν.

Όπως μάλιστα λέει ο Χάρης, ιαθείς πλέον, “σε κάθε οικογένεια πρέπει να υπάρχει ένας γιατρός κι ένας δικηγόρος”. Άν φυσικά υπάρχει και ένας εφοπλιστής, ακόμα καλύτερα !

Κι έτσι πορεύεται η Υγεία ως δημόσιο αγαθό στην Ελλάδα, κάπως σαν τον Κίτσο με το γαϊδούρι και τις απλικέισονς της διαφήμισης. Τα μηχανήματα είναι άφθονα και χρυσοπληρωμένα, οι άνθρωποι, γιατροί, νοσηλευτές και παραϊατρικοί, άσχετοι ή αδιάφοροι μέχρι παραλόγου – κάπως σαν το γάϊδαρο με το τζί πί ές : τράτζικ ! 　　

Leo