Κριτική της παράστασης (Αγγέλα Μάντζιου) «Η τριλογία του παραθερισμού», έργο -παραγωγή του ΚθβΕ– του Κάρλο Γκολντόνι, που παρακολουθήσαμε στη Μονή Λαζαριστών (Σκηνή Σωκράτης Καραντινός)
Πρόκειται για έργο χαρακτήρων και κωμικών καταστάσεων που ανήκει ως είδος στην κατηγορία της commedia dell’ arte. Το έργο ανοίγεται σε τρεις πράξεις και το βασικό θέμα είναι ο παραθερισμός (οργάνωση-αναχώρηση-εγκατάσταση-περιπέτειες του παραθερισμού-επιστροφή) μιας ομάδας ξεπεσμένων ευγενών. Στο έργο, καταγράφεται η ταξική συγκρότηση της κοινωνίας της εποχής του 18ου αιώνα και η επιδεικτική μανία του πλούτου, ο ξεπεσμός και η οικονομική καταστροφή, λόγω σπατάλης και ανταγωνισμού.
Περιγράφονται ποικίλες κοινωνικές-συναισθηματικές συνδέσεις (οικογενειακές- φιλικές-ερωτικές-επαγγελματικές) αλλά και η σχέση υπηρέτες-αφεντικά με ανατροπές στις εκατέρωθεν πρωτοβουλίες. Τέλος δίνεται με ζωηρές εικόνες, στην σύγχυση των προετοιμασιών της αναχώρησης για τον παραθερισμό, η κοινωνική κριτική των ηθών, η ελαφρότητα των χειρισμών και οι υπολογιστικές κινήσεις, η απογοήτευση και ο θυμός, η απομάγευση και το αίσιο τέλος στην επίτευξη των στόχων με την υπογραφή των συμβολαίων των γάμων που επίκεινται.
Το στίγμα του έργου δόθηκε με επικέντρωση στην παρακμή μιας εποχής, μιας τάξης, μιας ομάδας ανθρώπων, τις συνήθειες και τα ήθη των οποίων απεικόνισε ο συγγραφέας στο έργο του. Διακριτές ήταν οι θέσεις του συγγραφέα και η συμπάθεια προς τους αδύναμους τύπους που περιγράφει στο έργο του. Εμφανείς ήταν οι στερεοτυπικές διαφορές της ψυχοσύνθεσης των φύλων όπως αντιπαρατίθενται μεταξύ τους.
Τα θέματα του έργου, η κοινωνική επίδειξη, ο συρμός, η συνήθεια, η ένταξη σε κοινωνική ομάδα, η διατήρηση του «ονόματος» και η σταθεροποίηση της καλής κοινωνικής θέσης, η άνοδος και ο σεβασμός του κοινωνικού περίγυρου, η υποκρισία και η συνδιαλλαγή, η διασκέδαση, ο δανεισμός, η επανάληψη λαθών και η βιασύνη, ακούμπησαν ζητήματα όπως η αποκατάσταση, ο γάμος, οι σχέσεις, ο έρωτας, το συμφέρον, η έκφραση των συναισθημάτων και οι δύσκολοι τρόποι των ανθρώπων να πετύχουν τον στόχο τους και να κερδίσουν την ευτυχία.
Στην παράσταση που παρακολουθήσαμε η δράση είχε ως σκηνικό πεδίο ένα πάλκο -ή μια σκηνή- ενός (λαϊκού) κέντρου διασκέδασης με την ανάλογη διακόσμηση, φανταχτερή και στα όρια του κακόγουστου. Γύρω από αυτόν τον χώρο της σκηνής και της πλατείας, αλλά και των διαδρόμων-παρασκηνίων, κινήθηκαν φανερά ή κρυμμένα, τα πρόσωπα του έργου ως πρωταγωνιστές, θαμώνες-επισκέπτες ή θεατές- ωτακουστές των περιπετειών, της προς αφήγησιν θεατρικής ιστορίας.
Σκηνοθετικά αποδείχθηκε αδύναμη η σύλληψη της μετατροπής του κωμικού φορτίου-αισθήματος και της αναγωγής στο πρόσημο μιας τραγικότητας. Η ανάγνωση ξοδεύτηκε στην εικόνα μιας ακατέργαστης- πολύχρωμης υπερβολής που δεν άφηνε περιθώρια λυτρωτικού γέλιου. Κωμικό περίβλημα εξωτερικά, στο σκηνικό και στα κοστούμια κατά το ήμισυ, υφή αμφίσημης δραματικής έντασης στο πεδίο των αντιδράσεων.
Τα τεχνάσματα και η εξαπάτηση, οι συνεχείς ανατροπές, κάποιες επιβραδύνσεις της εξέλιξης της δράσης και η πλοκή του έργου, προκάλεσαν το ενδιαφέρον των θεατών. Το κράτησαν όμως αγκιστρωμένο στο σχίσμα της διάστασης του νοήματος και της εικονοποιΐας της αναπαράστασης, γεγονός που οδήγησε σε ένα άνευρο αποτέλεσμα.
Οι ηθοποιοί έδωσαν μεγάλη ενέργεια στην ενσάρκωση ηρώων που δεν πάτησαν σε σθεναρό πεδίο βάσης. Προσπάθησαν να δώσουν ρυθμό και συνοχή, χρωματίζοντας με το σώμα και την φωνή τους την δράση των ανατροπών, πλάθοντας φιγούρες σε δηλωτική αναντιστοιχία με το είδος θεάτρου, την αισθητική και την ουσία του ρόλου, ενδιαφέρον παιχνίδισμα σε κάποια σημεία, αλλά κουραστικό στο πλαίσιο των μεταβολών και της εξέλιξης.
Η υποκριτική έκφραση είχε ποικίλες δυναμικές. Εναργές μίγμα που κρυσταλλώθηκε σε κάποιες μανιερίστικες τυποποιήσεις αλλά και σε άλλους πιο εσωτερικούς και πιο χαλαρούς χειρισμούς υπέρβασης του χαρακτήρα -ρόλου, με στοιχεία πηγαίων αντιδράσεων. Ξεχώρισαν κάποιες στιγμές αληθοφανούς θεατρικότητας, με εξομολογήσεις σε μονολόγους συνοψισμού μιας βιωμένης κοινωνικής εμπειρίας αδικίας και στέρησης για την ομάδα των υπηρετών, όπως επεκτάθηκε το αποτύπωμά τους σε λαϊκά, βουβά, απαθή ή επικριτικά προσωπεία. Αυτά τα παρακατιανά πρόσωπα που ξελασπώνουν την τιμή του αφεντικού τους όταν έρχεται αντιμέτωπο με πληρωμές και πιστωτές, χρωματίστηκαν παράδοξα αδρά ως παλιάτσοι.
Αισθητή ήταν η εντύπωση της έκφρασης της απογοήτευσης, ή της ζήλειας με τις χειρονομίες του έρωτα και του πάθους, της αδυναμίας, των συμβουλών, της διεκδίκησης του συμφέροντος, της επίκλησης ανατροπής στην προσδοκία της καλής τύχης και της βοήθειας των φίλων και συγγενών, για τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου και τους πρωταγωνιστές της ιστορίας. Όμως σε σύνολο οι ρόλοι κρατήθηκαν σε απόσταση παρατήρησης, χωρίς να αγγίξουν τον θεατή σε ουσιαστικά ερωτήματα. Κάποιες οπτικές εικόνες είχαν μια πιο καλλιτεχνική αύρα στυλιζαρίσματος, όπως η θέαση της σκηνής πριν ανοίξει η αυλαία με αντανακλάσεις φωτισμών και σε επόμενες συνδέσεις.
Σε μερικές σκηνές το φως έπεφτε με μια φυσική κυματιστή αίσθηση πάνω σε φιγούρες που αν αφήνονταν πιο ελεύθερες στην φανταστική ιδιοτυπία του κωμικού, θα έδιναν πιο μεστά αποτελέσματα. Γιατί υπήρχε η βάση ενός καλού κράματος ηθοποιών που δεν αξιοποιήθηκε προς την κατεύθυνση του χαρακτήρα του έργου και της κωμικότητας, αφού κι αυτή έχει δραματικές πτυχές στις εντάσεις της. Θα κατάφερναν ίσως να ενθαρρύνουν πιο κριτικά τις συγκρίσεις με τους ζωηρούς χαρακτήρες του έργου, ώστε κάποιες επιφανειακές μιμήσεις, ταυτίσεις ή απορρίψεις να ιδωθούν στον πυρήνα τους ως όψεις ενός πολυδιάστατου κόσμου και μιας ιδιότυπης εποχής, ξεπεσμού, υποκρισίας αλλά και κοινωνικών μεταβολών και εξέλιξης. Έτσι θα έβρισκαν ευκολότερα δίοδο να αναδειχθούν, στις αντιστοιχίσεις τους, οι σύγχρονες κενόδοξες επιδείξεις, προσποιήσεις, φλυαρίες και εύγλωττες κολακείες.
Κάρλο Γκολντονι – Η τριλογία του παραθερισμού (συντελεστές)
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Σκουρλέτης
Σκηνικά – Κοστούμια – Φωτισμοί: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης
Μουσική: Πάνος Ηλιόπουλος
Δραματουργική Επεξεργασία: Ασημένια Ευθυμίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Παρασκευή Μποκοβού
Β’ βοηθoί σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Ζαφειριάδης, Αθηνά Καμπούρη, Φωτεινή Τιμοθέου
Οργάνωση παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη
Ηθοποιοί:
Άννα Ευθυμίου (Μπρίτζιντα *στην παράσταση της Κυριακής 29/01 -Μαίρη Ανδρέου), Σοφία Καλεμκερίδου (Κοστάντσα), Δημήτρης Καρτόκης (Πάολο), Γιώργος Καύκας (Φερντινάντο), Δημήτρης Κολοβός (Φιλίππο), Άννα Κυριακίδου (Σαμπίνα), Φαμπρίτσιο Μούτσο (Τίτα), Βασίλης Μπεσίρης (Γκουλιέλμο), Χρίστος Νταρακτσής (Τσέκο), Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Τζακίντα), Κώστας Σαντάς (Μπερναρντίνο), Δημήτρης Σιακάρας (Φουλτζέντσιο), Χρίστος Στυλιανού (Λεονάρντο), Θεοφανώ Τζαλαβρά (Ροζίνα), Κωνσταντίνος Τσονόπουλος (Τονίνο), Εύα Φρακτοπούλου (Βιττόρια)
Φιγκυράν-Μουσικός: Γιώργος Κωνσταντινίδης (Πασκουάλε)
«Η τριλογία του παραθερισμού», Κριτική της παράστασης |Αγγέλα Μάντζιου
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
