Ο Κώστας Γάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Αθήνας της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου και της κλασικής κιθάρας. Σκηνοθετεί, παίζει ως ηθοποιός, γράφει θεατρικά κείμενα, διδάσκει υποκριτική σε δραματικές σχολές και συνθέτει μουσική για παραστάσεις. Το 2006 του απονεμήθηκε το βραβείο Δημήτρης Χορν για την ερμηνεία του στην παράσταση “Κατσαρίδα”. Το 2008 εργάστηκε με μια ομάδα ανθρώπων με αναπηρίες και δημιούργησε την παράσταση “Σιγά το αυγό”
Κώστας Γάκης, συνέντευξη
– Το θέατρο είναι ομαδικό σπορ! Οι ομάδες είναι αυτές που έγραψαν, γράφουν και θα συνεχίζουν να γράφουν ιστορία. Το εύπεπτο και το fast food ανθεί παντού, τόσο στο λεγόμενο εμπορικό θέατρο όσο και στο λεγόμενο πειραματικό. Δεν φταίνε οι ομάδες γι? αυτό. Συνεχίζω να πιστεύω στις ομάδες και ταυτόχρονα πιστεύω ότι στο θέατρο χρειάζεται πάντα το βλέμμα απ έξω, το βλέμμα του σκηνοθέτη – δημιουργού.
Το Berliner Ensemble δεν θα ήταν τίποτα χωρίς τον Brecht και η δημιουργική ομάδα του Θεάτρου Τέχνης δεν θα ήταν τίποτα χωρίς τον Κάρολο Κουν. Αυτό όμως δεν υποβαθμίζει καθόλου τη συνεισφορά των μελών της ομάδας. Απλώς ο σκηνοθέτης – δημιουργός είναι εκείνος που σε άμεση συνάρτηση με την ομάδα ουσιαστικά ζωγραφίζει το έργο, δίνει πνοή στις λεπτομέρειες και ενιαιοποιεί τα επιμέρους αισθητικά σύμπαντα των μελών της ομάδας.
– Όπως υπονόησα και στην προηγούμενη απάντηση, θέλω να πιστεύω ότι το θέατρο είναι ένα. Δεν πιστεύω στους διαχωρισμούς. Πιστεύω ότι πρέπει να μιλήσουμε συνεκτικά και να χρησιμοποιήσουμε όλα τα όπλα του θεάτρου, παλαιά και σύγχρονα (την τελετουργία, την επιτέλεση, το σπάσιμο του τέταρτου τοίχου μεταξύ ηθοποιών και κοινού, το αφηγηματικό στοιχείο, τον φορμαλισμό, τη μάσκα, τη θέση και άρση των σκηνικών ορίων, τα δάνεια από άλλες τέχνες και τόσα άλλα) με σύνεση και στόχευση.
Αυτό που εγώ θεωρώ ανάγκη της εποχής είναι να μιλήσουμε ξεκάθαρα, να πούμε ιστορίες που μπορεί να τις καταλάβει ο κόσμος, που προτάσσουν την ανθρώπινη ζεστασιά, που δεν επαναλαμβάνουν τα κατεστημένα μοντέλα του κόσμου, που δεν αποξε νώνουν με δηθενιές και μοντερνιές το κοινό αλλά που του ζεσταίνουν την ψυχή και εξασκούν το νου σε νέα διανοητικά εργαλεία, θέτοντας νέα ερωτήματα.
– Πόσο σοφός ο Μίνως μας, πόσο μαγικός, πόσο απρόβλεπτα και πολύπλευρα ουσιώδης, πόσο μυστηριακός…Ο ορισμός του σκηνοθέτη για μένα. Υπερβατικός και γήινος. Άφατος και ειπωμένος… Εχω την αίσθηση ότι η σκηνοθεσία δε διδάσκεται. Ή, για να μην είμαι απόλυτος, διδάσκεται μόνο το περίβλημά της, το σχεδιάγραμμα, ένας κάποιος σκελετός της, δίχως σάρκα, αίμα και χτυποκάρδι.
Η ουσία, η ψυχή τής σκηνοθεσίας βρίσκεται πάντα σε μια βαθύτατη βουτιά στη γνώση, στην αίσθηση, στην αλήθεια που κρύβεται πίσω από τα παραπετάσματα αυτού του κόσμου. Με χαρά ακούω ωστόσο ότι ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα αποφασίζει να αγγίξει αυτή την απέραντη και τόσο γοητευτική θεματική ενότητα που ονομάζεται σκηνοθεσία. Ας είμαστε ανοιχτοί.
– Είναι μια μετάγγιση μαγείας. Από τον συγγραφέα στον ηθοποιό με ενδιάμεσο δίαυλο τον σκηνοθέτη. Είναι μια πολύπλοκη έννοια που περιλαμβάνει την καθοδήγηση των ηθοποιών τόσο στα εξωτερικά σχήματα των ρόλων(κινήσεις, χειρονομίες, φωνητικές γκάμες) όσο και στις λεπτότατες πτυχές των χαρακτήρων.
Στην ίδια πολυσύνθετη έννοια του σκηνοθέτη θα πρέπει να προσμετρηθεί το πώς θα συνδυαστούν όλα τα επιμέρους στοιχεία μιας παράστασης (κείμενο, σκηνικά, μουσική, κοστούμια, φώτα, πολυμέσα, χορογραφίες, επιτέλεση) και πώς θα πλεύσουν αρμονικά στο κεντρικό ποτάμι νοηματοδοτημένης αισθητικής που προτείνεται ως κυρίαρχο σε κάθε ανέβασμα έργου. Είναι μια πραγματική τρέλα. Μια ωραία τρέλα για τους λίγους που θα την τολμήσουν. Ένα απονενοημένο διάβημα που μπορεί να παράξει θαύματα αλλά και ποικίλα τραύματα.
– Βιώνω εδώ και δυο σχεδόν δεκαετίες τη μεγάλη χαρά να δημιουργώ πρωτότυπες παραστάσεις με διαφορετική κάθε φορά θεματική, φόρα, φόρμα και ενεργειακή στάθμη. Πάντα γράφω τη μουσική στις παραστάσεις μου, πάντα βουτάω βαθιά στο κείμενο ως συν-δραματουργός, πάντα φροντίζω από πρώτο χέρι όλες τις λεπτομέρειες της αισθητικής. Συχνά παίζω και ως ηθοποιός. Συχνά παίζω live τη μουσική του έργου. Συχνά κάνω τα βίντεο των παραστάσεών μου.
Σε αυτές τις δυο δεκαετίες λοιπόν μέσα από αυτό το υπέροχο ταξίδι αισθάνομαι πλήρης και ευγνώμων. Από την Κατσαρίδα ως την Αντιγόνη/Μήδεια, και από το Διχοτομημένο Υποκόμη ως την Ιστορία Χωρίς Όνομα, είχα τη χαρά να ζήσω μοναδικές στιγμές συναντήσεων με θαυμαστούς συντελεστές αλλά και εξαιρετικά επιτυχημένες παραστάσεις που κράτησαν το ενδιαφέρον του κοινού για αρκετά χρόνια η κάθε μία. Ποτέ δεν έβαλα στο νου μου ως στόχο πάνω από όλα την επιτυχία. Σε κάθε παράσταση που έκανα ήθελα να πω μια ιστορία και σε όλες μου ανεξαιρέτως τις σκηνοθεσίες είχα ένα στόχο: να φέρω στη σκήνη μικρά η μεγαλύτερα κομμάτια αυτού που εγώ ονομάζω “επανάσταση της τρυφερότητας”.
– Το θέατρο είναι μεγάλη σειρήνα και επειδή το ψέμα είναι εγγεγραμμένο στο μεδούλι του, μπορείς εύκολα να ξεστρατίσεις και να πέσεις στα δυο θηρία του γράμματος “ψι”: είτε να ψευτίσεις είτε να την ψωνίσεις. Επιστρατεύω λοιπόν τρεις μηχανισμούς για να αποφύγω αυτές τις κακοτοπιές. Ο πρώτος: έχω 3-4 φίλους και φίλες που με ξέρουν από παλιά και δεν έχουν καμία σχέση με το θέατρο. Σε αυτούς καταφεύγω συχνά – πυκνά για να τους ρωτήσω αν βλέπουν κάποια αλλοίωση του χαρακτήρα μου από τότε που με ήξεραν. Όταν η απάντηση είναι “ναι” τους επιτρέπω να μου ρίχνουν φάπες και να με προγκάνε φωνάζοντάς μου “σύνελθε”.
Ο δεύτερος είναι η διδασκαλία του θεάτρου και κυρίως σε ανθρώπους που δεν είναι επαγγελματίες του χώρου και στους οποίους το θέατρο λειτουργεί ως έμπνευση, θεραπεία και γερό συναισθηματικό ταρακούνημα. Από αυτούς κυρίως τους ανθρώπους διδάσκομαι ήθος, ταπεινότητα, ενάργεια, ακάματη δοτικότητα, απλότητα και ευγνωμοσύνη.
Ο τρίτος σχετίζεται με κάτι που αναφέρατε παραπάνω και έχει να κάνει με τον τελετουργικό χαρακτήρα της τέχνης του θεάτρου. Συχνά, αισθάνομαι ότι υπάρχει μια ιερότητα στις πρόβες, στις παραστάσεις, στις βουτιές στα κείμενα, στις μουσικές και στις αισθητικές. Υπάρχει κάτι πιο μεγάλο από το “εγώ”. Κάτι μαγεμένο. Κάτι ξεκάθαρα μεταφυσικό, ξεσηκωτικό, υπερβατικό. Μπροστά σε αυτό το στοιχείο που δεν μπορώ να το βάλω σε λέξεις στέκομαι έκθαμβος και αναγνωρίζω με χαρά τη μικρότητα, την ελαχιστότητά μου. Ψέματα είπα. Χωράει σε μια λέξη: Αγάπη.
Η διαφορετικότητα πάλι είναι μια ωραία έννοια και ανάγκη της εποχής μας. Αλλά και επικίνδυνη. Σίγουρα είναι καλό να δίνουμε όλοι τον ωραίο αγώνα για να προστατεύονται τα δικαιώματα του καθενός σε σχέση με το φύλο, τη φυλή, την τάξη. Ωστόσο, ζούμε σε μια εποχή που, με βάση το αγωνιώδες αίτημα για διαφορετικότητα, έχουμε ξεχάσει σε ποια πράγματα μοιάζουμε και υπερ- υπογραμμίζουμε σε όλα τα πεδία του βίου το τι είναι αυτό που μας κάνει διαφορετικούς και τι μας διαχωρίζει από τους άλλους, παρά το τι μας ενώνει, τι μας κάνει να μοιάζουμε και να συνδεόμαστε βαθιά με τους άλλους…Το αίτημα για διαφορετικότητα μάς κάνει να περνάμε με επικίνδυνη άνεση σε μια μανιώδη ατομικότητα.
– Αυτή τη στιγμή η νέα κυβέρνηση ακολουθεί τη λάθος τακτική. Βρισκόμαστε σ ένα σημείο, όπου η δημοκρατία αρχίζει να μοιάζει, καθημερινά, με ολοκληρωτικό καθεστώς. Μηχανισμοί καταστολής, είσοδοι σε σπίτια, εγκληματικές ακροδεξιές οργανώσεις που αθωώνονται, μισαλλοδοξία, μικρο-φασισμοί σε συναναστροφές, οικονομική ασφυξία. Οφείλουμε, ως πνευματικοί άνθρωποι, να μιλήσουμε ανοιχτά για αυτά μέσα από το έργο μας αλλά και σε κάθε “βήμα” που μας δίνεται. Έχω την αίσθηση ότι αν δεν αντιδράσουμε θα δούμε πολύ χειρότερα πράγματα στο κοινωνικό πεδίο.
– Το 2020 μπαίνει με έναν “δημιουργικό χαμό” με παραστάσεις, σεμινάρια, συναυλίες! Μετά την τεράστια επιτυχία της “Ιστορίας Χωρίς Όνομα” στη Θεσσαλονίκη, όπου η παράσταση έκανε πανελλήνια πρεμιέρα, κατεβαίνουμε στην Αθήνα και ξεκινάμε παραστάσεις στις 17 Γενάρη στο φιλόξενο ίδρυμα Μιχάλης Κακοκογιάννης. Οι παραστάσεις μου “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια”, και “Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν πιστό”, καθώς και ο μονόλογός μου σε σκηνοθεσία Νίκου Καραγέωργου “Καπράλος, τα πρώτα βήματα”, θα συνεχιστούν σε όλη τη χώρα και σε σχολεία της Αθήνας.
Τα σεμινάρια μου για τα Χανιά και για ιστορίες φυλών του κόσμου θα καταλήξουν σε παραστάσεις τον Ιούνιο. Επίσης το live μου “Τραγούδια ενός τρυφερού θεού” θα παιχτεί σε διάφορους συναυλιακούς, θεατρικούς και άλλους ενεργειακούς χώρους!
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
