Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο (1955)

Σκηνοθεσία Αλέκος Σακελλάριος

Παραγωγή Φίνος Φιλμ

Σενάριο Αλέκος Σακελλάριος

Πρωταγωνιστές

Μουσική Μάνος Χατζιδάκις

Τραγούδι Ντούο Χάρμα, Σούλη Σαμπάχ

Φωτογραφία Αριστείδης Καρύδης-Φουκς

Μοντάζ Ντίνος Κατσουρίδης

Σκηνογραφία Μάρκος Ζέρβας

Ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν «Ρομβία, φτώχεια και όνειρα» και είχε υπάρξει μεγάλη διαμάχη για την πατρότητα της ιδέας της «λατέρνας» στην υπόθεση της ταινίας, μεταξύ των σκηνοθετών Αλ. Σακελλάριου και Γ. Τζαβέλλα, όταν και οι δύο εργάζονταν τότε για τον Φίνο. Τελικά ο Γ. Τζαβέλλας δεν πραγματοποίησε την ταινία που σχεδίαζε με θέμα την «λατέρνα», αν και ο Φίνος είχε υποστηρίξει ότι οι δύο ταινίες θα είχαν διαφορετική υπόθεση.

Ο Φίνος δεν ήθελε να συμμετάσχει στην ταινία ο Βασίλης Αυλωνίτης: πίστευε ότι είχε πληγεί το προφίλ του επειδή είχε παίξει σε πολλές ταινίες δεύτερης διαλογής. Δεν ήθελε ούτε την προερχόμενη από το Εθνικό Θέατρο Καρέζη, διότι θεωρούσε ότι είχε στραβισμό, κάτι που θα έβγαινε στην οθόνη. Την Καρέζη την είχε συστήσει στον Σακελλάριο μια παλιά ηθοποιός, η Λευκή Παπαζαφειροπούλου. Ο Σακελλάριος, όμως επέμενε και πέρασε τελικά το δικό του. Ο Μίμης Φωτόπουλος ήταν ο πιο εμπορικός τότε ηθοποιός του κινηματογράφου και ο πρώτος με τον οποίο ο Φίνος υπέγραψε συμβόλαιο αποκλειστικής συνεργασίας.  Ακόμη, ο Φίνος επιθυμούσε διακαώς να παίξει ο Αλεξανδράκης, ο οποίος εμφανίζεται σε ένα μικρό ρόλο, ώστε του έδωσε αμοιβή σαν να ήταν ο πρωταγωνιστής.  Οι τσιγγάνες που χόρευαν με την Σούλη Σαμπάχ ήταν αληθινές τσιγγάνες, επιλογή του Σακελλάριου, που προηγουμένως είχε απορρίψει χορογράφο και πραγματικές χορεύτριες. Η ταινία  γυρίστηκε το 1955, στην Πάτρα.

Υπόθεση Δύο φίλοι, ο Πετράκης και ο Παυλάρας, περιπλανόδιοι λατερναζήδες, δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, μιας και η λατέρνα έχει αρχίσει να φαίνεται μουσειακό είδος. Έτσι, αποφασίζουν να πάνε σε ένα πανηγύρι σε κάποιο χωριό, για να βγάλουν χρήματα. Στο δρόμο συναντούν μια κοπέλα που το έχει σκάσει από το σπίτι της για να μην παντρευτεί αυτόν που της επιβάλλει ο πλούσιος πατέρας της. Τυχαία, διαβάζουν στην εφημερίδα, ότι ο πατέρας της κοπέλας δίνει πλουσιοπάροχη αμοιβή σε όποιον βρει την κόρη του. Οι δύο φίλοι όμως λυγίζουν συναισθηματικά, όταν μαθαίνουν από τη κοπέλα ότι είναι ερωτευμένη με ένα νεαρό, και την παίρνουν υπό την προστασία τους. Τελικά καταφέρνουν να σμίξουν ξανά τους δυο νέους και να συμφιλιώσουν την κοπέλα με τον πατέρα της, παίρνοντας παράλληλα και την αμοιβή.Η ταινία Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο έκανε πρεμιέρα στις 12 Δεκεμβρίου του 1955 και η ταινία ήρθε δεύτερη σε εισπράξεις (πρώτη ήταν η «Στέλλα» με τη Μελίνα Μερκούρη). Έκοψε 126.530 εισιτήρια.  Με τέτοια επιτυχία ο Φίνος έπεισε τον Σακελλάριο να γυρίσει δυο χρόνια αργότερα τη συνέχεια της ταινίας με τίτλο «Λατέρνα, φτώχεια και γαρίφαλο». Ήταν το πρώτο σίκουελ στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.