Διευθυντής του τμήματος Ημέρες Ανεξαρτησίας του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που αναζητεί τις τάσεις του σύγχρονου σινεμά και μας συστήνει κινηματογραφίες και δημιουργούς που μας είναι άγνωστοι, μας δίνει εδώ το στίγμα του φετινού προγράμματος που επιμελείται. O Λευτέρης Αδαμίδης έδωσε συνέντευξη στον Σωτήρη Ζήκο, αρχισυντάκτη του περιοδικού CITY.
Θα μπορούσες να μας περιγράψεις το στίγμα του φετινού προγράμματος; Σίγουρα υπάρχει μια αδυναμία για το σινεμά της Νοτιοανατολικής Ασίας, αν λάβουμε υπόψη ότι το μεγάλο μας αφιέρωμα είναι στις Φιλιππίνες με 14 ταινίες παραγωγής 2005-2009, αλλά και την ταυτόχρονη παρουσία χωρών όπως η Σρι Λάνκα, η Μαλαισία, η Ινδονησία στο κυρίως πρόγραμμα. Υπάρχει επίσης αρκετή Κορέα με 4 ταινίες και βέβαια στο λατινοαμερικάνικο σινεμά που εξακολουθεί να μας τροφοδοτεί με φρέσκες ιδέες και σπουδαίες ταινίες. Νομίζω είναι οι πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικά περιοχές στον πλανήτη. Κι αν όλα αυτά μοιάζουν να πιάνουν αυτό που συμβαίνει τώρα, το αφιέρωμα στις pinku eiga ταινίες αποτελεί έναν ευχάριστο -ελπίζουμε- αναχρονισμό αποκαλύπτοντας ένα άγνωστο είδος που ακόμη και σήμερα ξαφνιάζει με τις καινοτομίες του.
Πόσες ταινίες περιλαμβάνει το κυρίως πρόγραμμα;
Συνολικά οι Ημέρες Ανεξαρτησίας προβάλλουν φέτος 58 ταινίες. Αν εξαιρέσουμε τα δύο αφιερώματα, απομένουν 33 ταινίες που αποτελούν το κυρίως πρόγραμμα.
Υπάρχει κάποια ταινία που θα ξεχώριζες από το αφιέρωμα;
Στο κυρίως πρόγραμμα υπάρχουν δύο ταινίες που είναι οι αγαπημένες μου. Είναι το «Προσκύνημα στη Λούρδη» της Τζέσικα Χάουσνερ και η «Χάντεβιτς» του Μπρούνο Ντιμόν. Και οι δύο ταινίες μιλούν με εντελώς διαφορετικό τρόπο για την έννοια της πίστης στην εποχή μας. Ειδικά η ταινία του Ντιμόν είναι μια μικρή έκπληξη αφού μιλάμε για μια σχεδόν μπρεσονική ταινία από ένα σκηνοθέτη που τελευταία μας είχε συνηθίσει σε πιο σκοτεινούς δρόμους.
Ποιες ταινίες περιλαμβάνονται στις ειδικές προβολές σας και με ποια κριτήρια;
Οι ειδικές προβολές περιλαμβάνουν φέτος 7 επιλογές. Εδώ μπορεί να βρει κανείς προτάσεις που ξεφεύγουν από τον κανόνα της μυθοπλασίας, ταινίες πιο πειραματικές και κάποιες επανεκδόσεις. Υπάρχουν τα ντοκιμαντέρ «Henri-George Clouzot?s Inferno» για την ανολοκλήρωτη ταινία του μεγάλου Ανρί-Ζορζ Κλουζό, και το «BERLIN-OFF WAYS» για την θρυλική συναυλία των Eisturzende Neubauten στο Ανατολικό Βερολίνο τις ημέρες που έπεφτε το Τείχος, το «Film Ist: a girl and a gun» του σπουδαίου Γκούσταβ Ντόιτς που είναι φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από υλικό βουβών ταινιών (found footage) των αρχών του 20ου αιώνα και έχει ένα φοβερό soundtrack, η αποκαταστημένη κόπια του αριστουργήματος «The Housemaid» του Κιμ Κι-γιάνγκ, και η προβολή του «The Crowd» του Κινγκ Βίντορ με μουσική γραμμένη και εκτελεσμένη ζωντανά από τους The Prefabricated Quartet. Τέλος υπάρχει το απαιτητικό δίπτυχο της Σάρον Λόκχαρτ, «Lunchbreak» και «Exit». Η πρώτη αποτελεί ένα μονοπλάνο στη διάρκεια ενός διαλείμματος των εργατών στα ναυπηγεία του Μέιν, έναν στοχασμό πάνω στο χρόνο στα χνάρια του «Wavelength» και στο σινεμά ως ένα φωτογραφικό άθροισμα. Η δεύτερη παρακολουθεί το σχόλασμα των εργατών από τη δουλειά τους στη διάρκεια μιας εβδομάδας.
Το Φεστιβάλ γιορτάζει φέτος τα 50 χρόνια του. Πώς σε επηρέασε αυτό στον προγραμματισμό του τμήματός σου;
Σίγουρα είναι μεγάλη επέτειος για να μην την έχει κανείς στο μυαλό του, όμως οι Ημέρες είναι αφιερωμένες έτσι και αλλιώς στο μεγαλύτερο μέρος τους στο σύγχρονο σινεμά. Το αφιέρωμα στις Φιλιππίνες είναι η δικιά μας απάντηση στο φετινό επετειακό ερώτημα «Why Cinema Now?».
Ένα από τα δύο κεντρικά αφιερώματα του προγράμματος είναι ο σύγχρονος φιλιππινέζικος κινηματογράφος. Τι είναι αυτό που τον κάνει ενδιαφέροντα;
Πρόκειται για ένα κινηματογράφο με μια πρωτόγνωρη ενέργεια και με πολλές διαφορετικές σχολές. Ξεκινά από το μελόδραμα και το ρεαλισμό του Μπριγιάντε Μεντόζα και φτάνει ως το πειραματικό σινεμά του Τζον Τόρες ή του Καν ντε λα Κρουζ και τις επικές σε διάρκεια αφηγήσεις του Λαβ Ντίαζ. Κουβαλά πολύ ενέργεια και είναι φτιαγμένος σε μεγάλο βαθμό από πολύ νέους ανθρώπους. Ο Ράγια Μάριν είναι 25, ο Σεράντ Άντονι Σάντσεζ 24 ο Πέπε Τζοκνό 22!
Βλέποντας τις ταινίες αυτές θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί, πώς τα καταφέρνουν αυτοί κι όχι εμείς στην Ελλάδα;
Σίγουρα είναι η πρώτη σκέψη που περνά από το μυαλό. Γι? αυτό και στις 16/11 στις 11.00 το πρωί στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον στρογγυλό τραπέζι αφιερωμένο ακριβώς με αυτό το θέμα με τη συμμετοχή των σκηνοθετών από τις Φιλιππίνες, οι οποίοι θα μιλήσουν για το μικρό αυτό θαύμα που συντελείται σε μια χώρα τόσο φτωχή. Ελπίζω να είναι εκεί και Έλληνες σκηνοθέτες για να συνομιλήσουν μαζί τους. Σημειώνω επίσης ότι το ίδιο βράδυ μια παρέα Φιλιππινέζων σκηνοθετών κάτω από το όνομα The Brockas θα παίξουν ζωντανά και δυνατά στην ίδια αίθουσα συνοδεύοντας την ταινία του Καν ντε λα Κρουζ «The Muzzled Horse of an Engineer in Search of Mechanical Saddles».
Το άλλο αφιέρωμα είναι αυτό στην pinku eiga. Μπορείς να μας περιγράψεις τα χαρακτηριστικά του είδους;
Η pinku eiga είναι ένα μεγάλο κομμάτι του ιαπωνικού σινεμά. Πρόκειται με απλά λόγια για φτηνές soft ερωτικές ταινίες με υπόθεση, γυρισμένες σε φιλμ. Άνθησαν στα μέσα του ?60 ως τα μέσα του ?70, αλλά συνεχίζουν ως τις μέρες μας να γυρίζονται. Σε ένα μεγάλο ποσοστό πρόκειται για αδιάφορα soft πορνό. Κι όμως αυτό το τόσο συμβατικό πλαίσιο αποδείχτηκε εύφορο τόσο για πολιτική αμφισβήτηση στη δεκαετία του ?60 όσο και αργότερα- στην περίοδο του πιο φροντισμένου σε επίπεδο παραγωγής roman porno- για να αναδειχτούν τα κομψοτεχνήματα του Νομπόρου Τανάκα. Άλλωστε όσο και αν ακούγεται παράξενο τα pink υπήρξαν συγκοινωνούντα δοχεία με το ιαπωνικό νέο κύμα της δεκαετίας του ?60. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο τίτλος του αφιερώματος είναι «Πέρα από το Pink», αυτό το «πέρα» ψάχνουμε, χωρίς να υποτιμούμε βέβαια τον αισθησιασμό.
Στο αφιέρωμα συμπεριλαμβάνεται και μια προπέρσινη ταινία του Wakamatsu που δεν είναι «pinku», αλλά μιλάει για την οργάνωση United Red Army. Γιατί συμπεριλαμβάνεται στο αφιέρωμα;
Σαφώς ο «Ενωμένος Κόκκινος Στρατός» δεν είναι pink! Ο Ουκαμάτσου έτσι και αλλιώς χρησιμοποίησε το είδος για να κάνει ένα σινεμά πολιτικό και αντιεξουσιαστικό. Είναι λοιπόν η ιδανική κατάληξη στη φιλμογραφία ενός σκηνοθέτη που πολλά χρόνια μετά μπόρεσε επιτέλους να μιλήσει ανοικτά για τη γενιά του και την ιστορία ενός μέρους του αριστερού κινήματος στην Ιαπωνία.
Ταξιδεύοντας και παρατηρώντας τα φεστιβάλ του εξωτερικού, υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό στοιχείο που διαφοροποιεί το δικό μας κοινό από τα άλλα;
Η Θεσσαλονίκη έχει ένα πολύ ζωντανό κοινό και κυρίως νεανικό. Ταυτόχρονα είναι όμως ντροπαλό, κάτι που το βλέπουμε συχνά στην επικοινωνία του με τους σκηνοθέτες. Διστάζει να κάνει ερωτήσεις δημόσια και προτιμά κατ? ιδίαν συζητήσεις. Στο εξωτερικό το κοινό είναι πιο «επιθετικό» και ανοιχτό για συζήτηση.
Στην Ελλάδα, βλέπουμε ολοένα και περισσότερα φεστιβάλ ταινιών. Πώς το εξηγείς αυτό; Και πώς σου φαίνεται;
Ο «πληθωρισμός» αυτός νομίζω οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία που πλέον επιτρέπει ευκολότερα την πρόσβαση στην πληροφορία, αλλά και βοηθά να στηθεί μια τέτοια εκδήλωση με φτηνό τρόπο. Δεν μου φαίνεται άσχημο να υπάρχουν πολλά φεστιβάλ, αρκεί να σέβονται την τέχνη που προβάλλουν και προωθούν και να προσπαθούν να διαφοροποιούνται σε περιεχόμενο και στόχους.
Ποια νομίζεις ότι είναι η αναγκαιότητα ενός φεστιβάλ κινηματογράφου σήμερα;
Μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά τα φεστιβάλ αποτελούν έναν εναλλακτικό δρόμο διανομής ταινιών.
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
