«Μετάξι» Αλεσσάντρο Μπαρίκκο (Τα αγαπημένα μας βιβλία)

Μετάξι Αλεσσάντρο Μπαρίκκο μτφ: Λένα Ταχμαζίδου εκδόσεις Πατάκη

 

«Μονάχα σιωπή κατά μήκος του δρόμου. Το κορμί ενός αγοριού καταγής. Ένας άνδρας γονατισμένος. Μέχρι το τελευταίο φως της μέρας».

 

Κι όμως, οι παραπάνω τέσσερεις προτάσεις δεν είναι απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Μετάξι» αλλά ένα αυτοτελές κεφάλαιο! Ένα κεφάλαιο που μπορεί να σταθεί από μόνο του ως διήγημα. Τέσσερεις προτάσεις που δίνουν το έναυσμα και την ελευθερία στον αναγνώστη να συνθέσει πιθανές εκδοχές και να προεκτείνει την ιστορία προς όποια κατεύθυνση.
 

Η μαγική δύναμη της γραφής του Μπαρίκκο στη συγκεκριμένη συναρπαστική ιστορία, η οποία εκτυλίσσεται τον 19 ο αιώνα, με απόλυτα λιτό και περιεκτικό λόγο ενεργοποιεί τη φαντασία και το συναίσθημα.

 

«Πόνεσε όταν άκουσε, τέλος, τον Ερβέ Ζονκούρ να λέει σιγανά:

– Ούτε τη φωνή της δεν άκουσα ποτέ.

Κι ύστερα από λίγο:

– Είναι ένας παράξενος πόνος.

Σιγανά.

– Να πεθαίνεις από νοσταλγία για κάτι που δε θα ζήσεις ποτέ».

 

Το «Μετάξι» θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι μια ερωτική ιστορία. Αλλά, αν ήταν μόνο αυτό, δεν θα άξιζε τον κόπο να ειπωθεί. Υπάρχουν στη μέση επιθυμίες και πόνος, που ξέρεις πολύ καλά τι είναι, αλλά δεν έχεις μια λέξη να τα ορίσεις. (Αυτό είναι παλιά συνήθεια. Όταν δεν έχεις μια λέξη να ορίσεις τα πράγματα, τότε χρησιμοποιείς τις ιστορίες. Πετυχαίνει. Εδώ και αιώνες).
 

Η ιστορία αρχίζει με έναν άνδρα που διασχίζει τον κόσμο και τελειώνει με μια λίμνη που βρίσκεται εκεί μια μέρα με αέρα. Ο άνδρας λέγεται Ερβέ Ζονκούρ.

Δεν είναι γνωστό πως λέγεται η λίμνη.

Έχεις την αίσθηση πως όλη η πλοκή προχωράει πίσω από τις λέξεις, μυστικά, υπαινικτικά και αέρινα, χωρίς να τη βαραίνουν κρίσεις και απόψεις του συγγραφέα. Η σύνθεση των προτάσεων επιβάλλει σιωπή, όπου μέσα της εμφανίζεται ολοζώντανο το ανείπωτο.

 

«Ο Ερβέ Ζονκούρ έβαλε να χαράξουν πάνω στον τάφο της μόνο μια λέξη. Αλίμονο. Ευχαρίστησε τους πάντες, είπε χίλιες φορές πως δε χρειαζόταν τίποτα και γύρισε στο σπίτι του. Ποτέ δεν του είχε φανεί τόσο μεγάλο, και ποτέ τόσο παράλογη η μοίρα του».

«Μετάξι», σε ποιους προτείνω να το διαβάσουν

Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους αναζητούν λογοτεχνικά κείμενα γραμμένα με μεράκι και δύναμη, χωρίς βερμπαλισμούς, λεπτομερείς περιγραφές και καθοδήγηση από τον συγγραφέα ως προς το καλό ή το κακό, το ηθικό ή το ανήθικο. Απευθύνεται στους αναγνώστες που ψάχνουν κείμενα που ωθούν τη σκέψη προς το διαρκές άνοιγμα νου και ψυχής.

 

Προτείνει η Μαρία Ψωμά Πετρίδου