Μήδεια του Μποστ | Εθνικό Θέατρο | κριτική

Εθνικό Θέατρο, Μήδεια του Μποστ | 8ο Φεστιβάλ Δάσους  (Καθ’ έλξιν η απόπειρα της κριτικής…)

Πληθωρική και ασταθής, μοιραία παρορμητική η φόνισσα η «Μήδεια», μια «Μύδια» του θεάτρου, με θίασο πολυπληθή ήρθε και εις εμάς εδώ, στης Θεσσαλονίκης μας το 8ο φεστιβάλ στο θέατρο του δάσους.

Να μας ειπεί τα βάσανα που πέρασε ως νέα και ως γραία, βασίλισσα που ήτονε κι αγάπησε σφοδραία τον βασιλεύ Ιάσονα που ήλθε εκστρατεία στην Κολχίδα να πάρει το Χρυσόμαλλον το δέρας για να το φέρει τρόπαιον, μαζί κι αυτήν, οπίσω εις την πατρίδα.

Ο έρωτας και η σφαγή παιδιών, από την μάνα τους που ήτανε και ξένη, η αφορμή της κριτικής και της λοξής ματιάς του συγγραφέα που έγραψε σπαρταριστό πηγαίο κείμενο, που ομοιοκαταληκτεί σε δεκαπεντασύλλαβο, την Μήδεια ως κωμωδία ή παρωδία νέα.

Αυτά κι άλλα πολλά μας τα εξομολογήθηκε η Μήδεια (Medea) βασίλισσα κι ο θίασός της όλος, σε μια παράσταση λαμπρή και κουστουμιών και ρόλων, μα και ειδών θεατρικών με όσα από αυτά η δράση ανεμείχθη και των ηθών των σύγχρονων καθρέφτης απεδείχθη, αφού ο κόσμος γέλασε πολύ με τα καμώματα τα βάρβαρα τα ξένα και με της ράτσας μας τα αλλόκοτα τα ήθη τα χαμένα.

Ήρθαν και τέσσερεις μουσικοί την φάση να συνδράμουν με πιάνο, με σαξόφωνον, με άρπα αλλά και με ένα κοντραμπάσον. Τα δρώμενα συνόδεψαν με τα κομφούζια ηχοτοπία ευφάνταστα και αρμονικά άκουσαν και του χορού τα βήματα και τις κορώνες και τα ξελαρυγγιάσματα και τις ατάκες όλες.

Με μπρίο οι ηθοποιοί επαίξανε τους ρόλους αφήνοντας ρωγμές πολλές να δείχνουνε σε όλους, το θέατρο της υπερβολής και της παρόρμησης, γεμάτο φαντασίες έκλαμψης συγγραφικής και σκηνοθετικής αφόρμησης, που άγγιξε τον θίασον με ένα είδος τρέλας να μπλέξει παραστατικά τα πρόσωπα των μύθων φωτίζοντας αυτά λοξά ανακατεύοντας της τραγωδίας και της κωμωδίας τα χαρτιά μα και τον τύπον σε ένα είδος που ανάλαφρα πικρές αλήθειες δείχνει. Φωνές, χειρονομίες, συμπεριφορές και των εθίμων ήθη.

Ασκώντας κριτική σε κριτικούς και θέατρο, εκθέτοντας δεινά, σχέσεις, κοινωνικά-πολιτικά ζητήματα και θέματα επίκαιρα, θίγοντας εκλεπτυσμένα και κομψά κάποια κακώς κείμενα προτρέποντας και το κοινό να βλέπει τα πράγματα λίγο αλλιώς, μακριά κι από απόσταση που λέει κι ο λαός, έτσι έκλεισε ο κύκλος της ζωηρής παράστασης που ήταν διανοουμενίστικη και εγκεφαλική με χιούμορ εργασμένο, φωνές που ήχησαν μελωδικά κι αντήχησαν σε βήματα χορών κι αποστηθίσματα αρχαίων ποιητών, θέατρο για το θέατρο και άλλες απορίες με λέξεις που ακολουθούν διάφορες συνειρμικές πορείες και βγάζουνε με παρεκβάσεις κωμικές σε νέες εμπειρίες, με τα πολύχρωμα κοστούμια όλο στυλ θεατρικής και λαϊκής ηθογραφίας σε βάζουνε σε βγάζουνε σε εύστροφες ιστορίες διδασκαλία με υλικό παλιάς λαογραφίας, σε σκηνικό ανάκτορο σε πόλη επαρχίας.

Εύρυθμη η παράσταση της Μήδειας του Εθνικού, το έδειξε στο τέλος το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

Συμπέρασμα και το κοινό αντιλαμβάνεται προθέσεις και αισθήματα, αν και καμμιά φορά μπερδεύεται από στραβοπατήματα κι από κακές εκθέσεις, έχει κριτήριο το αλάνθαστο ένστικτο της αλήθειας που μέσα του ηχεί με τον ρυθμό του ρολογιού στον χτύπο της καρδιάς του, διακρίνοντας το καλόν και αγαθόν και ωραίον μην υπακούοντας φορές σε εντολές ωραίων ωραιοπαθών ναρκισσιστών κρωξίματα και πόζες παγωνιών, σχηματικόν παράδειγμα για κάθε τι κενόν.

Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Καλαβριανός- Έρι Κύργια
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Βάνα Γιαννούλα
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Χορογράφος: Μαριάννα Καβαλλιεράτου
Φωτιστής: Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Κέλλυ Παπαδοπούλου
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά
Βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Βλάχμπεη
Βοηθός ενδυματολόγου: Αλέξανδρος Γαρνάβος
Διανομή (με αλφαβητική σειρά)
Γιώργος Γλάστρας | Τροφός
Θανάσης Δήμου | Οιδίποδας
Άνδρη Θεοδότου | Αντιγόνη
Στέλιος Ιακωβίδης | Ευριπίδης
Θανάσης Ισιδώρου | Ψαράς
Σύρμω Κεκέ | Καλόγρια
Φανή Παναγιωτίδου | Εξάγγελος
Γιώργος Σαββίδης | Καλόγερος
Σταύρος Σβήγκος | Ιάσωνας
Γαλήνη Χατζηπασχάλη | Μήδεια

Χορός (αλφαβητικά)
Μαρία Κοσκινά (Κορυφαία), Μαρία Κωνσταντά, Ειρήνη Μακρή, Λυγερή Μητροπούλου, Ελπίδα Νικολάου, Κατερίνα Πατσιάνη, Ματίνα Περγιουδάκη, Μαριάμ Ρουχάτζε, Θεοδοσία Σαββάκη, Νιόβη Χαραλάμπους.

Μουσικοί επί σκηνής (αλφαβητικά)
Παρασκευάς Κίτσος (κοντραμπάσο), Θοδωρής Οικονόμου (πιάνο-μουσική διεύθυνση) Δημήτρης Χουντής (soprano σαξόφωνο), Μαρία Χριστίνα Harper (άρπα).

[Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει για πρώτη φορά ένα έργο-σταθμό της νεοελληνικής δραματουργίας στην Επίδαυρο, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού. Γραμμένη το 1993 σε δεκαπεντασύλλαβο, η Μήδεια του Μέντη Μποσταντζόγλου ή Μποστ, είναι μια εκρηκτική κωμωδία για τη σύγχρονη πραγματικότητα αυτής της χώρας.

Οι ήρωες του έργου ανησυχούν για τον πληθωρισμό και την ανεργία, τη λιτότητα και τη δημόσια διαφθορά, τα δάνεια και τα επιδόματα, καθυστερούν στα ραντεβού τους γιατί πέφτουν πάνω σε πορείες, και λατρεύουν τα αρχαία ελληνικά –αρκεί, βέβαια, να μη χρειαστεί να τα διαβάσουν. Στον κόσμο του Μποστ συνυπάρχουν αναπάντεχα και αρμονικά η Μήδεια, η Αντιγόνη, ένας Ψαράς, ο Ιάσονας, μια Καλόγρια, ο Οιδίποδας, ο Ευριπίδης και ένας αλλόκοτος Χορός, κατορθώνοντας να διαλύσουν κάθε μας βεβαιότητα, «να επικρίνουν τους επικριτάς, να προβληματίσουν τους κριτάς και να ελευθερώσουν τους θεατάς».

Με απαράμιλλη δεξιοτεχνία ο Μποστ φέρνει κοντά ετερόκλητους χαρακτήρες, από διαφορετικές ιστορικές περιόδους, με χιούμορ και τόλμη, παίζοντας απενοχοποιημένα με τους συνειρμούς που δημιουργεί η ακροβατική του γλώσσα. «Το πρώτο πράγμα που σε τραβάει στο έργο είναι η γλώσσα του. Ο λόγος του, αν και απλός, είναι έτσι φτιαγμένος που σε αιφνιδιάζει με την άρρηκτη σύνδεσή του με το παρόν, με τη δική μας ζωή μας, με τις δικές μας αγωνίες» σημειώνει ο Γιάννης Καλαβριανός].

Μήδεια του Μποστ | κριτική Άγγελα Μάντζιου