Σχόλια/Κριτική
("No Bears") Δραματική ταινία, ιρανικής παραγωγής του 2022, σε σκηνοθεσία Τζαφάρ Παναχί, με τους Τζαφάρ Παναχί, Νάσερ Χασαμί, Μίνα Καβανί κα. Ο Τζαφάρ Παναχί, ένας από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες του σύγχρονου σινεμά και εκπρόσωπος του νέου κινηματογραφικού κύματος στο Ιράν, αλλά και ένας αντιφρονούντας του θεοκρατικού καθεστώτος, που αφέθηκε ελεύθερος από τη φυλακή του Εβίν της Τεχεράνης μόλις πριν από ένα μήνα, με την τελευταία του ταινία υπερασπίζεται την ελευθερία της έκφρασης. Με την ταινία του, που τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο του περσινού Φεστιβάλ Βενετίας, αποδεικνύει ότι το σινεμά, ακόμη και με τα στοιχειώδη μέσα, μπορεί και πρέπει να συμβαδίζει με τα κοινωνικά αιτήματα, να αντλεί έμπνευση από τη ζωή και τους απλούς ανθρώπους και να την επιστρέφει ως ένα κινηματογραφικό έργο. Ο Παναχί («Ταξί στην Τεχεράνη», «Offside»), όπως συνηθίζει, θα θολώσει τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, κάνοντας για μία ακόμη φορά ένα φιλμ που κρύβει περισσότερα ζητήματα από όσα βλέπει ο θεατής, ενώ παραμένει πιστός στην ευθύνη του δημιουργού απέναντι στο κοινό του, καθώς και στους ανθρώπους που τον βοηθούν, διακινδυνεύοντας την ησυχία τους ή ακόμη και την ελευθερία τους. Ένα ζευγάρι Ιρανών, που βρίσκεται παράνομα στην Τουρκία, επιτέλους κατορθώνει να αποκτήσει πλαστά διαβατήρια για να διαφύγει από τη χώρα. Σύντομα, όμως, ο θεατής θα ανακαλύψει ότι πρόκειται για μια ιστορία, που αφορά τα γυρίσματα μιας ταινίας του Παναχί, την οποία σκηνοθετεί από μακριά, από ένα χωριό στα σύνορα του Ιράν με την Τουρκία, όπου έχει εγκατασταθεί για να βρίσκεται όσο πιο κοντά μπορεί στο συνεργείο και τους πρωταγωνιστές του. Οι τεχνικές δυσκολίες θα του αφήσουν χρόνο, τον οποίο θα εκμεταλλευθεί για να ασχοληθεί με τα τοπικά έθιμα του χωριού και να φωτογραφίσει τους ανθρώπους του. Μία κίνηση που θα τον εμπλέξει σε ένα τοπικό δράμα, όταν όλοι αρχίζουν να πιστεύουν ότι ανάμεσα στις φωτογραφίες του, υπάρχει και μία ενός παράνομου ζευγαριού. Ο ίδιος επιμένει ότι δεν έχει τραβήξει τέτοια φωτογραφία, αλλά κανείς δεν τον πιστεύει και οι χωρικοί γίνονται επιφυλακτικοί μαζί του και εχθρικοί, στη συνέχεια, όταν θα τολμήσει να διασχίσει τα σύνορα Ιράν-Τουρκίας, για να δει από έναν λόφο την πόλη που γυρίζεται η ταινία του. Ο Παναχί που μπαινοβγαίνει υφολογικά από τη μυθοπλασία στο ντοκιμαντέρ, γυρίζει με την κάμερα στον ώμο και παράλληλα έχει στατικά πλάνα, μεταλλάσσοντας τα συναισθήματα και αναδεικνύει εμπνευσμένα ότι «δεν υπάρχουν αρκούδες στο χωριό», όπως βάζει να λέει ένας χωρικός, αλλά είναι απλά ακόμη μία ιστορία για να κρατά τους ανθρώπους φοβισμένους, να μη σηκώνουν κεφάλι. Ένα τεράστιο ζήτημα, μια κατακλυσμιαία τακτική, που ανοίγεται σχεδόν σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, με διαφορετικούς τρόπους, άλλες φορές πιο κομψά, πιο «πολιτισμένα», αλλά πάντα αποτελεσματικά και με οδυνηρές συνέπειες. ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ... Ένας κινηματογραφιστής, ο οποίος προσπαθεί να γυρίσει μια ταινία στην Τουρκία, ενώ είναι αναγκασμένος να μένει σε ένα χωριό κοντά στα ιρανο-τουρκικά σύνορα, θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη δυσπιστία και τις τοπικές παραδόσεις των κατοίκων του χωριού. Χάρης Αναγνωστάκης
