Bill Evans

Μπίλ Έβανς: Ποιήματα για πιάνο

Ιούλιος 1955. Σ’ ένα μικρό διαμέρισμα στο Μανχάταν, στη West 83rd Street, σ’ ένα μεγάλο πιάνο που καταλαμβάνει όλο το σαλόνι, ανάμεσα σε παρτιτούρες του Σοπέν, του Ραβέλ, του Σκριάμπιν και του «Καλοσυγκερασμένου κλειδοκύμβαλου» του Μπαχ, ένας 26χρονος διοπτροφόρος «σκαλίζει» κάθιδρος τα πλήκτρα.

Μάχεται με μια κρυστάλλινη μελωδία, αυτοσχεδιάζει έχοντας κατά νου την αγαπημένη του ανιψιά, τη μικρή Ντέμπι, την κόρη του αδελφού του, το κορίτσι που πήγαινε βόλτα στην παραλία.

Έναν χρόνο μετά, αυτό το «τραγούδι χωρίς λόγια», το «Waltz for Debby», θα αποτελέσει μέρος του πρώτου του άλμπουμ, του New Jazz Conceptions, ενώ θα τιτλοφορήσει και ένα ακόμα σπουδαίο άλμπουμ, το 1961.

Το «Waltz for Debby» είναι ένα κομμάτι που έχει ταυτιστεί με τον δημιουργό του, τον Μπιλ Εβανς (Bill Evans, 1929 – 1980). Έναν γνήσιο ποιητή των ήχων. Συγγνώμη για την κοινοτοπία, αλλά μάλλον δεν υπάρχουν άλλα λόγια για να περιγράψει κανείς το μεγαλείο του Εβανς.

Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους μουσικούς της τζαζ, σπουδαίος συνθέτης και δεξιοτέχνης του πιάνου, με στέρεη κλασική μουσική παιδεία, με αναγνώσεις λογοτεχνίας και φιλοσοφίας, είχε κλίση στον αθλητισμό, την ίδια στιγμή όμως ήταν ένας μελαγχολικός άνθρωπος (με ροπή στις ουσίες).


Στο θρυλικό άλμπουμ Kind of Blue του Μάιλς Ντέιβις, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του συγκεκριμένου δίσκου, όντας το μοναδικό λευκό μέλος της μπάντας του Ντέιβις.

Μελοποίησε Μπλέικ

Ο Εβανς πήρε το δίπλωμα του σολίστ παίζοντας το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα υπ’ αριθμ. 3 του Μπετόβεν, μελοποιώντας παράλληλα ποιήματα του Ουίλιαμ Μπλέικ. Τα προς το ζην άρχισε να τα βγάζει παίζοντας boogie-woogie σε νυχτερινά κέντρα, ώσπου τον κάλεσε η πατρίδα. Με το που θα απολυθεί θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη για μεταπτυχιακά, μα και για να εντρυφήσει στη σκηνή της τζαζ: ξενυχτάει ακούγοντας ζωντανά τους πιανίστες που τον καθόρισαν: Αρτ Τέιτουμ, Λένι Τριστάνο, Μπαντ Πάουελ, Τζορτζ Σίρινγκ, Τελόνιους Μονκ αλλά και Νατ «Κινγκ» Κόουλ.

Η φιλία και η συνεργασία του με τον κλαρινετίστα Τόνι Σκοτ θα τον βοηθήσει σιγά σιγά να βρει το δρόμο του. Το 1956 θα είναι η χρονιά της κυκλοφορίας του πρώτου του άλμπουμ ως leader ενός τρίο. Αυτό ήταν το ξεκίνημα μιας μεγάλης πορείας που σφράγισε την ιστορία της τζαζ. «Κρυστάλλινες νότες ή ένα δροσερό αφρίζον νερό που κυλάει από κάποιον καθάριο καταρράκτη», χαρακτήριζε το παίξιμό του ο Ντέιβις, με τον οποίο άρχισε να συνεργάζεται το 1958. «Φυσικά και έμαθα πολλά από τον Μπιλ Εβανς», θα γράψει στην αυτοβιογραφία του ο πάντα απαιτητικός Μάιλς.

Το 1959 ο Εβανς θα σχηματίσει το περίφημο τρίο με τον Σκοτ Λαφάρο (μπάσο) και τον Πολ Μοσιάν (κρουστά), ηχογραφώντας άλμπουμ – σταθμούς: Portrait in Jazz (1959), Explorations, Sunday at the Village Vanguard και Waltz for Debby, όλα ηχογραφημένα μέσα στο 1961. Ο Εβανς ίσως να ήταν ένας από τους μουσικούς που είχε στο νου του ο συνθέτης και μελετητής Γκούντερ Σούλερ, όταν το 1957 μίλησε για το περίφημο «τρίτο ρεύμα», για τη συγχώνευση της ευρωπαϊκής μουσικής με την τζαζ.


Το 1963 ο Εβανς θα ηχογραφήσει το εκπληκτικό Conversations with Myself, αυτοσχεδιάζοντας «πάνω» από ήδη ηχογραφημένες συνθέσεις, δικές του αλλά και άλλων, ενώ εξαιρετικές θα είναι και οι συνεργασίες του με τραγουδιστές, όπως με την αισθαντική -έως και αισθησιακή- Ελεν Μέριλ καθώς και με τον Τόνι Μπένετ.

Οπως σημειώνει στη βιογραφία του Εβανς «How My Heart Sings» ο Peter Pettinger, ο ήχος του Εβανς δεν ήταν ποτέ ο «μπιτ» ήχος του μποπ ή του σουίνγκ, αλλά ένα «εσωτερικό, σιωπηλό» άκουσμα, ένας διαρκής στοχασμός, μια αέναη ονειροπόληση. Πειραματίστηκε, υπήρξε νεωτεριστής, πατώντας όμως στα γερά θεμέλια της παραδοσιακής τζαζ. Πολλοί ήσαν οι επίγονοί του: Χέρμπι Χάνκοκ, Κιθ Τζάρετ, Πατ Μέθενι, Μπραντ Μελντάου, ο «δικός μας» Βασίλης Τσαμπρόπουλος και πολλοί άλλοι.

Οπως έλεγε ο Στραβίνσκι: «Δεν αρκεί να βιάσεις την Ευτέρπη – πρέπει να την αφήσεις και έγκυο».

Βασισμένο σε άρθρο του Ηλια Μαγκλινη του 2009 Πηγή: Καθημερινή


 

Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ | 40 χρόνια από την αιωνιότητα του

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε