«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Ο καθηγητής που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Ο καθηγητής του ΑΠΘ που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Κινηματογραφική ταινία του 1980 σε σκηνοθεσία Νίκου Τζίμα. Το σενάριο είναι βασισμένο στις τελευταίες μέρες του Νίκου Μπελογιάννη.


Ο Νίκος Μπελογιάννης ήταν αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και στέλεχος του ΔΣΕ (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας). Εκτελέστηκε το 1952 με την κατηγορία της κατασκοπείας. Έμεινε γνωστός στην Ιστορία ως «Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο».


Διαβάστε: Ποιες ταινίες παίζουν σήμερα στην τηλεόραση


Ηθοποιός δεν ήταν και δεν έγινε ποτέ! Όμως, για μία και μοναδική φορά στη ζωή του συμμετείχε σε μια ταινία και μάλιστα ως βασικός πρωταγωνιστής, σε ρόλο που πολλοί επαγγελματίες του χώρου θα ήθελαν να «φιλοξενούν» στο βιογραφικό τους.

Ο λόγος για τον Φοίβο Γκικόπουλο, τον άνθρωπο που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη στην ταινία του Νίκου Τζίμα: «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο».

Η ταινία πρωτοπροβλήθηκε τον Νοέμβριο του 1980 και έσπασε τα ταμεία πουλώντας περισσότερα από 2 εκατ. εισιτήρια. Σύμφωνα με τον κινηματογραφικό Νίκο Μπελογιάννη, «την ταινία την ήθελε η εποχή», «καθώς ήταν μια εποχή αλλαγών. Ήταν η εποχή, που ανέβαινε στην πολιτική σκηνή το ΠΑΣΟΚ»…

Κάπως έτσι λοιπόν άρχισαν όλα
Η σύντροφος του Νίκου Μπελογιάννη, Έλλη Παπά

Κάτω από το δικό του, ονόματα «βαριά« του ελληνικού κινηματογράφου, όπως: Μάνος Κατράκης, Πέτρος Φυσσούν, Κώστας Καζάκος, Αλέκος Αλεξανδράκης, Άγγελος Αντωνόπουλος, Αντώνης Αντωνίου, Βαγγέλης Καζάν και Μίρκα Παπακωνσταντίνου που υποδύθηκε τη σύντροφο του Μπελογιάννη, την Έλλη Παππά.

Ακολουθεί μια συζήτηση αναμνήσεων από το αρχείο του  ΑΠΕ-ΜΠΕ, με τον άνθρωπο που ο σκηνοθέτης της ταινίας και εκ των σεναριογράφων Νίκος Τζίμας, (ο άλλος ήταν ο δημοσιογράφος Πότης Παρασκευόπουλος) επέλεξε για να υποδυθεί τον Νίκο Μπελογιάννη.

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Ο καθηγητής που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη

Κάπως έτσι λοιπόν άρχισαν όλα

Πώς προέκυψε και σας πρότειναν ένα ρόλο με απαιτήσεις τη στιγμή που δεν είχατε ιδέα από ηθοποιία; ρωτάμε τον Φοίβο Γκικόπουλο, ομότιμο καθηγητής σήμερα του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

“Τον ρόλο του Μπελογιάννη στην ταινία ήταν να τον παίξει ο Ιταλός ηθοποιός Τζιάν Μαρία Βολοντέ (Gian Maria Volonte), με τον οποίο ο σκηνοθέτης Νίκος Τζίμας είχε υπογράψει συμβόλαιο. Έτσι, έψαχνε έναν μεταφραστή για τα Ιταλικά, κυρίως για το κομμάτι της απολογίας, που ήταν το βασικό τμήμα της ταινίας.

Απευθύνθηκε στο Ιταλικό Ινστιτούτο, απ΄ όπου τον παρέπεμψαν σ΄εμένα. Τότε δίδασκα και στο μεταφραστικό τμήμα του Ιταλικού Ινστιτούτου και ήμουνα και μεταφραστής. Βρεθήκαμε. Μου έδωσε τα κείμενα και μεταξύ αστείου και σοβαρού με λέει: “Α ρε γαμώτο, να σε είχα συναντήσει νωρίτερα. Ποιος Βολοντέ και ξέρω εγώ… Εσύ θα ήσουν ο Μπελογιάννης”.

Στη συνέχεια, ένα βράδυ, έτσι ξαφνικά μου τηλεφωνεί από τη Ρώμη και εν εξάλλω μου λέει: ο Βολοντέ έσπασε το συμβόλαιο γιατί αρρώστησε. Επιστρέφω αύριο στην Ελλάδα και αρχίζουμε τα γυρίσματα. Δεν κατάλαβα του λέω, ποια γυρίσματα;… Θα πάρεις εσύ το ρόλο, μου λέει και επιμένει…

Φθάνοντας στην Ελλάδα μου τηλεφωνεί από το αεροδρόμιο και μου ζητάει να βρεθούμε για να κουβεντιάσουμε. Ήδη η μισή ταινία είχε ολοκληρωθεί. Έλειπαν μόνο οι σκηνές με τον Μπελογιάννη.

Εγώ από την άλλη την ιστορία του Μπελογιάννη την ήξερα. Είχα διαβάσει και το σενάριο και δεν σου κρύβω ότι κάτι μ΄έτρωγε μέσα μου, κάτι με γοήτευε… Με άλλα λόγια: “τραβάτε με κι ας κλαίω” ήταν το θέμα. Τελικά δέχτηκα! Κάπως έτσι λοιπόν άρχισαν όλα”.


Το 1980 που ενσάρκωσε τον “Άνθρωπο με το γαρύφαλλο” ο Φοίβος Γκικόπουλος ήταν 34 ετών, κοντά στην ηλικία των 37 ετών που ήταν ο Νίκος Μπελογιάννη όταν εκτελέστηκε (30/3/1952).

Πως νοιώσατε συνειδητοποιώντας ποιοι ήταν οι συμπρωταγωνιστές σας; “Τι να σας λέω…. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν, τι δουλειά έχω εδώ μέσα; Σκεφτόμουν συνέχεια, πως θα αντιδράσουν άραγε όλοι αυτοί οι γνωστοί ηθοποιοί;


Και πως αντέδρασαν; Όλοι τους ήταν άψογοι απέναντί μου. Ά-ψο-γοι! Για παράδειγμα: Εγώ όπως σας είπα δεν είχα διόλου πείρα ηθοποιού. Εκτός από κάτι σχολικές παραστάσεις δεν είχα καμιά άλλη σχέση με ηθοποιία και γυρίσματα ταινιών. Είπαμε να κάνουμε ένα δοκιμαστικό. Το γυρίσαμε με τον Αντώνη Αντωνίου. Ήταν άψογος. Να είναι καλά ο άνθρωπος! Με βοήθησε πολύ. Ο Κατράκης πάλι ήταν συγκλονιστικός. Με ενθάρρυνε. Μου έλεγε συνέχεια: “ μη σταματάς, συνέχισε”. Την ίδια ώρα ο υπεύθυνος φωτογραφίας, ο Νίκος Καβουκίδης, με τις συμβουλές του με βοήθησε πάρα πολύ.

Γενικότερα αυτό που που έχω να πω είναι ότι όλοι οι “συνάδελφοι” (εντός εισαγωγικών) με αντιμετώπισαν με τον καλύτερο τρόπο και με βοήθησαν πολύ”.

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Ο καθηγητής που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη

Πόσο σας επηρέασε η ενσάρκωση του Νίκου Μπελογιάννη και ό,τι “κουβαλούσε” αυτό το όνομα; “Αν και ήμουν ήδη διαμορφωμένος πολιτικά και δεν ήμουν “ παρθένος” σε τέτοιου είδους επιρροές, μπορώ να πω ότι το έζησα πολύ έντονα. Ειδικά το κομμάτι της απολογίας στο δικαστήριο και βεβαίως της εκτέλεσης. Η φόρτιση ήταν πολύ έντονη. Στο δικαστήριο είχα αποξενωθεί απ΄όσα συνέβαιναν γύρω μου. Πραγματικά ζούσα τη σκηνή…

Συνήθως τα γυρίσματα γίνονται δύο, τρεις ή και περισσότερες φορές, ώσπου ο σκηνοθέτης να μείνει ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα. Εγώ, αν και δεν ήμουν επαγγελματίας, έβγαλα τη σκηνή της απολογίας με την πρώτη… Η σκηνή γυρίστηκε ακόμη μία φορά, για παν ενδεχόμενο!”.


Διατηρήσατε επαφές με τους τότε συμπρωταγωνιστές σας; Όχι, μόνο τη Μίρκα πάω και τη βλέπω όταν έρχεται στη Θεσσαλονίκη.

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»: Ο καθηγητής που ενσάρκωσε τον Νίκο Μπελογιάννη

Πέρασε από το μυαλό σας να παραμείνετε στο χώρο του κινηματογράφου; Όχι, αν και είχα προτάσεις από Παναγιωτόπουλο, Πανουσόπουλο κ.α.


Στα χρόνια που ακολούθησαν είχατε καμία επαφή ή επικοινωνία με τον Ζαν Μαρία Βολοντέ; Όχι, καμία… Δεν ξέρω καν αν έμαθε τις εξελίξεις και πως αντέδρασε.

Την επόμενη ημέρα της εκτέλεσης, ο Πάμπλο Πικάσσο δημοσιοποιεί το σκίτσο του «ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» στη μνήμη του Μπελογιάννη και δημιουργεί ένα παγκόσμιο κύμα διαμαρτυριών για την απόφαση του στρατοδικείου

Σημαντικό κομμάτι της σημερινής νεολαίας φαίνεται να μην γνωρίζει καν την ύπαρξη του Νίκου Μπελογιάννη. Αν τους είχατε μπροστά σας, τι θα τους λέγατε; Όχι μόνο σε αυτούς αλλά σε όλους του νέους θα έλεγα να ενσκύψουν στην ιστορία της Ελλάδας, στην ιστορία του τόπου, να μάθουν, να ψάξουν και να έχουν ανοιχτό μυαλό. Να μην εγκλωβίζονται στον κόσμο των ριάλιτι και σε όλη αυτή την πολιτισμική υποβάθμιση…


ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:  Μαρία Βασιλείου: Η τραγική ιστορία της κινηματογραφικής Ευδοκίας


Νίκος Μπελογιάννης: «Ο Άνθρωπος με το γαρύφαλλο»

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε