«Οι έμποροι των εθνών» στο Θέατρο Αυλαία (τελευταίες παραστάσεις)

«Οι έμποροι των εθνών» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη σε σκηνοθεσία Θοδωρής Αμπαζής και συμπαραγωγή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών, του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας και της Ομάδας Θεάτρου ΟΠΕRΑ.

Μια ξεχωριστή παράσταση συνόλου, με όρους σύγχρονου μουσικού θεάτρου.

«Ο λόγος, στην παράστασή μας, γέννησε τη μουσική, την κίνηση, το φως, το βίντεο. Από εκεί ξεκινούν όλα και εκεί τελειώνουν.» – Θοδωρής Αμπαζής

Ο αφηγηματικός λόγος, η μουσική και τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα αναμετρώνται με το αξεπέραστο κείμενο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Οι έμποροι των εθνών, σε ένα τολμηρό σκηνοθετικό ανέβασμα του Θοδωρή Αμπαζή, που υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό κοινό και κριτικοί κατά τις εξαιρετικά επιτυχημένες παρουσιάσεις του σε Αθήνα και Καβάλα.

Η παράσταση θα παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη από τις 25 Ιανουαρίου 2012 και για λίγες παραστάσεις στο Θέατρο Αυλαία.

Το μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Οι έμποροι των εθνών (1882) ανεβαίνει για πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από το θάνατο του συγγραφέα. Μετά από δέκα χρόνια πειραματισμού σε επίπεδο υποκριτικής, η Ομάδα Θεάτρου ΟΠΕRΑ ξαναζωντανεύει το λόγο του Παπαδιαμάντη, σε μια προσπάθεια να ανακαλύψει τη μουσικότητα όλων των στοιχείων της θεατρικής τέχνης χωρίς να θυσιάζει την ποιότητα της υποκριτικής.
 
Τον ιστορικό καμβά του έργου συνθέτουν η ενετική κατοχή των νησιών του Αιγαίου και η σύγκρουση Ανατολής και Δύσης, ενώ κύριο θέμα του αποτελεί το ερωτικό πάθος στην πιο ακραία του μορφή. Η Αυγούστα εγκαταλείπει τον σύζυγό της Ιωάννη Μούχρα και ακολουθεί τον Βενετό Μάρκο Σανούτο, ορμώμενη από μια ακατανίκητη ερωτική επιθυμία που την οδηγεί στο θάνατο.
 
Όπως εύστοχα παρατηρεί ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, στην εισαγωγή της έκδοσης του βιβλίου από την Εστία (2002): «Υπάρχουν, χωρίς αμφιβολία, πολλές πόρτες και παραπόρτια για να εισέλθει κανείς στους Εμπόρους των Εθνών και στο νόημά τους… Το ερωτικό πάθος της Αυγούστας είναι, νομίζουμε, η κύρια είσοδος». Ο Παπαδιαμάντης, πλάθοντας το χαρακτήρα της Αυγούστας, δημιουργεί μια ηρωίδα μη συνηθισμένη, υπερβατική για τις κοινωνικές νόρμες της εποχής. Στο μυθιστόρημά του αυτό αμφιβάλλει επίσης για τη βοήθεια που παρέχει η Εκκλησία στον πιστό της, θέση που εντυπωσιάζει εάν αναλογιστεί κανείς τη σχέση του συγγραφέα με τη θρησκεία και τον κλήρο. Όπως επισημαίνουν αρκετοί μελετητές, ο Παπαδιαμάντης με αυτό του το μυθιστόρημα αποστασιοποιείται από το θρησκευτικό πλαίσιο και δημιουργεί έναν καίριο ανθρώπινο χαρακτήρα για την παράδοση της «φιλογυναικείας» λογοτεχνίας.

Η παράσταση εκτυλίσσεται σύμφωνα με τους όρους του σύγχρονου μουσικού θεάτρου, ενώ οι μουσικοί που συμμετέχουν παίζουν ζωντανά επί σκηνής. Τα νέα τεχνολογικά μέσα βοηθούν τους ηθοποιούς και τους μουσικούς να υπηρετήσουν την αφήγηση της ιστορίας αλλά και να διευρύνουν τα όρια του θεάτρου. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα ιδιότυπο μουσικό θέατρο όπου τα νέα μέσα συνδιαλέγονται δημιουργικά με το γλωσσικό ιδίωμα του Παπαδιαμάντη και την πρωτότυπη μουσική σύνθεση, δημιουργώντας ένα ερεθιστικό σκηνικό περιβάλλον.

Ο ίδιος ο σκηνοθέτης χαρακτηρίζει το εγχείρημα «λεπτομερή και σύνθετη παρτιτούρα», και αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ο λόγος, στην παράστασή μας, γέννησε τη μουσική, την κίνηση, το φως, το βίντεο. Από εκεί ξεκινούν όλα και εκεί τελειώνουν. Ο χορικός λόγος εναλλάσσεται με τον προσωπικό και η ομοφωνία με την αντίστιξη υπηρετώντας την αρχιτεκτονική του κειμένου. Το βίντεο και το φως αναδεικνύουν το χωροχρόνο του έργου, ενώ η κίνηση δεν περιγράφει τις καταστάσεις αλλά προσθέτει οπτικούς ήχους στη συνολική ενορχήστρωση».

Ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Δραματουργική επεξεργασία: Έλσα Ανδριανού
Σκηνοθεσία-Μουσική: Θοδωρής Αμπαζής
Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Βίντεο: Στάθης Αθανασίου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Νεφέλη Μαϊστράλη

Ερμηνεύουν: οι ηθοποιοί Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Κώστας Καλλιβρετάκης, Νέστορας Κοψιδάς, Μαρία Παρασύρη, Δανάη Σαριδάκη
και οι μουσικοί Ιάκωβος Παυλόπουλος, Σοφία Ευκλείδου

Συμπαραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Ομάδα Θεάτρου ΟΠΕRΑ, ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας 
 
Πρεμιέρα: 25 Ιανουαρίου 2012
Διάρκεια παραστάσεων: 25 Ιανουαρίου -12 Φεβρουαρίου 2012
Ημέρες και Ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη – Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19:00
Διάρκεια παράστασης: 95’
Χώρος: Θέατρο Αυλαία, πλατεία ΧΑΝΘ (πλευρά Τσιμισκή)

Εισιτήρια: 15 ευρώ, 10 ευρώ μειωμένο για φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικούς και για ομαδικές κρατήσεις άνω των δέκα ατόμων και 5€ για ανέργους με την επίδειξη της κάρτας ανεργίας.
Πληροφορίες / Κρατήσεις θέσεων: 2310237700

Την Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012 και μετά το τέλος της παράστασης «Οι έμποροι των εθνών» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, οι συντελεστές της παράστασης, προς(κ)αλούν το κοινό σε μία συζήτηση γύρω από την παράσταση καθώς και το πάντρεμα του έργου του Παπαδιαμάντη και σύγχρονου μουσικού θεάτρου. Τη συζήτηση συντονίζει ο Γιώργος Φράγκογλου.

Διαβάστε περισσότερα για τη συζήτηση

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ 
ΤΕΤΑΡΤΗ 8/2 21.00
ΠΕΜΠΤΗ 9/2 21.00
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10/2 ΠΡΩΙΝΗ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ 11.00 ΚΑΙ ΒΡΑΔΙΝΗ 21.00
ΣΑΒΒΑΤΟ 11/2 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ 18.00 ΚΑΙ ΒΡΑΔΙΝΗ 21.00
ΚΥΡΙΑΚΗ 12/2 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ 19.00
ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ 2310 237700
ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΕ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ, ΣΧΟΛΕΙΑ, ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ

Κριτικές
«…Ο θεατής παρακολουθεί στη Στέγη μια καλοδουλεμένη σκηνική μηχανή που αφηγείται λέξη λέξη το έργο του Παπαδιαμάντη, με όχημα τη φωνή (σε πρόζα, λαρυγγισμούς ή τραγούδι), το σώμα («η κίνηση προσθέτει οπτικούς ήχους»), τη ζωντανή μουσική (τσέλο και κρουστά) και τα βίντεο -κυρίως μια θάλασσα σε διαρκή κίνηση, αλλά και η σκηνική δράση μιξαρισμένη, διαθλασμένη με προβιντεοσκοπημένο υλικό, σε ένα αποτέλεσμα – κέντημα …» (Ιωάννα Κλεφτόγιαννη –Ελευθεροτυπία , 24/11/2011)

«…μια ευχάριστη έκπληξη. Μια παράσταση σαν χορικό, μια ομάδα νέων ανθρώπων με κέφι και ταλέντο, μια μουσική που υπογραμμίζει τις μεταπτώσεις των συναισθημάτων των ηρώων. Μια μουσική παράσταση που δίνει ιδιαίτερο βάρος στον λόγο, που «δουλεύεται σαν ένα ακόμη στοιχείο της παρτιτούρας…». (Όλγα Σελλά-Καθημερινή, 22/11/2011)

«….Αυτή τη δεινή στιγμή για τη χώρα και για πολλούς από μας, όταν όλα μοιάζουν διαλυμένα, διασυρμένα, ταπεινωμένα, εχθρικά, έρχεται μια ομάδα ηθοποιών και με μοναδικό όπλο τη γλώσσα μας, ερμηνεύοντας ένα κείμενο του 1882, κατορθώνει να ζωντανέψει τη βαθιά μνήμη, το πιο παλιό κύτταρο, την εθνική συνείδηση, ένα αίσθημα ανήκειν, μια ρίζα που αντέχει παρά τις δοκιμασίες και τους άθλιους “γελωτοποιούς πιθήκους” που επιτρέψαμε να αποφασίζουν για τη ζωή μας. Η γλώσσα μας είναι η Ακρόπολή μας, μοναδικό όπλο και φάρμακο. …» (Ματίνα Καλτάκη-Ο κόσμος του Επενδυτή, 5/11/2011)

«…Περικοπές, σύμπτυξη ουσίας, αξιοποίηση θεατρικών πυρήνων, όπως διάλογοι, σκηνές, εικόνες, οπτικοποιούνται μέσα από τον διαυγή, μινιμαλιστικό συγκερασμό λόγου, μουσικής και κίνησης, οικοδομώντας μια ατμοσφαιρική αναπαράσταση εποχής χωρίς βοηθήματα εποχής, όμως τόσο ακριβή και επιτακτική, που αισθανόμαστε πως παρακολουθούμε τις νοητές λεπτομέρειες του κυνηγητού σε χρόνο και γεωγραφία μέσα από μικροσκόπιο…» (Σωτηρία Ματζίρη- Ελευθεροτυπία-12/11/2011)
 
«…Μια «ανάγνωση» που ανέδειξε τη μουσικότητα της γλώσσας του – το πρώτο απ’ τα προσόντα του – κατεβάζοντας το λόγο στο κοινό με τρόπο συναρπαστικό και καθηλωτικό. …» (Γιώργος Σαρηγιάννης – Τα Νέα – 17/11/2011)

«…Δεν είδαμε στη Στέγη απλώς μια δραματοποίηση του μυθιστορήματος, αλλά μια απόλυτα καλλιτεχνική σκηνοθεσία η οποία αποζητούσε την ολική επανεπεξεργασία του έργου με τη μορφή πλέον μουσικοθεατρικού ορατορίου, ενός υβριδικού μουσικού θεάτρου σαφώς επηρεασμένου από τους πρωτοπόρους νεωτεριστές Μαουρίτσιο Κάγκελ αλλά και Γιώργο Απέργη. Κάθε βλέμμα και χειρονομία δήλωναν «κάτι» δημιουργώντας μιαν απροσδόκητη εκδοχή του έργου: «ζωντανή» και τραγικωμική, γεμάτη αντιφάσεις και συνθέσεις, πλημμυρισμένη στη μουσική, με μια απεριόριστη ευαισθησία για την ανθρώπινη κατάσταση…» (Ιλειάνα Δημάδη- Αθηνόραμα, 27/10/2011)

«…Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε την παράσταση και μουσική αφήγηση. Αλλά τι αφήγηση! Συγκλονιστική! Έξι εξαιρετικοί ηθοποιοί σε πλήρη αρμονία. Απίστευτος συγχρονισμός, άψογη εκφορά της καθαρεύουσας δίχως ένα λάθος, πραγματικός άθλος η αποστήθιση τέτοιου κειμένου, τέλεια ενορχήστρωση της ομάδας, έξοχη σύζευξη εικαστικής εικόνας, μουσικής ζωντανής, καινοτόμων εκφραστικών μέσων, τεχνολογίας και υποκριτικής. Ποιητική διάσταση φορές-φορές, ιδίως όταν το στοιχείο του νερού αποτελεί δρώσα συνιστώσα στο παρόν. …Δεν υπήρξε δραματοποίηση, με τον τρόπο που ξέρουμε, του λογοτεχνικού κείμενου. Οι ηθοποιοί αφηγήθηκαν και έπαιξαν. Δεν επωμίστηκε ο κάθε ένας συγκεκριμένο ρόλο. Ο θεατής προβληματίζεται και προσηλώνεται στη σκηνή, ώστε να κοινωνήσει τον λόγο με «ευλάβεια», για να κατανοήσει την ομαλή ροή των γεγονότων. Χάρις στη μαεστρία σκηνοθέτη, ηθοποιών και στη συνοχή τους, το εισπράττει και μάλιστα βυθίζεται τόσο στο συναισθηματικό πλούτο, στο γλωσσικό θησαυρό του Παπαδιαμάντη, στο υποκριτικό, φωνητικό, ταλέντο των πρωταγωνιστών, ώστε νιώθει ψυχική ευφορία. (Παύλος Λεμοντζής, Καθημερινός Τύπος της Καβάλας, 26/11/2011)

«…Εδώ το κείμενο γίνεται μουσική και με οργανοπαίχτες τους ηθοποιούς προστίθεται στους ήχους του βιολοντσέλου και των κρουστών για να κάνουν όλα μαζί, με την καθοριστική συμβολή του υγρού στοιχείου του σκηνικού και των εξαιρετικών φωτισμών, μια παράσταση-συμφωνία που αγγίζει την ψυχή του θεατή ο οποίος αυθόρμητα στο τέλος χαρίζει απλόχερα το χειροκρότημα σε όλους τους συντελεστές αυτού του δίωρου μαγικού ταξιδιού. …» (Θόδωρος Θεοδωρίδης – Πρωινός Λόγος, 5/12/2011)

«…Τέλος η κορωνίδα του βιωματικού ερεθίσματος, η ρυθμική εκφορά του λόγου, με αξιοθαύμαστη νοηματική αρτιότητα, ατομική και συλλογική ως κυρίαρχη αξία. Συνολικά, μια επιτυχημένη απόπειρα αρμονικής σύνθεσης της έκπληξης. Μπράβο σε όλους τους ηθοποιούς. Οι Καβαλιώτες έχουν ακόμη την ευκαιρία να απολαύσουν μια παράσταση (Παπα) διαμάντη για τον έρωτα και όχι την αρετή. Μια παράσταση για εραστές του λόγου, του ήχου, της εικόνας, της κίνησης, του φωτός, κυκλικά της ανθρώπινης Τέχνης.» (Μανώλης Παλαιογεωργίου – Η Εβδόμη, 13/12/2011)