Οι Λέσχες Ανάγνωσης προτείνουν: Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60 | Θανάσης Βαλτινός

Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60 | Θανάσης Βαλτινός | Εκδόσεις Εστία | Σελίδες 400 | Χρονολογία Έκδοσης Οκτώβριος 2006 | ISBN13 9799600512778. Το βιβλίο προτείνεται από την Κέλλυ Πάλλα συντονίστρια της Λέσχης Ανάγνωσης του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ Φιλόλογος, Ex Libris, φιλόλογος και μυθιστοριογράφος. Είναι μια βιβλιοπρόταση απο αναγνώστες προς αναγνώστες!

Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60 | Θανάσης Βαλτινός

Ο Θανάσης Βαλτινός ανήκει στους λογοτέχνες το έργο των οποίων, προσωπικά, αποτίμησα μόνο με αφορμή την οριστική ολοκλήρωσή του που σφραγίστηκε από το βιολογικό τους τέλος τον περασμένο Οκτώβριο.

Έχοντας διαβάσει από τα φοιτητικά μου χρόνια την «Κάθοδο των εννιά» και το «Εθισμός στη νικοτίνη», θεωρούσα ότι είχα εξαντλήσει την απόλαυση που θα μπορούσε να μου προσφέρει η γραφή του. Ήρθε όμως ο θάνατός του να επιβάλει την ανάγνωση του «Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60» (απέσπασε το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος το 1990) και να διευρύνει, δυστυχώς με καθυστέρηση, τον ορίζοντα των αναγνωστικών μου προσδοκιών.

Το βιβλίο με τον τεχνοκρατικό, θα λέγαμε, τίτλο υπαινίσσεται ότι περιέχει τα απλά συστατικά ενός συνόλου και φέρει τον υπότιτλο Μυθιστόρημα ως τον μοναδικό υπαινιγμό ότι πρόκειται περί μυθοπλασίας. Πράγματι σε αυστηρή χρονολογική σειρά, και με ημερολογιακή ένδειξη, διαβάζουμε τις επιστολές που αποστέλλουν με ψευδώνυμο γυναίκες ακροάτριες στη ραδιοφωνική παραγωγό μιας εκπομπής ζητώντας συμβουλές στα ερωτικά τους προβλήματα, οι οποίες εναλλάσσονται με τις επιστολές που συντάσσουν, συνήθως άρρενες αποστολείς, προς την Δημόσια Επιτροπή Μετανάστευσης που εκείνη την εποχή επόπτευε την μετακίνηση των ελλήνων οικονομικών μεταναστών στο εξωτερικό. Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται σύντομες εμπορικές διαφημίσεις, μονόστηλα εφημερίδων ή μικρές αγγελίες που συγκροτούν σε ένα πολυφωνικό όλο τις πολύχρωμές ψηφίδες της κοινωνικής, οικονομικής, πολιτικής πραγματικότητας της Ελλάδας του ‘60.

Έτσι οι γυναίκειες φωνές υπογράφουν τις επιστολές σε τόνο προσωπικό, εξομολογητικό και με το γλωσσικό επίπεδο που αντιστοιχούσε στις μη εγγράμματες γυναίκες της εποχής- αυτές απασχολεί ο γάμος, ως διέξοδος στην καταπίεση της πατρικής (ή αδελφικής) εξουσίας, η διαφύλαξη της «τιμής» τους, το πρόβλημα της προίκας, η οικονομική εξάρτηση και η καταπίεση από τον σύζυγο, οι αναστολές για το διαζύγιο, ενώ οι άνδρες, επίσης λαϊκοί/μη εγράμματοι, αποστολείς, σε τόνο τυπικό, κάποιες φορές δημόσιο, αγωνιούν για την εξασφάλιση του επιούσιου, τη συντήρηση της πατρικής και προσωπικής οικογένειας φωτογραφίζοντας τη συνολική δυσπραγία μιας Ελλάδας που έχοντας βγει από έναν εμφύλιο προσπαθεί, μέσα σε ρευστό ιστορικό περιβάλλον, να ανακάμψει οικονομικά.

Εντωμεταξύ τα ενδιάμεσα μονόστηλα των εφημερίδων κάνουν αναφορά μόνο σε ελάσσονα πολιτικά γεγονότα της εποχής και καταπιάνονται με ανώδυνες στιγμές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής: αποτελέσματα καλλιστείων, αγγελίες συνοικεσίων, προώθηση εμπορικών προϊόντων και θεαμάτων, ρεπορτάζ ανθρωποκτονιών κ.λ.π, επιλογή που ο Βαλτινός πλήρωσε με την κατηγορία της πολιτικής ατολμίας από την επίσημη κριτική.

Το συγκεκριμένο βιβλίο τοποθετεί τον Βαλτινό στον χώρο μετα-μυθοπλασίας, που σε πρώτη ανάγνωση, υποβιβάζει τον ρόλο του συγγραφέα από απόλυτου εκ του μηδενός δημιουργού του λογοτεχνικού κειμένου σε απλό μοντέρ ενός εξω-λογοτεχνικού corpus ετερόκλητων πληροφοριών. Αυτά τα παρατιθέμενα, χωρίς ιεράρχηση, αλλά μόνο σε χρονική αλληλουχία, τεκμήρια καλείται ο αναγνώστης να ανασυντάξει, να αξιολογήσει και να συνθέσει σε λογοτεχνικό έργο. Εκείνο που η σύγχρονη αναγνωστική θεωρία έχει εδώ να προσθέσει είναι ότι πίσω από τις γραμμές κρύβεται πάντα ο συγγραφέας, που επιλέγει, οργανώνει, προσθέτει, αφαιρεί και διορθώνει το υλικό του χωρίς ποτέ να χάνει την πρωτοκαθεδρία στην κατασκευή του κειμένου του.

Συνοψίζοντας θα έλεγα ότι το «Στοιχεία για τη δεκαετία του ‘60» αναδεικνύει τον Βαλτινό σε μετρ της μετα-αφήγησης, που 35 χρόνια μετά τη βράβευσή του παραδίδει μαθήματα συγγραφικής δεινότητας σε μας τους νεότερους.

Τα Καλύτερα Βιβλία σύμφωνα με τις Λέσχες Ανάγνωσης!

Το Cityportal απευθύνθηκε σε Λέσχες Ανάγνωσης από όλη την Ελλάδα και ζήτησε να προτείνουν από ένα βιβλίο, το καλύτερο που διάβασαν μέσα στη χρονιά που πέρασε, χωρίς να έχει σημασία πότε αυτό κυκλοφόρησε. Οι επιλογές τους αποτυπώνουν τα βιβλία που άγγιξαν, συγκίνησαν και ενθουσίασαν τους βιβλιόφιλους αναγνώστες! Αυτά που προκάλεσαν τη σκέψη τους και ξεσήκωσαν ενδιαφέρουσες συζητήσεις!

Λέσχες Ανάγνωσης λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα και είναι πολλές! Είναι οι ομάδες που διαβάζουν συστηματικά όλο το χρόνο, επιλέγοντας βιβλία από την ελληνική και ξένη λογοτεχνία ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις των μελών τους.

Οι Λέσχες ανάγνωσης προτείνουν: «Ξανθές ρίζες» της Bernardine Evaristo