Ομιλία για τις μαζικές κοπές και κλαδεύσεις δέντρων

Τους τελευταίους μήνες βιώνουμε μια βάναυση παρέμβαση στο ελάχιστο πράσινο και ειδικότερα στα δέντρα της πόλης με ανεξέλεγκτη και επιστημονικά ατεκμηρίωτη κοπή και κλάδεμα δέντρων.

Η Θεσσαλονίκη, για να βρίσκεται κοντά στο ελάχιστο απαιτούμενο πράσινο, θα έπρεπε να έχει περίπου 250.000 δέντρα. Παλαιότερα υπήρχαν 55.000 δέντρα και ως σήμερα υπάρχουν περίπου 3.500 άδειες δενδροδόχοι. Η απώλεια αυτή ισοδυναμεί με ένα μικρό δάσος. Η κοπή δέντρων αυξήθηκε απότομα το 2021 κι ακόμα περισσότερο το 2022 και το 2023.

Κι όμως, η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης αποφάσισε και υλοποιεί την κοπή 4.000 δέντρων, με εμβληματική τη μαζική κοπή 175 δέντρων από τη δεντροστοιχία των 246 δέντρων στην οδό Κρήτης και πλέον των 40 δέντρων στην πλατεία της Ρωμαϊκής Αγοράς, με τη δικαιολογία ότι είναι επικίνδυνα για πτώση, ένεκα γήρανσης. Στις περιπτώσεις εμφάνισης ασθενειών στα δένδρα, αυτές οφείλονται και πολλαπλασιάζονται λόγω του λανθασμένου τρόπου κλαδεύματος. Τα δένδρα δεν κλαδεύονται πάντα την ενδεικνυόμενη εποχή του έτους, και όταν κόβονται βραχίονες, οι μεγάλης επιφάνειας τομές δεν καλύπτονται με προστατευτική πάστα για την επούλωσή τους και δεν απολυμαίνονται τα εργαλεία κλαδεύματος, με αποτέλεσμα τα μολύσματα να μεταφέρονται από τα ασθενή στα υγιή δένδρα.

Οι ειδικοί πανεπιστημιακοί με πολυετείς επιστημονικές έρευνες έχουν επισημάνει ότι:
«Όσο πιο συχνές είναι οι κλαδεύσεις και όσο πιο έντονες γίνονται τόσο περισσότερες πληγές δημιουργούνται με αποτέλεσμα να δίνεται ευκαιρία σε χιλιάδες μύκητες και βακτήρια να προσβάλλουν τα δέντρα» (Σπύρος Ντάφης, καθηγητής Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ, «Δασοκομία Πόλεων», Εκδ. Art of Text, 2001).

«Η κλάδευση των δένδρων, των πάρκων και των δενδροστοιχιών, δεν αποτελεί τον κανόνα αλλά την εξαίρεση στο πλαίσιο της ορθολογικής και επιστημονικά βασισμένης διαχείρισης του αστικού πρασίνου. Διαφορετικά, αυτή αποτελεί εγκληματική πράξη επί ‘πληρωμή’ κατά των δένδρων» (Θεοχάρης Ζάγκας, καθηγητής Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ, από την ομιλία στην Ημερίδα με θέμα «Η φύση στην πόλη ως πλαίσιο και εργαλείο εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία», ΑΠΘ, 2010).

Από τα δέντρα της πόλης, το πολύ ένα 10% είναι σε κατάσταση που πρέπει να απομακρυνθούν, σύμφωνα με αυτοψία ειδικών πανεπιστημιακών. Ακόμα και γι’ αυτά, ο μόνος υπεύθυνος είναι ο Δήμος, που δεν τα φρόντισε, ενώ υπάρχουν τρόποι και περιγράφονται μάλιστα στον Κανονισμό Πρασίνου του ίδιου του Δήμου.

Η έλλειψη ευαισθησίας ή η αδιαφορία για το πράσινο της πόλης από πλευράς του Δήμου, και στην καλύτερη περίπτωση η άγνοια και ο ερασιτεχνισμός αντιμετώπισης των δένδρων, οδήγησαν στη μαζική αντίδραση πολλών πρωτοβουλιών κατοίκων. Ακόμα και τώρα μπορούν να ληφθούν επείγοντα μέτρα για να σωθεί το μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα δέντρα, να φυτευτούν κατάλληλα είδη δένδρων στις άδειες δενδροδόχους, για να μη μειωθούν ακόμα περισσότερο τα μόλις 2 τετραγωνικά μέτρα πράσινο που μας αντιστοιχούν ανά κάτοικο, γεγονός που υποβαθμίζει την ποιότητα της ζωής μας, την υγεία μας, το κλίμα της πόλης και την άμυνα απέναντι στις πλημμύρες. Για σύγκριση: Ρώμη 9 τ.μ., Παρίσι 8 τ.μ., Άμστερνταμ 27 τ.μ. ανά κάτοικο. Με βάση τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μια καλή αναλογία είναι τουλάχιστον 9 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο.

Κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα δένδρα είναι προφανείς, όπως η παροχή ενδιαιτήματος για διάφορα είδη πανίδας (π.χ. πουλιά) και η σκίαση. Κάποιες άλλες λειτουργίες, εξίσου απαραίτητες για την υγεία των ανθρώπων, δεν γίνονται αντιληπτές με τις αισθήσεις. Αυτές είναι η απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα (αέριο θερμοκηπίου) από την ατμόσφαιρα, η παραγωγή οξυγόνου, το φιλτράρισμα του αέρα με την κατακράτηση κυρίως στα φύλλα των αιωρούμενων σωματιδίων, βαρέων μετάλλων και κάποιων αέριων ρύπων, ο μετριασμός του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας (στην πόλη της Θεσσαλονίκης η διαφορά της θερμοκρασίας από την πόλη στην περιβάλλουσα ύπαιθρο στο ίδιο υψόμετρο από την επιφάνεια της θάλασσας κυμαίνεται από 3 έως 4 βαθμούς Κελσίου).

Η Κίνηση Πολιτών «ΔΕΘ – Μητροπολιτικό Πάρκο για μια Βιώσιμη Θεσσαλονίκη»:
Υποστηρίζει κάθε πρωτοβουλία που βρίσκεται στην κατεύθυνση της ουσιαστικής αύξησης του πρασίνου διεκδικώντας τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου στο χώρο της ΔΕΘ αντί της κατασκευής φαραωνικών εκθεσιακών κτιρίων, εμπορικών κέντρων και ξενοδοχείων.

Στέκεται αλληλέγγυα στο πλευρό όλων των πρωτοβουλιών κατοίκων που διεκδικούν μια βιώσιμη Θεσσαλονίκη.

Καλεί τη διοίκηση του Δήμου να αλλάξει αυτή την παράλογη και καταστροφική απόφαση.

Για τους λόγους αυτούς καλούμε σε συνέντευξη τύπου την Παρασκευή 31 Μαρτίου 2023, ώρα 11:00, στο ξενοδοχείο Mediterranean Palace (Σαλαμίνος 3, Θεσσαλονίκη), όπου ειδικοί πανεπιστημιακοί θα παρουσιάσουν μια τεκμηριωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση του αστικού πρασίνου και ειδικότερα των δέντρων.

Συμμετέχουν:

Θεοχάρης Ζάγκας, καθηγητής Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ
Σάκης Κούγκολος, καθηγητής Διαχείρισης Περιβάλλοντος-Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ
Κώστας Νικολάου, επισκέπτης καθηγητής Οικολογίας και Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας ΑΠΘ

Για την κοπή και το κλάδεμα των δέντρων της Θεσσαλονίκης

► Info

Παρασκευή 31 Μαρτίου 2023
Ώρα έναρξης: 11:00
Ξενοδοχείο Mediterranean Palace