«Ορατή σαν αόρατη» της Ζυράνα Ζατέλη | Εκδόσεις Καστανιώτη
Χρονικό ζωής και έργου, είναι κατά κάποιον τρόπο, το βιβλίο «Ορατή σαν αόρατη», της Ζ. Ζατέλη. Ξετυλίγεται ως επιστροφή στην ανάμνηση, των πρώτων ή ύστερων χρόνων, ανθρώπων στο σημείο συνάντησης και στο ίχνος μιας διασταύρωσης των ιστοριών τους: Ορατός και αόρατος κόσμος, στην επικράτεια των ονείρων και στον απόηχο της απουσίας αγαπημένων προσώπων, συνδεδεμένων με αιμάτινους -συγγενικούς και κοινωνικούς- δεσμούς, ή με νήματα αισθητικής τάξης.
Εισαγωγή στο εργαστήρι, στον χρόνο και την διαδικασία γραφής, στην συνθήκη ανάγνωσης σημειώσεων, προκειμένου να σχηματοποιηθεί το σώμα των λέξεων και της ανάμνησης, φιλτραρισμένο σε νέα σημειωματάρια μνήμης.
Παραποιημένα, αλλαγμένα ονόματα, τοπία, πλάσματα, σχήματα, τοτέμ και φυλακτά, ξόρκια, τραγούδια, παροιμίες, παρομοιώσεις, θραυσματικές φράσεις, στοιχειώνουν τετράδια εγγραφών μνήμης και περιγράφουν ονείρατα παλιά, συνοψίζοντας το έργο ζωής και συγγραφής του επινοημένου προσώπου και των ιστοριών που γράφει, αφηγείται. Η διήγηση έχει μια αίσθηση απόστασης, στην εκδοχή μιας μεγέθυνσης και αλλού μιας σμίκρυνσης του αισθήματος που αναδύεται. Ένας κόσμος ανασυντίθεται στην αχλή των ομιχλών του φαντασματικού-υπαρκτού γενέθλιου τόπου, στο ημίφως των σχέσεων και των διασυνδέσεων, στη διακλάδωση ρητών και άρρητων αισθημάτων και γενεαλογιών.
Χωριά, ταξίδια με μουλάρια, παιχνίδια, κουκουβάγιες, γάτες, βουβάλια, πουλιά, επιστρατεύονται, επεξηγώντας και αναμοχλεύοντας περιστατικά και αφηγήσεις, κλήρους ιστοριών και τύχες ανθρώπων. Όνειρα, τοπία, αναγνώσεις, βιβλία, κουβέντες, συζητήσεις και φράσεις, αιωρούνται με μιαν αλλόκοτη αίσθηση ενός παράωρου και διεγερτικού προαισθήματος.
Ορατή σαν αόρατη
Συγγραφέας: Ζυράννα Ζατέλη
Εκδότης: Εκδόσεις Καστανιώτη
ISBN: 9789600367553
Εξώφυλλο: Σκληρό εξώφυλλο
Γλώσσα Γραφής: ελληνικά
Έτος Έκδοσης: 2021
Ζωή και θάνατος, συμπτώσεις και πεπρωμένα, μικρές ιστορίες ανθρώπων σε χρονικούς μετατοπισμούς, ανασύρονται σε Ζατέλικους συνειρμούς με μια σουρεαλιστική έκλαμψη, στο αστικό τοπίο ή εκείνο της επαρχίας.
Το χιούμορ είναι σθεναρό και αρειμάνιο. Είναι διακριτή η κριτική με λεπτές κλωστές ειρωνείας, σφήνα περιπλεγμένη γύρω από τον αόρατο, σαν φάντασμα, συγγραφέα-κόσμο, όπως κινείται ψευδωνυμικά στο πεδίο-χώρο της συγγραφής, των εκδόσεων και των βιβλίων. Σε μια διαδρομή πολλών χρόνων περιπλάνησης, η συγγραφέας στρέφεται πίσω, σε κάποιες τελετουργίες του κόσμου της επαρχίας, διαβάζοντας και ξαναβαφτίζοντας την ανάμνηση, εφηβική και ώριμη, διαυγή και κρυπτική, αινιγματική και απροσδόκητη στις εφέστιες αναλογίες της. Η νοσταλγία, απτή και αιθέρια, κοινωνείται μέσω σκέψεων, συζητήσεων, διαλόγων, τηλεπαθητικών χειρονομιών και αισθήσεων.
Το βιβλίο διαρθρώνεται σε πέντε ιστορίες με τίτλους, με τον τίτλο του βιβλίου να επαναλαμβάνεται. Σε μια αιώρηση πραγματικότητας και αλλοκοτιάς, ξετρυπώνονται εικόνες και αναφαίνονται πρόσωπα που μιλούν με χωριάτικα λόγια και σοφές λέξεις, με ποιήματα και φράσεις -των δημοτικών και άλλων- τραγουδιών, στιχάκια των ημερολογίων… « …στιχάκια για να κλαις, πουθενά κάτι για να γελάσεις – γι’ αγάπες που ‘γιναν στάχτες, φαρμακωμένα όνειρα, συντρίμμια, καταφρόνιες…». Σελ. 47
Προσωπική μυθολογία και αισθητήριο κατάταξης, βηματισμός συνειδητός και ανάερος, υποθετική υπόσχεση-επιθυμία συνέχειας της άγνωστης κάθε φορά περιπέτειας της γραφής.
«Ορατή σαν αόρατη» Αποσπάσματα
«Οι κουστωδίες των ανθρώπων γύρω της, οι κουστωδίες των μυθιστορηματικών της προσώπων και μεταμορφώσεων…Αυτό που ζούσε η Λεύκα ήταν αυτό που έγραφε, και δεν χρειάζεται να πούμε πόσες ζωές και πόσα σκοτάδια είχε περάσει για να φτάσει όπου έφτασε · εντός πολύ και πέραν.
Στο κάτω-κάτω, περισσότερο κι απ’ τα βιβλία της, αυτό που θα ‘μενε από κείνην ήταν το πόσο «γράφτηκε» για να τα γράψει. Κάποια και για να μην τα γράψει. Και κάποια για να ευχηθεί να μη μπορέσει να τα γράψει, γιατί έτσι ήθελε ένας γρίφος.
Όπου κι αν ήταν, ήταν με την ψυχή της. Ως την άλλη άγνωστη φορά». Σελ. 351 (πολυτονικά στο βιβλίο)
«Μια πράξη ασυναίσθητη σχεδόν, το να γράφει, κι όμως τόσο αισθαντική, τόσο ευφραντική, σαν τα πουλιά που κελαηδούν στα δέντρα…Οι σκοτεινιές και τα δύσκολα μονοπάτια αυτής της χαράς θα την περίμεναν μέχρις ότου». Σελ. 216
«”Σαν πράσινα σκοτάδια μες στις υγρές νύχτες…” επανέλαβε χαμηλόφωνα η Λεύκα, πρόσφορη όντως, υπνωτισμένη σχεδόν από αυτό που άκουσε. «Τόσο όμορφη ήταν εκείνη η εποχή;» ζήτησε να μάθει.
«Αφού το θέλει έτσι ο ποιητής, δεν του χαλάμε την καρδιά». Σελ.270
«ΣΑΝ ΤΗΝ αλαφροΐσκιωτη με το βαρύ σπαθί· μια τέτοια «φιγούρα» μας βγαίνει στα χαρτιά, εν προκειμένω στα χειρόγραφα, αναφορικά με την εφηβεία της Λεύκας· «. Σελ. 295
«Η Λεύκα θα ευχηθεί, αυτός που θα γράψει γι’ αυτήν να μη μπορεί». (εισαγωγή)
«Υπάρχουν οι δίσεκτες χρονιές, υπάρχουν οι χρονιές με τα δεκατρία φεγγάρια, υπάρχει και μια χρονιά που, σύμφωνα με υπολογισμούς των αρχαίων Κινέζων , έρχεται κάθε οκτακόσια είκοσι τρία χρόνια, κι αυτηνής ο Ιανουάριος έχει πέντε Σάββατα, πέντε Κυριακές και πέντε Δευτέρες». Σελ. 295
«Μα είχανε την φύση γύρω τους, τι άλλη εξήγηση να δώσει κανείς, είχαν τις βουλές της φύσης αδιαμεσολάβητες, σε καθημερινή συνομιλία μαζί τους, είχαν τα ζώα, τα βότανα, τα χώματα, τα όνειρα στον ύπνο τους, τις ψυχές των νεκρών που τις ανακρατούσε ο αέρας που αναπνέανε, κι αυτό όλο πλούτιζε φαίνεται τον ψυχισμό τους κι έβγαινε και στις κουβέντες τους – πώς αλλιώς τάχα να γεννήθηκαν εκείνες οι σοφές παροιμίες, ων ουκ έστιν αριθμός;». Σελ.347
«…η σύνοψη του κόσμου μέσα σε μια στιγμή, δράμα και πανδαισία, πριν όλα σβήσουν και πριν προλάβεις να φοβηθείς ή να σκεφτείς». Σελ. 91
Ζυράνα Ζατέλη | «Ορατή σαν αόρατη» | Κριτική Άγγελα Μάντζιου cityportal.gr
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
