Συνέντευξη του Μάριου Φραγκούλη

Παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια ενότητα τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι με τις αυθεντικές ενορχηστρώσεις τους και με τη συνοδεία του μουσικού συνόλου «Μάνος Χατζιδάκις». Ο Μάριος Φραγκούλης μας μίλησε για αυτή την καλοκαιρινή του εργασία, την «Εποχή της Αγάπης» – τη συνεργασία του με τον Γιώργο Θεοφανόπουλο – Χατζιδάκι, καθώς και για πολλά άλλα ενδιαφέροντα πράγματα για τη μουσική και το θέατρο. Ο Μάριος Φραγκούλης έδωσε συνέντευξη στο Χρήστο Μιχαλέρη και το περιοδικό CITY.

Λίγα στοιχεία για την «Εποχή της Αγάπης»…
Κατ’ αρχήν να πούμε ότι παρουσιάζουμε την «Εποχή της αγάπης» του Μάνου Χατζιδάκι, που είναι μια συλλογή από ενότητες τραγουδιών που γνωρίζει ο κόσμος πολύ καλά από τη «Ρωμαϊκή αγορά», από την «Αθανασία», από ποιητικές συλλογές του Νίκου Γκάτσου που έχει μελοποιήσει φυσικά ο Μάνος. Συνοδεύει το μουσικό σύνολο «Μάνος Χατζιδάκις», περνώντας από τα πιο όμορφα και λυρικά σημεία της εποχής του Μάνου. Οι ενορχηστρώσεις είναι οι αυθεντικές, δηλαδή, αυτές που ο ίδιος είχε εγκρίνει και γράψει, αυτές των πρώτων ηχογραφήσεων.

Τι κυρίως σε προσέλκυσε ώστε να ετοιμάσεις μια τέτοιου είδους παράσταση όπως «Η εποχή της αγάπης»;
Με τον Μάνο Χατζιδάκι είχα πάντα ένα θέμα από μικρό παιδί. Όταν άκουγα ένα τραγούδι του με συγκινούσε πάρα πολύ, υπήρχε μια εσωτερική φόρτιση και κατά κάποιο τρόπο είναι κάτι που δεν το τολμούσα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δεν είναι να τραγουδήσεις μόνο τα τραγούδια, είναι να ερμηνεύσεις κάποια μεγάλα έργα, να ισορροπήσεις μεταξύ ηθοποιού και ερμηνευτή. Πέρα, δηλαδή, του τεχνικού θέματος, είναι το ερμηνευτικό μέρος και όταν έχουν περάσει πολύ μεγάλοι τραγουδιστές που έχουν ερμηνεύσει τα τραγούδια αυτά, προσπαθείς να φέρεις μια καινούρια πτυχή, ένα δικό σου φως πάνω στις ήδη υπάρχουσες γνωστές μελωδίες. Στην παράσταση κάνουμε πολλά διαφορετικά πράγματα σε πολλά τραγούδια, ας πούμε η «Ελένη» είναι τελείως διαφορετική από αυτή που έχουμε συνηθίσει από την Μαρία Δημητριάδη, το «Μεθυσμένο κορίτσί» είναι μια πολύ δυνατή στιγμή, όπως και το τραγούδι «Μανούλα μου», αφού κι εγώ είχα ένα προσωπικό θέμα με τη μητέρα μου, της είχα μεγάλη αγάπη και λατρεία, επειδή με μεγάλωσε με έναν ιδιαίτερο τρόπο, με έμαθε να αγαπάω τη μουσική, να σέβομαι τους ανθρώπους, να κοιτάω θετικά τα πράγματα στη ζωή.

Το πνεύμα του κόσμου της εποχής εκτιμάει, πιστεύεις, σήμερα μια παράσταση γεμάτη μόνο με μουσικές Μάνου Χατζιδάκι;
Είχε πιάσει τόσο την ευαισθησία του Έλληνα που σε όλες τις εποχές θα είναι σύγχρονος ο Μάνος…

Η Ελλάδα, ως χώρος καλλιτεχνικής δράσης, καλύπτει τις προσδοκίες σου;
Πλήρως δεν θα μπορούσε να τις καλύψει, αυτό είναι σίγουρο. Είναι ορισμένα θέματα στα οποία υπάρχουν πολλές ελλείψεις, όπως στο θέμα της παραγωγής ενός μεγάλου μιούζικαλ, ας πούμε, θα ήταν ελλιπής η παραγωγή. Σε πολλά θέματα όμως με καλύπτει, όπως στο ότι υπάρχει ένα δυνατό κοινό που με αγαπάει πολύ και με ακολουθεί σε όλες μου τις τρέλες τις καλλιτεχνικές, είτε αυτό λέγεται αρχαίο δράμα είτε λέγεται Μάνος Χατζιδάκις είτε όπερα είτε μιούζικαλ. Το δύσκολο είναι το θέατρο και ειδικά όταν πρόκειται για μια μεγαλόπνοη παραγωγή, εκεί είναι το πρόβλημα. Τελευταία, πάντως, υπάρχουν και πολλοί σημαντικοί παραγωγοί που έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν θέματα, όπως υπάρχουν και καινούριοι κατάλληλοι χώροι και εμπειρία…

Καινούρια τραγούδια που να σου αρέσουν πραγματικά σε βρίσκουν εύκολα σήμερα;
Στο εξωτερικό ναι, στην Ελλάδα, όχι. Δεν με έχει πλησιάσει κάποιος που να πω αυτήν τη στιγμή ότι έχει μια εκπληκτική έμπνευση ή είναι ένα νέο αστέρι του μουσικού ή του ποιητικού κόσμου. Σίγουρα υπάρχουν παιδιά που δεν τα έχουμε ανακαλύψει, απλά είναι και δύσκολες οι συνθήκες για τους νέους. Πολλοί λένε ότι παλιότερα ήταν πολύ δυσκολότερα, όπως στην εποχή του Μάνου, λένε ότι ο μύθος κτίστηκε μέσα από δώδεκα θεατές στο θέατρο του Κάρολου Κουν, αλλά ήταν άλλες εποχές και άλλες οι ανάγκες. Νομίζω ότι ένας νέος σήμερα μπορεί να είναι και λίγο τεμπέλης, να θέλει εύκολες λύσεις και να προσπαθεί μέσα από τα Μέσα να παρουσιάσει τη δουλειά του με τον πιο άμεσο, γρήγορο, εύκολο τρόπο, με αποτέλεσμα να μη  δώσει πολύ μεγάλη σημασία στο δικό του ταλέντο και δουλειά. Εγώ, επειδή έχω μάθει από τον Γιάννη τον Μαρκόπουλο, τον Μίκη Θεοδωράκη, κάποια μεγάλα τραγούδια που και έχω τραγουδήσει και μου έχουν δώσει, έχω καλομάθει λίγο. Έτσι, έχω επαναπαυτεί ότι μπορώ να τραγουδάω και δεύτερες εκτελέσεις και τα παλιά καλά τραγούδια για πολλά χρόνια γιατί είμαι ένας κλασικός τραγουδιστής που ίσως δεν αναζητά και τόσα πολλά. Είναι το ζητούμενο να βρούμε νέους δημιουργούς, αλλά ίσως έχουμε επαναπαυτεί.

Υπάρχει κάποιο είδος ή ύφος μουσικό που με δυσκολία προσεγγίζεις;
Όλα τα είδη έχουν τη δική τους δυσκολία και ιδιαιτερότητα. Αγαπάω πάρα πολύ την όπερα, αυτό είναι σίγουρο και κάθε φορά που τραγουδάω είναι μια πρόκληση μεγάλη. Κι αυτό που κάνουμε τώρα με το μουσικό σύνολο, είναι πραγματικά δύσκολο γιατί δεν είναι έτσι όπως έχουμε συνηθίσει να τραγουδάμε το «Σαν το παλιό σινεμά» ή το «Άσπρο περιστέρι». Είναι όλα πολύ διαφορετικές εκδοχές και προσπαθούμε να κάνουμε κάτι πολύ όμορφο και συγχρόνως πολύ ιδιαίτερο, που θα είναι και εμπορικό και ποιοτικό. Πιστεύω θα περάσει ωραία ο κόσμος…

Ποιες εικόνες ντύνουν τις σκέψεις σου όταν ερμηνεύεις ένα τραγούδι σε μια συναυλία;
Τους ανθρώπους που έχω αγαπήσει, κυρίως, γιατί τα περισσότερα τραγούδια είναι προσωπικά τραγούδια ή τραγούδια αγάπης. Όταν έχουν σχέση με ένα πολιτικό μήνυμα όπως ο «Κεμάλ», ας πούμε, βλέπω όλες τις εικόνες και μέσα από τα ταξίδια και μέσα από εικόνες που έχω ζήσει, τα παιδιά στην Αφρική και τις ανάγκες που έχουμε ως πλανήτης…

Ποια θεωρείς την μεγαλύτερη ανταμοιβή από την έως σήμερα καριέρα σου;
Σίγουρα, το θέατρο που είναι και το μόνο είδος που δεν με έχει πληρώσει ποτέ! Το ότι μπόρεσα να παίξω το ρόλο του Διονύσου στις «Βάκχες» ή το ρόλο του Αχιλλέα στην Επίδαυρο… Ήταν σημαντικά για μένα, είναι η πρώτη μου αγάπη κι εκεί θα παραμείνει μέχρι να αρχίζω να εκφράζομαι κι εκεί όλο και περισσότερο και ίσως και να καταλήξω εκεί, θα δούμε…

Τι σε απογοητεύει;
Η διπροσωπία και η ψευτιά… Επειδή είμαι σαν το παιδί που όταν του τάξεις κάτι, πρέπει να το κάνεις, κάπως έτσι απογοητεύομαι πολλές φορές από ανθρώπους που παίζουν με τα όνειρά σου, είτε λέγονται καλοί θελητές της τέχνης είτε λέγονται δάσκαλοι είτε συνάδελφοι. Απογοητεύτηκα πολύ πρόσφατα από στενούς μου συνεργάτες γι’ αυτό και αλλάζω τρόπο σκέψης πάνω στη δουλειά, δεν θέλω να χάσω αγνότητα μου ως άνθρωπος, αλλά πρέπει να βρω έναν τρόπο να ισορροπήσω ορισμένα πράγματα.

Ετοιμάζεται καινούριος δίσκος;
Μου έχουν δώσει τραγούδια ο David Foster, ο Steve Wood και άλλοι, έχουμε είκοσι – είκοσι δύο τραγούδια που δουλεύουμε αυτόν τον καιρό για τον επόμενο δίσκο. Ετοιμάζουμε και μια δουλειά με τον Γιώργο Θεοφανόπουλο – Χατζιδάκι που είναι στην ουσία η συνέχεια της παράστασης αυτής που θα δισκογραφηθεί με τον ίδιο τίτλο, «Η εποχή της αγάπης».