Θρηνώ την γυναίκα που θάφτηκε κάτω από την οργή και την ανύπαρκτη αυτοεκτίμηση (Κορίνα Κιτικίδου - συνέντευξη)

Θρηνώ την γυναίκα που θάφτηκε κάτω από την οργή και την ανύπαρκτη αυτοεκτίμηση (Κορίνα Κιτικίδου - συνέντευξη)

Συνέντευξη Πέτρος Γραμμενίδης
Η πρώτη μας επαφή και αφορμή για τη συνέντευξη που θα διαβάσετε στη συνέχεια με την ιατρό και συγγραφέα Κορίνα Κιτικίδου, ξεκίνησε με το βιογραφικό που διάβασα σε ένα απο τα τελευταία βιβλία που έπεσαν στα χέρια μου το Όμορα οικόπεδα – 5 μικρές ιστορίες:«Ονομάζομαι Κορίνα Κιτικίδου και είμαι γιατρός καρδιολόγος, ελεύθερος επαγγελματίας. Μεγάλωσα στην κατεξοχήν ελληνική δυσλειτουργική οικογένεια. Βίωσα όλα τα κλισέ της σύγχρονης ελληνικής επαρχιακής κοινωνίας. Έμαθα εμπειρικά από παιδί να περνάω απαρατήρητη, σαν έπιπλο, σαν καναπές. Επιβίωσα και επιβιώνω against all odds (παρά τις αντιξοότητες). »[…] Πολλοί ασθενείς, όταν ξαπλώνουν στην κλίνη μου, εκτός από την καρδιά τους αφήνουν και την ψυχή τους να αναπνεύσει ελεύθερα. Άλλοι γιατί γνωρίζουν ενδόμυχα ότι δεν θα υποστούν κριτική, άλλοι γιατί απλά δεν τους νοιάζει. Ακολούθησα τις ιστορίες τους μέχρι το τέλος. Είναι η πρώτη μου συγγραφική απόπειρα, ενώ έχω ήδη φτάσει στη μέση της δεύτερης. Φοβάμαι πως δεν θα σταματήσει ποτέ η ανάγκη μου να βγάζω τους δικούς μου σκελετούς από την ντουλάπα με πρόσχημα τις ιστορίες των άλλων».

Η κ Κιτικίδου απάντησε άμεσα σε όλες τις ερωτήσεις

Θα ήθελα να ξεκινήσω τις ερωτήσεις με ένα γιατί. Γιατί γράψατε αυτό το βιβλίο, σε τι αποσκοπείτε;
Ίσως ήταν μια από τις λίγες στιγμές της ζωής μου που η εσωτερική μου ανάγκη να διηγηθώ τις ιστορίες μου, υπερκέρασε τον όποιο σκοπό. Ήταν η ανάγκη, όπως αναφέρω και στην περίληψη, να προσφέρω ένα μνημόσυνο σ αυτούς τους φτωχοδιάβολους της καθημερινότητας. Η ανακουφιστική σκέψη πως τα βάσανά τους δεν πέρασαν απαρατήρητα στη λήθη, αλλά είχαν  σημασία (they mattered). Θα ημουν ευχαριστημένη αν στρέφαμε την προσοχή μας για λίγο, στα μικρά, στα ταπεινά της ζωής.
Πως σας προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου Όμορα οικόπεδα
Ο τίτλος Όμορα Οικόπεδα προέκυψε αβίαστα από την ετυμολογία της λέξης όμορα. Όλες οι ιστορίες συνορεύουν με την δυστυχία (σαν νάχαν ποτέ τελειωμό τα πάθη κι οι καημοί του κόσμου, όπως είχε πει ο κυρ Αλέκος). Τα φανταζόμουνα σαν οικόπεδα που συνορεύουν και περικλείονται σε έναν κύκλο χωρίς έξοδο διαφυγής. Καταδικασμένα να μηρυκάζουν την δυστυχία τους ζητώντας τον από μηχανής θεό να τους σώσει. Αρχαίες μα και τόσο σύγχρονες τραγωδίες.
«Πέντε μικρές ιστορίες με άρωμα κηδείας. Ή καλύτερα μνημόσυνου», σχολιάζετε  στο πρόλογο για τις ιστορίες σας γιατι «έστω κι αργά, ένα μνημόσυνο τους έπρεπε». Αυτά που διηγείστε είναι φανταστικά γεγονότα, τα έχετε ακούσει, υπήρξατε αυτοπτης μάρτυρας σε κάποια από αυτά
Πιστεύω πως ο συγγραφέας στις περισσότερες περιπτώσεις εμπλέκεται στις ιστορίες του αντλώντας προσωπικά βιώματα. Υπάρχουν ψήγματα πραγματικών γεγονότων σε κάποιες από αυτές, καμουφλαρισμένα ωστόσο, γιατί αλλιώς θα εμπόδιζαν να αναδειχθεί η ουσία της ιστορίας. Πολλά από αυτά που άκουγα από τους ασθενείς μου αποτέλεσαν την θρυαλλίδα που πυροδότησε την δημιουργία του σκηνικού και καθόρισαν την εξέλιξη της ιστορίας. Εχω επηρεαστεί παντως από τον μεγάλο Άλφρεντ Χίτσκοκ, ο οποίος έκανε μια περατσάδα σε όλες σχεδόν τις ταινίες του. Οι περισσότεροι θεατές δεν το έπαιρναν καν είδηση. Αυτό αποτελούσε αγαπημένο παιχνίδι των παρατηρητικών και υποψιασμένων θαυμαστών του.
Μαν, Κυρ Γιάννης, Φάνια και Αλεξάνδρα, Μαίρη-Μαιρούλα, Στεφανία, είναι τα 5 διηγήματα που περιέχονται στο βιβλίο. Όλα παιδιά σας οπως λέμε είναι αλλά ποιο ειναι το αγαπημένο σας, μπορείτε να ξεχωρίσετε κάποιο
Αβίαστα θα έλεγα οτι το αγαπημένο μου είναι η Στεφανία, ζητώντας συγγνώμη από τα υπόλοιπα. Η Στεφανία ουσιαστικά προβάλλει την απόλυτη ξεφτίλα της γυναικείας υπόστασης ΄. Αυτό βέβαια δεν προέκυψε αυτόματα, αλλά σαν συνέπεια διαδοχικών τραγικών συγκυριών οι οποίες έδρασαν σαν χιονοστιβάδα, ισοπεδώνοντας διαστροφικά την προσωπικότητα μιας μορφωμένης και δυνάμει ανεξάρτητης και χειραφετημένης γυναίκας. Θρηνώ την γυναίκα που θάφτηκε κάτω από την οργή και την ανύπαρκτη αυτοεκτίμηση.
Όταν λοιπον αποφασίσατε να γράψετε το βιβλίο οι ιστορίες ήδη υπήρχαν γραμμένες κάπου μέσα σας, εκεί που αποθηκεύονται οι μνήμες και βρίσκονται σε αναμονή για να εξέλθουν. Σε πόσο χρονικό διάστημα τις αποτυπώσατε πάνω στο χαρτί, υπήρξαν μεγάλα κενά ανάμεσα σ αυτές
Δυστυχώς ο χρόνος δεν ήταν με το μέρος μου. Χρειάστηκε ένας χρόνος για να αποτυπωθούν στο χαρτί, με μεγάλα κενά μεταξύ τους. Λόγω αλλεπάλληλων θεμάτων πάσης φύσεως (προσωπικά , επαγγελματικά, οικογενειακά κλπ) ήταν πρακτικά αδύνατον να βρεθεί χρόνος για συγγραφή. Η Στεφανία γράφτηκε σε δύο μέρες απόδρασης μακριά από καθημερινά ερεθίσματα, σε σχετική απομόνωση κοντά στην θάλασσα. Ήταν μια επώδυνη απόλαυση, θα μου επιτρέψετε τον χαρακτηρισμό, η σύγκρουση του συγγραφικού γίγνεσθαι με την επαφή “επί τον τύπον των ήλων” με τις πληγές της Στεφανίας.
Στο κείμενα σας αποφεύγετε πολυσέλιδες περιγραφές και τα πολλά λόγια και μένετε στην ουσία των πραγμάτων, έχω την αίσθηση σαν να βιάζεστε να πειτε πως τελειώνει η κάθε ιστορία, σαν να έχετε και άλλες  να μας διηγηθείτε και σας περιορίζει ο χρόνος.  Τι ισχύει
Και εδώ πρέπει πάλι να αναφέρω οτι έχω επηρεαστεί από τον μεγάλο Στίβεν Κινγκ και συγκεκριμένα από το βιβλίο του Περί συγγραφής. Συγκράτησα οτι προϋπόθεση για να γραψεις είναι να έχεις μια καλή ιστορία να διηγηθείς, καθώς επίσης οτι το καλύτερο επίθετο για ένα ουσιαστικό είναι το καθόλου επίθετο. Άλλωστε ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με επιρρήματα. Γενικά δεν μου αρέσει να πλατειάζω, είμαι οπαδός του λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν. Έχω ακόμα πολλές ιστορίες να διηγηθώ, είναι αλήθεια και είναι άγνωστος ο χρόνος στον οποίο θα μου επιτραπεί να το κάνω. Σημειωτέον οτι κάποιες φίλες μου ήδη μου ζήτησαν να διηγηθώ τις δικές τους προσωπικές ιστορίες τους σε επόμενο βιβλίο μου. Αυτό αποτελεί μια πρόκληση και ένα στοίχημα με τον εαυτό μου για το μέλλον.
Υπάρχει στο γραπτό σας πολύ έντονο από τη μια πλευρά, τα στοιχεία του πόνου και της συμπόνιας και από την άλλη η απονιά και η εγκατάλειψη. Οι πρωταγωνιστές των ιστοριών σας ειναι όλα μοναχικά άτομα. Σημαίνει κάτι αυτό έχει να κάνει και με σας,  ή είναι σύμπτωση;
Η μοναχικότητα είναι θεμελιώδες στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Άλλωστε μοναχοί μας γεννιόμαστε και μοναχοί μας πεθαίνουμε. Το μεσοδιάστημα συνευρισκομαστε για διάφορους λόγους. Διαφαίνεται σε κάποια σημεία απέλπιδα και ανεπιτυχής προσπάθεια επικοινωνίας με συνανθρώπους. Ίσως η ηθική ακεραιότητα κάποιων ηρώων να αποτέλεσε εμπόδιο στην ένταξή τους στον ευρύτερο κοινωνικό ιστό ( κυρ Γιάννης).
Αυτά ακριβώς τα στοιχεία που έχει η γραφή σας  (πόνος – συμπόνια) ήταν ο λόγος  που επιλέξατε την ιατρική επιστήμη;
Αυτά ακριβώς είναι και τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ιατρική επιστήμη. Ο ασθενής μεταφέρει τον πόνο του στον γιατρό αναζητώντας γιατρειά. Εναπόκειται στον γιατρό να σκύψει στο πρόβλημα του ασθενή και να το αντιμετωπίσει ανθρώπινα και όχι ψυχρά. Πολλές φορές η απάντηση βρίσκεται σε πονεμένες ιστορίες και δυσάρεστες καταστάσεις που επιδεινώνουν ή και δημιουργούν κάποιες φορές την ασθένεια. Η ιατρική παρέμβαση δεν είναι πάντα αμιγώς επιστημονική, εμπεριέχει και ψυχική υποστήριξη.
Γράφετε χαρακτηριστικά  Πολλοί ασθενείς, όταν ξαπλώνουν στην κλίνη μου, εκτός από την καρδιά τους αφήνουν και την ψυχή τους να αναπνεύσει ελεύθερα. Άλλοι γιατί γνωρίζουν ενδόμυχα ότι δεν θα υποστούν κριτική, άλλοι γιατί απλά δεν τους νοιάζει. Ακολούθησα τις ιστορίες τους μέχρι το τέλος. Θα θέλατε να μας το αναπτύξετε λίγο περισσότερο αυτό;
Είναι ουσιαστικά η συνέχεια των προηγούμενων λεχθέντων. Όλοι, ασθενείς ή μη, χρειαζόμαστε κάποιες φορές ένα ευήκοον ούς. Κάποιον που να μας ακούει χωρίς να μας κριτικάρει. Όταν ακούμε από τα χείλη μας το πρόβλημά, μας φαντάζει πιο εύκολη η λύση του. Θέλω να πιστεύω οτι έχω ευήκοα ώτα διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή για όποιον τα χρειαστεί. Το τέλος των ιστοριών βέβαια, το προσδιόρισα με στοιχεία μυθοπλασίας.
Γενικότερα η γραφή σας κρύβει ένα πεσιμισμό, κουβαλά το μοιραίο, το αναπόφευκτο, αντικατοπτρίζει την οπτική που έχουν οι νόμοι του Μέρφυ πως εάν κάτι έχει μια πιθανότητα να μη πάει καλά τότε σίγουρα αυτό θα συμβεί. Το πιστεύετε αυτό;
 Από τις προσωπικές μου εμπειρίες, αλλά και από τους κανόνες επιβίωσης που όλοι καλούμαστε να ακολουθήσουμε καθημερινά, βιώνω τις πιθανότητες να στραβώσει μια κατάσταση περισσότερες, από το να εξελιχθεί καλά. Είναι πολυπαραγοντικό το θέμα, αλλά η ζωή δεν είναι δίκαιη . Αυτές και άλλες διδαχές περί μη εφαρμογης θείας δίκης σε εξόφθαλμες αδικίες καθόρισαν την βιοθεωρία μου.
Όμως μου έκανε μεγάλη εντύπωση αυτό που γράφετε το βιογραφικό σας στο βιβλίο Έμαθα εμπειρικά από παιδί να περνάω απαρατήρητη, σαν έπιπλο, σαν καναπές. Επιβίωσα και επιβιώνω against all odds (παρά τις αντιξοότητες). Αυτό κάπου βαθιά κρύβει ένα πείσμα μια αντίδραση και ακόμη βαθύτερα την ελπίδα;
Παρόλο που δίνω την εντύπωση απαισιόδοξου ατόμου, βαθιά εσωτερικά νιώθω πως είμαι η επιτομή της αισιοδοξίας. Έχω πληροφορηθεί για ανθρώπους που αυτοκτόνησαν ή αποπειράθηκαν  να αυτοκτονήσουν για πολύ λιγότερο σοβαρούς λόγους από αυτούς που διαθέτω. Άρα για να συνεχίζω να επιβιώνω με όποιον τρόπο μπορώ( πχ συγγραφή),, δείχνει οτι αισιοδοξώ και ελπίζω. Πιστεύω οτι είναι αποτέλεσμα γονιδίων ( σκληραγωγημένα ποντιακά γονίδια) και μακρόχρονης εσωτερικής αναζήτησης. Αναπνέω, άρα ελπίζω.
Για το εξώφυλλο το πως προέκυψε το αποκαλύπτετε στις τελευταίες σελίδες. Θα μας πείτε αν η κοπέλα που γράφετε σχετικά με τον πίνακα ήσασταν εσείς
Πράγματι ήταν ισχυρό πολιτισμικό σοκ το Ερμιτάζ για ένα νέο άτομο στο παρθενικό του ταξίδι εκτός Ελλάδας. Συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος οτι ήμουν ανίδεη με τα εικαστικά. Υπέστην μια ενδοφλέβια ένεση τέχνης που με έβαλε σε ένα καινούργιο κόσμο . Εκεί έμαθα την απόλαυση της απεικόνισης με τις διάφορες τεχνοτροπίες. Το  περιστατικό αυτό  συνεχίστηκε και με άλλα αυτοσχέδια κουίζ, όπου περιέργως και απρόσμενα αρίστευσα. Αυτό ήταν και το κίνητρο να επισκεφτώ το Ερμιτάζ άλλες δύο φορές έκτοτε.cityportal.gr/ Πέτρος Γραμμενίδης

Το πρώτο βιβλίο  της Κορίνας Κιτικίδου κυκλοφόρησε πρόσφατα (καλοκαίρι 2020) από τις εκδόσεις Θερμαϊκός. Διαβάστε περισσότερα Κορίνα Κιτικίδου – Όμορα οικόπεδα. 5 μικρές ιστορίες

 

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε