Το Μνημόνιο τι ακριβώς είναι;

-Το Μνημόνιο τι ακριβώς είναι;
Γύρισα και την κοίταξα ξαφνιασμένος. Ναι, σε ένα μπαρ χαλαρώνοντας μετά μια κουραστική μέρα με τα παγάκια να κουδουνίζουν σε ένα ποτήρι και ιδιαίτερα αν έχεις συνοδεία ένα νταλκά δυνατό στο μυαλό σου, όλα μπορείς να τα εξομολογηθείς και πολλά περισσότερα να σου προκύψουν σαν ερωτήσεις. Αλλά όχι από την Χριστίνα…Ουδέποτε την απασχόλησε η ζωή που ζούμε. Αρχαιολόγος – Ιστορικός, διδάσκει σε ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ιταλίας. Για την ακρίβεια ζει και αναπνέει με τη Ρώμη, την Καρχηδόνα, το Βυζάντιο, τον Πελοποννησιακό πόλεμο και ό,τι κρύβεται πίσω από τη λέξη ιστορία. Μπορεί να σου απαντήσει με ακρίβεια για το γενεαλογικό δέντρο των Ατρειδών, έως το πρόστιμο που επέβαλλε ο χ γυναικονόμος στην αρχαία Αθήνα σε έναν πολίτη για υπέρμετρη θλίψη. Αλλά είναι εντελώς ανίδεη αν τον ρωτήσεις ποιος είναι ο πρόεδρος της δημοκρατίας στη χώρα μας, εκτός και αν το όνομα του έχει αναφερθεί σε κάποιο ιστορικό ντοκιμαντέρ που πρόβαλε το History Channel ή το Discovery Civilization

Παρόλα τις παράλληλες σκέψεις που προέκυψαν προσπάθησαν να της απαντήσω όσο μπορούσα πιο απλά και περιγραφικά αποφεύγονται τους αμέτρητους όρους και τα πολυάριθμα άρθρα, συνοψίζοντας τα βασικά σκέλη: Πως μνημόνιο σημαίνει μειώσεις μισθών, συντάξεων, εσωτερική υποτίμηση (χωρίς αλλαγή νομίσματος) και μεταφράζεται σε χρεωκοπίες επιχειρήσεων, απολύσεις εργαζομένων και πωλήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων.
Με άκουγε συνοφρυωμένη…
-Ναι, αλλά γιατί γίνονται όλα αυτά;
Χαμογέλασα, με τη σκέψη ότι η Αλίκη από τη χώρα των θαυμάτων αποφάσισε να προσγειωθεί στον πλανήτη γη…
-Να σου επαναλάβω τις δηλώσεις των πολιτικών της είπα: &όλα αυτά γίνονται για να σωθεί η χώρα…
-Γιατί χαμογελάς; με ρώτησε παίρνοντας το σοβαρό καθηγητικό της ύφος
-Γιατί όταν λένε χώρα δεν διευκρινίζουν ότι αναφέρονται στα συμφέροντα του Κόκκαλη, του Αλαφούζου, του Λάτση και των τραπεζών…
– Και τι κόστος έχουν αυτά για τον άνθρωπο;
(Όχι…δεν είναι πρωτοετής φοιτήτρια στη σχολή κοινωνιολογίας αυτή που ρωτά, αλλά η Χριστίνα εξ Ιταλίας)
-Όλα αυτά είναι θάνατος για τους εργαζόμενους, δηλαδή ποιους εργαζόμενους αυτούς που θα απομείνουν να φυτοζωούν από τις μειώσεις των μισθών τους και το υποτιμημένο νόμισμα
– Αυτή είναι η αριστερή οπτική των πραγμάτων;
– Όχι, ακόμη και βουλευτές της κυβέρνησης παραδέχονται ότι έτσι η χώρα οδηγείται στην καταστροφή, δηλώνουν όμως ότι ψήφισαν το Μνημόνιο, γιατί θέλανε να ψηφίσουν την ελπίδα! (Άλλη μια Ελληνική πατέντα: η καταστροφή ως ελπίδα!)
– Οι ξένοι οικονομολόγοι τι λένε;
– Η λογική, ότι με το Μεσοπρόθεσμο θα εξασφαλιστεί η δόση και νέο πακέτο δανείων, καταρρίπτεται από κορυφαίους οικονομολόγους του ευρωπαϊκού συστήματος, όπως ο πρώην επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, ο οποίος δήλωσε ότι τα αλλεπάλληλα πακέτα βοήθειας οδηγούν την Ελλάδα με μαθηματική ακρίβεια στη χρεοκοπία.
 
(Σιγή ολίγων λεπτών με βλέμματα να διασταυρώνονται κάπου ανάμεσα στο κρύσταλλο από το ποτήρι όταν το φέρνεις κοντά στα χείλη για να βρέξεις τη ψυχή που στέγνωσε από τη μέρα. Και κάπου εκεί σταμάτησαν οι ερωτήσεις και άρχισε το μάθημα…)

– Ο Φάουστ πρόθυμα πούλησε την ψυχή του στον Διάβολο για να κερδίσει νεότητα. Το ίδιο θα το έκαναν και πολλοί άλλοι που υποφέρουν όταν βλέπουν το είδωλο τους στον καθρέφτη, να ξεφτίζει, να τους έχει πάρει η κατρακύλα. Η μεγάλη επιθυμία να πετύχεις αυτό που έχεις στο μυαλό σου σαν στόχο, φθάνει στο σημείο ακόμα και να σε τυφλώσει. Τόσο που να αγνοήσεις τις συνέπειες που θα έχεις. Πρόθυμα πουλάνε οι άνθρωποι ακόμα και την ψυχή τους για να  εξασφαλίζουν αυτό που θέλουν…
(Αυτό είναι λογοτεχνία… να δω πού θα μου κολλήσει κάποια ναυμαχία, ομολογώ ότι σκέφθηκα)
– …Τότε όμως μιλάμε για Πύρρειο νίκη.
Πύρρειος ή Καδμεία νίκη ονομάστηκε το νικηφόρο αποτέλεσμα μιας μάχης κατά την οποία ο νικητής, έχει υποστεί τόσο βαριές απώλειες, που μοιάζει με χαμένος.
(Νάτο μας…. τώρα θα μάθουμε τη καταγωγή του και το γενεαλογικό του δένδρο…. κάπως έτσι κύλισε το επόμενο δίωρο, αυτή να αγορεύει και εγώ να χασμουριέμαι με τακτ, αποφεύγοντας να κάνω οποιαδήποτε ερώτηση γιατί τότε θα μας τσάκωνε η αυγούλα.)

Ήξερα τι σημαίνει Πύρρειος νίκη, αλλά πρώτη φορά άκουγα το Καδμεία και έτσι επιστρέφοντας σπίτι μετά την μπαρότσαρκα μετά της λαλίστατης στα περί ιστορίας  φίλης μου, άνοιξα το laptop και  μπήκα στη wikipedia να δω όσα δεν ρώτησα….
«Καδμεία νίκη»: ήταν η νίκη των Θηβαίων (αλλιώς Καδμείων, δηλ. απογόνων του Κάδμου) επί των Αργείων που περιγράφεται στο Θηβαϊκό Κύκλο και έλαβε χώρα (;) κατά τη μυκηναϊκή εποχή. Σύμφωνα με τον Παυσανία, «όλο το στράτευμα των Αργείων -εκτός του Αδράστου- καταστράφηκε. Όμως κι οι Θηβαίοι δεν απέφυγαν τις μεγάλες απώλειες, γι’ αυτό έκτοτε ονομάζουν καδμεία τη νίκη που συνοδεύεται από τον όλεθρο αυτών που επικράτησαν».
«Πύρρειος νίκη»: Πύρρειος ήταν η νίκη του Πύρρου στο Άσκλον (σημερινό Άσκολι Σατριάνο, Φότζια) το 279 π.Χ. επί των Ρωμαίων.  Αν και τυπικά ο Μολοσσός βασιλιάς αναδείχθηκε νικητής, έχασε πολλούς άνδρες και τους πιο επίλεκτους αξιωματικούς του – αναγκάστηκε έτσι να μεταβάλει τα αρχικά σχέδιά του, τα οποία προέβλεπαν πορεία προς τη Ρώμη. O Πλούταρχος γράφει πως όταν ένας στρατιώτης πλησίασε τον Πύρρο για να τον συγχαρεί, αυτός του απάντησε αυτοσαρκαστικά:  «Μια ακόμα παρόμοια νίκη να κάνουμε επί των Ρωμαίων και θα χαθούμε εντελώς».

Οι Γερμανοί στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο χρειάστηκαν οκτώ ημέρες για να καταλάβουν τη Κρήτη. Στην επιχείρηση αυτή έχασαν περίπου 14.000 στρατιώτες. Μεγάλο μέρος του επίλεκτου σώματος των αλεξιπτωτιστών τους αποδεκατίστηκε. Σκοτώθηκε το 23% όσων έλαβαν μέρος στη Μάχη της Κρήτης, ενώ οι απώλειές τους λ.χ. στη Γαλλία υπολογίζονται στο 5% – 7%. Ο Τσόρτσιλ στα Απομνημονεύματά του τη χαρακτηρίζει «πύρρειο νίκη του Γκέρινγκ» και παρατηρεί πως «με τις δυνάμεις που διέθεσε στην Κρήτη θα μπορούσε να έχει καταλάβει την Κύπρο, το Ιράκ, τη Συρία, ακόμη και την Περσία».

Έκλεισα το laptop…
«Όταν οι αριθμοί ευημερούν οι άνθρωποι υποφέρουν» είχε δηλώσει στη δεκαετία του ΄60 ο Γεώργιος Παπανδρέου. Κοίτα να δεις σκέφτηκα που το αν ψάξεις μέσα στην ιστορία θα βρεις όλες τις απαντήσεις που ζητάς. Πύρρειος νίκη λοιπόν αν πετύχει η ιστορία με το μνημόνιο;
 
Αλλά ας αφήσουμε το μνημόνιο και ας δούμε τις δικές μας προσωπικές ιστορίες… Σπουδάζεις για χρόνια για ένα καλύτερο μέλλον, αγωνίζεσαι 24 ώρες τη μέρα για να τα φέρεις βόλτα, ή για να πετύχεις μια αναγνώριση. Και όταν το πετύχεις το πιο πιθανόν θα είναι πως τα βράδια γυρίζοντας στο σπίτι, είτε θα έχουν πέσει όλοι για ύπνο, είτε δεν θα έχεις κανέναν να μοιραστείς όσα κέρδισες. Μπορεί να μην έχεις δουλειά, αλλά αν φθάσεις στο σημείο να ρουφιανέψεις για να αποκτήσεις, ή να πατήσεις επί πτωμάτων για να ανέλθεις τη κλίμακα, θα είσαι ικανοποιημένος; Και το χειρότερο; Με αυτό και με τα άλλα, να μη μπορέσεις να παρακολουθήσεις τα παιδιά σου να μεγαλώνουν. Και μετά εσύ τραγούδα πως δεν είχες χρόνο γιατί αγωνιζόσουνα να πετύχεις. Αξίζει; Αξίζει τέτοιο κόστος η επιτυχία;

Δεν νομίζω… Όταν το κατάλαβα κάποια στιγμή στη ζωή μου αυτό, σταμάτησα να μυξοκλαίω. Στο φινάλε άμα σου πάνε όλα στραβά κάνε κάτι που να σε ανεβάζει. Βήμα πρώτο: Κλείσε κινητό να σβήσουν οι ενοχλητικοί και κάνε ένα off στο laptop. Έστω για 3 μέρες μόνο. Βήμα δεύτερο: πλησίασε τους αγαπημένους σου. Μόνο κάτι καλό μπορεί να βγει από αυτό. Η μεγαλύτερη νίκη είναι άλλωστε είναι να είσαι με αυτούς που αγαπάς και να κάνεις αυτά που γεμίζουν τη ψυχή σου. Βήμα τρίτο: δεν κάνεις τίποτε παραπάνω απο το να αφεθείς να νιώσεις… θα νιώσεις το μέσα σου να μεταλλάσεται …σαν το χαμόγελο που χαζεύει έναν ήλιο να ιριδίζει τη θάλασσα.

Οταν γεμίσεις, βγαίνεις… και συνεχίζεις απο εκεί που το άφησες, αλλά με γεμάτες μπαταρίες. Δεν λέμε παράτα τα, κάθε άλλο. Πούλα ακριβά το τομάρι σου, αγωνίσου με νύχια και με δόντια, είτε μνημόνιο λέγεται αυτό, είτε μνημόσυνο, είτε επιβίωση, είτε επιτυχία, είτε 100% ατυχία, όπως και να ναι πάλεψτο… Οκ …ο σκοπός αγιάζει τα μέσα έλεγε ο Μακιαβέλι στον Ηγεμόνα… Ας τα κάνει και ευχέλαιο άμα θέλει, το θέμα είναι ένα, αξίζει; Τι θα χάσεις για να κερδίσεις αυτό που σου υπόσχονται; Όχι μάγκα μου… Να κερδίσω, να πετύχω, να τα καταφέρω… ναι, αλλά θα τα ζυγίσω πρώτα, αυτά που θα κερδίσω με ότι χάσω, όχι με οποιοδήποτε τίμημα. Υπάρχουν πράγματα που δεν τα διαπραγματεύεσαι…

Σπύρος Σαρανταένας
ss@cityportal.gr