Το σκάνδαλο του αιώνα | Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκες

Το σκάνδαλο του αιώνα, είναι ο τίτλος του βιβλίου το οποίο συμπεριλαμβάνει μια επιλογή δημοσιογραφικών  άρθρων  του νομπελίστα συγγραφέα ΓΚ. ΓΚ. Μάρκες.

Το σκάνδαλο του αιώνα – Κείμενα στον ημερήσιο τύπο (1950 – 1984)

Πρόκειται για  50 κείμενα  -κάποια αυτοτελή, άλλα  σε συνέχειες και άλλα σε αποσπάσματα-  δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά (El Heraldo, El Espectador, El Pais, Crónica, Momento, Elite, Revista de Casa de las Americas, Alternativa, Proceso), τα οποία εκτείνονται σε έναν ευρύ χρονικό κύκλο  επαγγελματικής ενασχόλησης του  συγγραφέα με την δημοσιογραφία η οποία ξεκίνησε από τα νεανικά του χρόνια.

«Δεν θέλω να με θυμούνται για το ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ, ούτε για το βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα. (Gabriel García Márquez, από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Δημοσιογραφία και λογοτεχνία ως συγκοινωνούντα δοχεία – αφορμή και αφετηρία αποτύπωσης της πραγματικότητας και καταγραφής  των  απροσδόκητων προεκτάσεών της στις ζωές των ανθρώπων, σε ατομική και συλλογική κλίμακα, αλληλοτροφοδοτούνται  σε μια ενδιαφέρουσα και διακριτή σύζευξη ως ειδήσεις και σχόλια, τεκμήρια και στοιχεία πολύτροπης διερεύνησης.

 «Ως αναγνώστης και επιμελητής του Γκαρσία Μάρκες, διάλεξα κείμενα όπου εμφανίζεται λανθάνουσα αυτή η αφηγηματική τάση μεταξύ δημοσιογραφίας και λογοτεχνίας, εκεί όπου οι ραφές της πραγματικότητας τσιτώνουν από  την ασυγκράτητη αφηγηματική παρόρμηση, προσφέροντας στους αναγνώστες τη δυνατότητα να απολαύσουν ακόμα μία φορά «τον παραμυθά» που υπήρξε ο Γκαρσία Μάρκες». Σελ. 25 (ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Κριστόμπαλ Πέρα)

Το σκάνδαλο του αιώνα

Συγγραφέας: Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκες – Márquez Gabriel García
Εκδότης: Ψυχογιός
Μετάφραση Μαρία Παλαιολόγου
Πρόλογος Τζον Λι Άντερσον
ISBN: 9786180135329
Αριθμός Σελίδων: 408
Εξώφυλλο: Μαλακό εξώφυλλο
Διαστάσεις: 14 x 21
Γλώσσα Γραφής: ελληνικά
Έτος Έκδοσης: 2021

Ευρεία θεματολογία συμπεριλαμβάνεται στα άρθρα αυτά: ειδήσεις από την επίκαιρη στιγμή αλλά και παρελθοντικά γεγονότα πολιτικού κοινωνικού και ιστορικού  ενδιαφέροντος,  ταξίδια, συναντήσεις, περιπέτειες, αυτοβιογραφικές αναφορές, κρίσεις, προβληματισμοί  και σκέψεις, αποτελούν αντικείμενο συνδυαστικής έρευνας και αναδύονται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, δίνοντας το  πολυπρισματικό  στίγμα του.

Η  δημοσιογραφία και η είδηση, η πολιτική, ο έρωτας, η μοναξιά, η διαδικασία της γραφής, η εξέλιξη και η πρόοδος, η θρησκεία, η φύση, τα όνειρα,  το παρελθόν, τα ταξίδια, οι πόλεις, ο κόσμος, αλλά και λαϊκοί  μύθοι, εθιμικοί τρόποι, είδωλα, φιέστες, φυσικά φαινόμενα, παράδοξα περιστατικά και αρχέγονες  δοξασίες, στιγμιότυπα  της επικαιρότητας, προκύπτουν αβίαστα στη ροή της αφήγησης ως πεδία ερμηνείας της κοινωνικής δραστηριότητας, των πολιτικών συστημάτων, των πολιτισμικών αξιών, της ανθρώπινης φύσης.

Κοινωνικά θέματα, όπως η έλλειψη νερού, ιατρικά θέματα όπως η λύσσα και οι τρόποι (παλιοί και  σύγχρονοι) κοινοποίησης και αντίδρασης ώστε να δοθεί η λύση σε κάποιο πρόβλημα, ειδήσεις από το αστυνομικό δελτίο δομημένες ως μυθιστορήματα γρίφων για ικανούς ντετέκτιβ, έρευνες δημοσιευμένες σε συνέχειες,  όπου προστίθενται συνεχώς νέα στοιχεία με μαρκαρισμένες επισημάνσεις για  τι πρέπει να θυμάται ο αναγνώστης,  αναφορές σε συνεργάτες, όπως η περίπτωση του Χοσέ Σαλγάρ  που έβγαλε την πρώτη εφημερίδα τοίχου σφυγμομετρώντας αλάνθαστα την ψυχολογία αντίδρασης της κοινής γνώμης, ταξίδια με αεροπλάνα και ποταμόπλοια, επισημαίνοντας οικολογικά και κοινωνικά-οικονομικά θέματα, παρερμηνείες της λογοτεχνίας από δασκάλους και κριτικούς λογοτεχνίας, πόλεις όπως το Παρίσι και η Μπογκοτά στις πολιτισμικές και αισθητικές τους ιδιαιτερότητες, επαναστατικές στρατηγικές και σχέδια δράσης, η πολιτισμική και κοινωνική διάσταση της αγρύπνιας του νεκρού, θρυλικά πρόσωπα, συνήθειες του παρελθόντος, είναι στοιχεία που συνθέτουν ενδιαφέρουσες ψηφίδες του κόσμου, ως αντιπαραβολές και αντιπαραθέσεις στοιχείων και ειδήσεων,  ιδωμένων με την  μοναδική παρατηρητικότητα και το απαράμιλλο ύφος της γραφής του Μάρκες.

Άλλες φορές οι ιστορίες συνεχίζονται και  σε επόμενους τίτλους σε  άλλες εκδοχές και αλλού ως εμβόλιμες αναφορές και οι διηγήσεις μπλέκονται δίνοντας νέες διαστάσεις στο προς εξέτασιν θέμα.

Έθιμα, θρύλοι, πολιτισμικοί κώδικες, αντιδράσεις και τρόπος ζωής, καταγράφονται με  μια λεπταίσθητη διεργασία αποτυπώνοντας όμως και τις αδρές γραμμές των  σημαντικών  και ασήμαντων γεγονότων της ειδησεογραφίας.

Οι  ανταποκρίσεις του  έχουν πρωτότυπη θεματική, πολλαπλή  εστίαση και πνευματώδες προσωπικό στίγμα έκφρασης. Σε πολλά κείμενα υπάρχουν αναφορές σε βιβλία και συγγραφείς, σε ποιητές και ποιήματα, στη μουσική και στη ζωγραφική,  σε μια διακειμενική ταυτοποίηση του πεδίου έρευνας,  όπως επεκτείνεται  συμπληρωματικά από την πραγματικότητα και τις  προεκτάσεις της φαντασίας στην συμβολική αποκρυστάλλωση της τέχνης. Το ύφος της γραφής έχει την αμεσότητα και την πολύπειρη συγκατάνευση στο οριακό και ουσιώδες στίγμα της πραγματικότητας μιας είδησης, στοχεύοντας στην ενημέρωση του κοινού απλού ανθρώπου και στην κατανόηση των προβλημάτων του.

Ο αναγνώστης αφήνεται στην μαγεία της εξιστόρησης του συγγραφέα, ο οποίος προσεγγίζει τόσο μοναδικά τα θέματά του, διανθίζοντας το υλικό της έρευνας με την αύρα της ονειρικής παραδοξότητας των μυθιστοριών του η οποία πηγάζει, όπως ο ίδιος εξομολογείται, από την ίδια την  πραγματικότητα ανθρώπων, τόπων, βιωμάτων, αισθήσεων.

Ζωηρές σκέψεις, απρόσμενες αναλογίες, απρόβλεπτοι συνδυασμοί, ζωτικό και ακατάλυτο χιούμορ, ειρωνεία, κριτική αποτίμηση, καίριες παρατηρήσεις και επισημάνσεις, εκμυστηρεύσεις και εξομολογήσεις, δίνουν στο βιβλίο τον αέρα μιας μοναδικής καταγραφής, με τα υλικά της λογοτεχνίας και τα μαθηματικά των κανόνων της παλιάς δημοσιογραφίας, αποκαλύπτοντας έναν δεινό αφηγητή ιστοριών, ο οποίος αφουγκράζεται  την λαϊκή ψυχή και τους ανθρώπους που δεν έχουν φωνή και δύναμη να ακουστούν αποκλεισμένων  και καταδικασμένων σε Εκατό χρόνια μοναξιά χωρίς δεύτερη ευκαιρία, όπως λέει στο μυθιστόρημα-έπος που του χάρισε το βραβείο Νόμπελ (1982).

Μίλαν Κούντερα- Ο πέπλος

«…γιατί οι γενιές οι καταδικασμένες  σε εκατό χρόνια μοναξιά δεν είχαν δεύτερη ευκαιρία πάνω στη γη».
Σελ. 387  ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ ΓΚΑΜΠΡΙΕΛ ΓΚΑΡΣΙΑ ΜΑΡΚΕΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΙΣΠΑΝΙΚΑ: ΚΛΑΙΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ-ΜΠΑΡΑΧΑΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΙΒΑΝΗ

[ “ στα Εκατό χρόνια μοναξιά δεν υπάρχουν σκηνές! Οι σκηνές έχουν διαλυθεί τελείως μέσα στον μεθυσμένο ποταμό της αφήγησης. Δεν  ξέρω κανένα άλλο παράδειγμα αυτής της τεχνοτροπίας. Σαν να γύριζε το μυθιστόρημα αιώνες πίσω, σ’ έναν αφηγητή που δεν περιγράφει τίποτα, που απλώς διηγείται, αλλά διηγείται με μια πρωτόγνωρη ελευθερία φαντασίας”.
Μίλαν Κούντερα- Ο πέπλος (Δοκίμιο σε εφτά μέρη, Μετάφραση Γιάννης Η. Χάρης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας Σελ. 101)

Dagmar Ploetz, ΜΑΡΚΕΣ

” Στο  έργο του Γκαρσία Μάρκες συναντώνται η πιο βαθειά δημιουργική φαντασία με τη ματωμένη ιστορία μιας ολόκληρης ηπείρου, η αδάμαστη επιθυμία των λαών της για ελευθερία και ανθρώπινη αξιοπρέπεια”. Όλαφ Πάλμε, επ’ ευκαιρία της απονομής του βραβείου Νόμπελ,1982.

Dagmar Ploetz, ΜΑΡΚΕΣ, Πλέθρον Λογοτεχνία]

Πολλές σκηνές και ονόματα ηρώων από τα διηγήματα-όπως τα Ανεμοσκορπίσματα και από τα  μυθιστορήματά του -όπως το εμβληματικό Εκατό χρόνια μοναξιά–    σχηματοποιούνται και βαφτίζονται στην έκλαμψη μιας βιωματικής ανάμνησης, ενός φόβου, ενός προαισθήματος, μιας μυρωδιάς, μιας φράσης, ενός δέντρου, ενός τοπίου, όπως αυτό της Αρακατάκα  με το σπίτι των Μουενδία και το σκηνικό των παραλίων της Καραϊβικής.

Πολιτική  σκέψη, κοινωνιολογική προσέγγιση αλλά και μια αλαφράδα αυθόρμητης ιδιοτυπίας  αλλού με  το επιφυλακτικό και μελαγχολικό βλέμμα του μοναχικού ανθρώπου, αλλού με το κριτικό νυστέρι του ανατόμου επιστήμονα της γραφής, δίνουν στα κείμενα μια διαχρονική λάμψη ως χρονικά του παράξενου κόσμου μας.

Ο κόσμος της Καραϊβικής των Αντιλλών και της Λατινοαμερικάνικης ηπείρου, η Κούβα, η Ευρώπη, η Ιαπωνία καθώς και άλλα μέρη της υφηλίου, πολιτικά  πρόσωπα, ηγέτες, επαναστάτες και το ανώνυμο πλήθος, είναι το σκηνικό  και η anima της δυναμικής  αλληλεπίδρασης ανθρώπων και ιστοριών, ιδωμένων με τα μάτια ενός ανήσυχου και στοχαστικού  παρατηρητή ο οποίος επινοεί  και συμπυκνώνει το πολύχρωμο υλικό της νοσταλγίας με μια μοναδική ζωτική  αίσθηση αναδεικνύοντας την  ακατέργαστη φαντασία των τροπικών στην πνευματική και υλική της ιδιοσυστασία.

Αποσπάσματα

ΤΗΛΕΠΑΘΕΙΑ ΔΙΧΩΣ ΝΗΜΑΤΑ

«Μιλώ γι’ αυτό με τέτοια βεβαιότητα γιατί η γιαγιά μου από τη μεριά της μητέρας μου υπήρξε ο πιο διαυγής σοφός που γνώρισα ποτέ στην επιστήμη των οιωνών».
Σελ. 276 ΤΗΛΕΠΑΘΕΙΑ ΔΙΧΩΣ ΝΗΜΑΤΑ 25 Νοεμβρίου 1980, El Pais, Μαδρίτη

ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΣΚΕΦΤΩ ΚΑΝΕΝΑΝ ΤΙΤΛΟ

«Οπότε ένα πρωί ο Νικολάς Γκιγέν άνοιξε την μπαλκονόπορτα και φώναξε μία και μοναδική είδηση:
«Έπεσε!»
Όλος ο κοιμισμένος δρόμος αναστατώθηκε, γιατί ο καθένας νόμιζε πως έπεσε ο δικός του δικτάτορας. Οι Αργεντινοί σκέφτηκαν πως είχε πέσει ο Χουάν Ντομίνγκο Περόν, οι Παραγουανοί σκέφτηκαν πως ήταν ο Αλφρέδο Στέσνερ, οι Περουβιανοί σκέφτηκαν πως ήταν ο Μανουέλ Οδρία, οι Κολομβιανοί σκέφτηκαν πως ήταν ο Αναστάσιο Σομόσα, οι  Βενεζουελάνοι σκέφτηκαν πως ήταν ο Μάρκος Πέρες Χιμένες, οι Γουαλτεμαλτέκοι σκέφτηκαν πως ήταν ο Καστίγιο Άρμας, οι Δομινικανοί σκέφτηκαν πως ήταν ο Ραφαέλ Λεόνιδας Τρουχίγιο, και οι Κουβανοί σκέφτηκαν πως ήταν ο Φουλχένσιο Μπατίστα. Στην πραγματικότητα ήταν ο Περόν. Αργότερα, μιλώντας γι’ αυτό, ο Νικολάς Γκιγέν μας εξέθεσε μια αποκαρδιωτική πανοραμική εικόνα για την κατάσταση στην Κούβα. «Το μόνο που βλέπω στο μέλλον», κατέληξε, «είναι  ένα παλικάρι που κινείται πολύ στα μέρη του Μεξικού». Έκανε μια παύση σαν μέντιουμ της Ανατολής και κατέληξε: «Τον λένε Φιντέλ Κάστρο».
Σελ. 227 -228 ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΣΚΕΦΤΩ ΚΑΝΕΝΑΝ ΤΙΤΛΟ Ιανουάριος 1977, Revista de Casa de las Americas, Αβάνα

ΟΙ ΚΟΥΒΑΝΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ

«Εκείνη τη νύχτα, την πρώτη του αποκλεισμού, υπήρχαν στην Κούβα 482.560 αυτοκίνητα, 343.300 ψυγεία, 549.700 ραδιόφωνα, 303.500 τηλεοράσεις, 352.900 ηλεκτρικά σίδερα, 286.400 ανεμιστήρες, 41.800 πλυντήρια,  3.510.000 ρολόγια χειρός, 63 σιδηροδρομικές μηχανές και 12 εμπορικά πλοία. Όλα αυτά, εκτός από τα ρολόγια χειρός που ήταν ελβετικά, είχαν κατασκευαστεί στις ΗΠΑ. Κατά  τα φαινόμενα, έπρεπε να περάσει κάποιος καιρός  προτού οι Κουβανοί καταλάβουν τι  σήμαιναν για τη ζωή τους εκείνα τα φονικά νούμερα».
Σελ. 253 ΟΙ ΚΟΥΒΑΝΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1978, Alternativa,  Μπογκοτά

ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

«Στην Καραϊβική, στα αυθεντικά στοιχεία των πρωτόγονων δοξασιών και των προ της ανακάλυψης μαγικών αντιλήψεων προστέθηκε η πληθωρική ποικιλία πολιτισμών που συνέκλιναν τα επόμενα χρόνια σ’ έναν μαγικό συγκρητισμό του οποίου το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον και η ίδια του η καλλιτεχνική γονιμότητα είναι ανεξάντλητα. Η αφρικανική συμβολή έγινε δια της βίας κι αυτό είναι εξοργιστικό, αλλά  ήταν τελικά ευτύχημα. Σ’ αυτό το σταυροδρόμι του κόσμου σμιλεύτηκε ένα απέραντο αίσθημα ελευθερίας, μια  πραγματικότητα δίχως Θεό και νόμο, όπου ο καθένας ένιωσε πως ήταν δυνατόν να κάνει ό,τι ήθελε χωρίς κανενός είδους όρια· και οι ληστές ξημερώνονταν μεταμορφωμένοι σε βασιλιάδες, οι φυγάδες σε ναυάρχους, οι πόρνες σε κυβερνήτριες. Όπως και το ανάποδο.

Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Καραϊβική. Τη γνωρίζω χώρα προς χώρα, νησί προς νησί, και ίσως από εκεί να προέρχεται η απογοήτευσή μου που ποτέ δε σκέφτηκα τίποτα ούτε μπόρεσα να κάνω τίποτα πιο θαυμαστό από την πραγματικότητα. Το πιο μακρινό σημείο που μπόρεσα να φτάσω είναι να τη μεταθέσω με ποιητικά μέσα, αλλά δεν υπάρχει ούτε μια αράδα σε κανένα από τα βιβλία μου που να μην έχει την απαρχή της σε ένα πραγματικό γεγονός».
Σελ. 318 – 319 ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 1 Ιουλίου 1980 , El Pais,  Μαδρίτη

ΦΕΥΓΕΙ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΕΣ (απόσπασμα)

 «Οι καθολικές εφημερίδες ανακοίνωσαν διακριτικά σήμερα το πρωί το ταξίδι της Αγιότητάς του. Είπαν όμως πως το αυτοκίνητο θα έβγαινε από τον περίβολο του Βατικανού στις έξι και μισή το απόγευμα και βγήκε στις πέντε. Όπως πάντα, ο Πίος Ζ’ είχε φύγει νωρίτερα·».
Σελ. 81 Η Α. Ε. ΦΕΥΓΕΙ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΕΣ (απόσπασμα) 8 Αυγούστου 1955,  El Espectador, Μπογκοτά

Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ  ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

 «Ωστόσο εκείνος της έκανε μια απροσδόκητη ερώτηση: Τι σημαίνει το ανάποδο γράμμα στον τίτλο του Εκατό χρόνια μοναξιά; Αναφερόταν στην έκδοση του Μπουένος Άιρες, της οποίας το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Βισέντε Ρόχο με ένα γράμμα ανάποδα, διότι έτσι του το υπαγόρευσε η απόλυτη και κυρίαρχη έμπνευσή του. Η κοπέλα ασφαλώς δεν ήξερε τι να απαντήσει. Ο Βισέντε Ρόχο μου είπε όταν του το διηγήθηκα πως ούτε κι εκείνος ήξερε».
Σελ. 296 Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ  ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ 27 Ιανουαρίου 1981, El Pais,  Μαδρίτη

ΕΚΕΙΝΟΣ Ο ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

 «Από την Τρίτη δεκαετία αυτού του αιώνα και για κάπου δέκα χρόνια, υπήρχε στην Μπογκοτά μια εφημερίδα που ίσως να μην είχε και πολλά προηγούμενα στον κόσμο. Ήταν ένας πίνακας, σαν τους πίνακες των σχολείων της εποχής, όπου οι ειδήσεις της τελευταίας στιγμής γράφονταν με σχολική κιμωλία, και κρεμόταν δύο φορές την ημέρα στο μπαλκόνι της El Espectador.  Εκείνη η διασταύρωση των λεωφόρων Χιμένες ντε Κεσάδα και Καρέρα Σέπτιμα  – γνωστή για πολλά χρόνια ως η καλύτερη γωνία της Κολομβίας-  ήταν το πιο πολυσύχναστο σημείο της πόλης, κυρίως τις ώρες που εμφανιζόταν ο πίνακας των ειδήσεων: στις δώδεκα το μεσημέρι και στις πέντε το απόγευμα. (…)

Στις 9 Απριλίου  του 1948 -στη μία το μεσημέρι- ο δημοφιλής ηγέτης Χόρχε Ελιέσερ Γκαϊτάν έπεσε νεκρός από τρεις εύστοχες σφαίρες. Ποτέ στη θυελλώδη ιστορία του πίνακα μια τόσο μεγάλη είδηση δεν είχε συμβεί τόσο κοντά του. Δεν μπόρεσε όμως να την καταγράψει , γιατί ήδη η El Espectador είχε αλλάξει χώρο και είχαν εκμοντερνιστεί τα συστήματα και οι πρακτικές πληροφόρησης και μονάχα κάποιοι λίγοι νοσταλγοί θυμόμασταν τους καιρούς που γνώριζες πότε ήταν δώδεκα το μεσημέρι και πότε πέντε το απόγευμα, γιατί βλέπαμε να εμφανίζεται στο μπαλκόνι ο πίνακας των ειδήσεων».
Σελ. 389-390 ΕΚΕΙΝΟΣ Ο ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ 21 Σεπτεμβρίου, El Pais,  Μαδρίτη

ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

 «Εγώ είχα ακόμη την ειδυλλιακή εικόνα των μπορντέλων της Καραϊβικής στο μυαλό μου, εκείνες τις αυλές για χορό, με τις χρωματιστές γιρλάντες πάνω στις αμυγδαλιές των τροπικών και τις ατρόμητες κότες να τριγυρίζουν τσιμπολογώντας  μέσα στη μουσική και τις όμορφες, αδάμαστες μιγάδες που εκδίδονταν περισσότερο για το γλέντι και λιγότερο για το χρήμα και που κάποιες φορές διέθεταν την απίστευτη αθωότητα να αυτοκτονούν από έρωτα».
Σελ. 280 ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ  2 Σεπτεμβρίου 1980 , El Pais, Μαδρίτη

ΝΑΙ, ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΠΡΙΝ

 «Ο Εμίλιο Γκαρσία Ριέρα, που συμφωνούσε μαζί μου και είναι κριτικός και ιστορικός του κινηματογράφου με μια κάπως υπερφυσική πνευματική διαύγεια, κυρίως μετά το δεύτερο ποτήρι, μου είπε εκείνο τον καιρό: «Ακούω τους Beatles με κάποιο φόβο, γιατί νιώθω πως θα τους θυμάμαι για το υπόλοιπο της ζωής μου». Είναι η μοναδική περίπτωση ανθρώπου που γνωρίζω ο οποίος διέθετε τόση διορατικότητα ώστε να συνειδητοποιεί εκείνη τη στιγμή πως βίωνε τη γέννηση της νοσταλγίας του. (…)

Όπως συμβαίνει πάντα, τότε σκεφτόμασταν πως απείχαμε πολύ από το να νιώσουμε ευτυχείς και τώρα σκεφτόμαστε το ανάποδο. Είναι η παγίδα της νοσταλγίας, που διώχνει τις πικρές στιγμές, τις βάφει μ’ άλλο χρώμα και τις ξαναβάζει εκεί που πια δεν πονάνε. Όπως στις παλιές φωτογραφίες, που μοιάζουν φωτισμένες από την απατηλή λάμψη της ευτυχίας και όπου βλέπουμε με έκπληξη πώς ήμασταν νέοι, και όχι μονάχα οι παριστάμενοι, αλλά  και το σπίτι και τα δέντρα στο βάθος, ακόμα και οι καρέκλες όπου καθόμασταν».
Σελ.284 -285 ΝΑΙ, ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΠΡΙΝ 16 Δεκεμβρίου 1980, El Pais,  Μαδρίτη

Η ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

«Ο Πέδρο Ινφάντε φεύγει. Ο  Μπατίστα μένει

Η κοινή γνώμη όμως εκείνης της μικροσκοπικής και συγκρουσιακής γωνιάς της γης που δεν υπήρξε καμιά στιγμή αδιάφορη για τα πολιτικά μαλλιοκούβαρα, λησμόνησε τα προβλήματα της Κούβας για να συγκλονιστεί με τον θάνατο του Πέδρο Ινφάντε, του Μεξικανού τραγουδιστή, θύματος αεροπορικού δυστυχήματος.

Μπαίνει τέλος στο Σκάνδαλο  του Αιώνα. Αποτέλεσμα «μηδέν»

Έντεκα  χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το σημείο όπου κατέπεσε το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε το λαϊκό είδωλο, ένα μακροσκελές, πολύπλοκο δράμα έπαιρνε διαστάσεις κωμωδίας: Η υπόθεση Μοντέζι, η δίκη της οποίας γινόταν στη Βενετία, με κατηγορούμενους και μάρτυρες, δικαστές και δικηγόρους, δημοσιογράφους και απλούς περίεργους που κατευθύνονταν με γόνδολες στην ακροαματική διαδικασία σε απαρτία, εξέπεσε σε παραδοχές δίχως κανένα νόημα. Το έγκλημα εναντίον  Της Βίλμα Μοντέζι, της ταπεινής κοπέλας της οδού Ταλιαμέντο, που θεωρήθηκε το σκάνδαλο του σκάνδαλο του αιώνα, έμεινε ατιμώρητο, κατά τα φαινόμενα, για πάντα.

Σπούτνικ: Ο κόσμος μαθαίνει αστροναυτική

(…) Εκείνη την ίδια στιγμή, «κάπου στη Σοβιετική Ένωση», ένας ανώνυμος επιστήμονας πάτησε ένα κουμπί: Ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος της Γης, ο Σπούτνικ 1 –που στα ρωσικά σημαίνει «σύντροφος»-, μπήκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Γη».
Σελ. 181 -182-191  Η ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ 3 Ιανουαρίου 1958,  Momento, Καράκας

Κείμενο Άγγελα Μάντζιου