Βασίλισσα Όλγα: Η 16χρονη δούκισσα της Ρωσίας το όνομα της οποίας δόθηκε στο μεγάλο δρόμο της Θεσσαλονίκης
Την αποκαλούσαν «αγαπημένη βασίλισσα των Ελλήνων»
Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα (3 Σεπτεμβρίου 1851 – 18 Ιουνίου 1926) ήταν μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας και μέσω του γάμου της με το βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας, έγινε βασίλισσα των Ελλήνων και πριγκίπισσα της Δανίας.
Βασίλισσα Όλγα: Πρώτα χρόνια
Η μεγάλη δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβα γεννήθηκε στο παλάτι του Παβλόφσκ στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας και ήταν μέλος της Δυναστείας των Ρομανόφ. Ήταν η πρωτότοκη κόρη του μεγάλου δούκα Κωνσταντίνου Νικολάϊεβιτς και της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας του Σαξ Άλντενμπουργκ και εγγονή του Τσάρου Νικόλαου Α’.
To 1861 o πατέρας της Όλγας, μέγας δούκας Κωνσταντίνος, έγινε αντιβασιλέας της Πολωνίας. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στην Βαρσοβία. Μετά από δύο απόπειρες δολοφονίας κατά του συζύγου της, από τους επαναστατημένους Πολωνούς, η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα επέστρεψε με τα παιδιά τους στην Αγία Πετρούπολη.
Ο μέγας δούκας το 1863 εγκατέλειψε οριστικώς την θέση του αντιβασιλέα της Πολωνίας. Η ζωή της Όλγας πλέον μοιραζόταν μεταξύ του καλοκαιρινού παλατιού στο Παβλόφσκ και των Χειμερινών Ανακτόρων στην Αγία Πετρούπολη.
Βασίλισσα Όλγα: Γνωριμία με τον Γεώργιο Α’ και γάμος
Η Όλγα συνάντησε για πρώτη φορά τον μέλλοντα σύζυγό της, το βασιλιά Γεώργιο Α’ της Ελλάδας, τον Σεπτέμβριο του 1863. Ο τελευταίος, είχε έρθει να επισκεφθεί τον τσάρο Αλέξανδρο Β’ στην Αγία Πετρούπολη, προκειμένου να τον ευχαριστήσει για την υποστήριξη που του είχε παράσχει με την ευκαιρία της εκλογής του ως Βασιλιά των Ελλήνων.
Ο νεαρός μονάρχης εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να συναντήσει τον Μέγα Δούκα Κωνσταντίνο και την οικογένειά του, στο παλάτι του Παβλόφσκ. Ωστόσο, η παραμονή του Γεωργίου Α’ στην Ρωσία δεν διήρκεσε παρά μόνο έξι ημέρες και η Όλγα, η οποία ήταν τότε μόλις δώδεκα ετών, δεν φαινόταν να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον μονάρχη.
Το 1867, οι δύο νέοι συναντήθηκαν εκ νέου στην αυτοκρατορική πρωτεύουσα, όταν ο βασιλιάς των Ελλήνων, όντας καλεσμένος για διάστημα αρκετών μηνών από τον Αλέξανδρο Β’, πραγματοποίησε επίσκεψη στην αδερφή του, την τσάρεβνα Μαρία Φεοντόροβνα, καθώς και τον γαμπρό του, τον τσάρεβιτς Αλεξάντρ.
Εκείνη την περίοδο, ο Γεώργιος Α’ ήταν αποφασισμένος να βρει σύζυγο και η ιδέα ενός γάμου με μια Ρωσίδα Μεγάλη Δούκισσα, γεννημένη Ορθόδοξη, δεν του ήταν αδιάφορη.
Στο Μαρμάρινο Παλάτι και το Παβλόφσκ, ο Γεώργιος γνωρίστηκε, λοιπόν, με την Όλγα και η νεαρή κοπέλα δεν άργησε να τον ερωτευτεί. Ωστόσο, η ιδέα του να εγκαταλείψει την Ρωσία φαίνεται να την ανησυχούσε ιδιαιτέρως και φέρεται να πέρασε νύχτες ολόκληρες να κλαίει στο δωμάτιο της στη διάρκεια των αρραβώνων της.
Ο γάμος τους πραγματοποιήθηκε στα Χειμερινά Ανάκτορα στις 15/27 Οκτωβρίου 1867, μόλις μετά από επτά εβδομάδες από τα 16α γενέθλια της Όλγας.
Βασίλισσα Όλγα: Άφιξη στην Ελλάδα
Η είδηση του γάμου έφτασε στην Ελλάδα στις 21 Οκτωβρίου 1867. Το νεαρό βασιλικό ζεύγος πέρασε τον μήνα του μέλιτος στα περίφημα ανάκτορα του Τσάρσκογιε Σελό.
Στις 12 Νοεμβρίου το βασιλικό ζεύγος έφτασε στον Πειραιά, όπου ο λαός του επιφύλαξε ενθουσιώδη υποδοχή. Το επόμενο καλοκαίρι, στις 21 Ιουνίου 1868, γεννήθηκε ο διάδοχος του θρόνου, Κωνσταντίνος, τον οποίο ο λαός είδε ως συνεχιστή των Παλαιολόγων.
Μετά τον Κωνσταντίνο γεννήθηκαν άλλα επτά παιδιά, ο Γεώργιος (1869), η Αλεξάνδρα (1870), ο Νικόλαος (1872), η Μαρία (1876), η Όλγα (πέθανε έξι μήνες μετά την γέννησή της, 1880), ο Ανδρέας (1882) και τέλος ο Χριστόφορος (1888). Στο μεταξύ, η Όλγα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έμαθε τέλεια τα ελληνικά.
Βασίλισσα Όλγα: Το κτήμα στο Τατόι
To 1872, ο Γεώργιος, με τα χρήματα της Όλγας (οι μεγάλες δούκισσες είχαν ένα μεγάλο μηνιαίο εισόδημα, ακόμα και μετά το γάμο τους, εκτός από την προίκα που λάμβαναν όταν παντρευόντουσαν), αγόρασε ένα μεγάλο κτήμα, το Τατόι.
Η νοσταλγία της Ρωσίας παρέμενε έντονη. Για αυτό τον λόγο έκτισαν στο Τατόι το 1884 μια μεγάλη έπαυλη που ήταν πιστή αντιγραφή μιας άλλης έπαυλης του συγκροτήματος του Πέτερχοφ στην Αγία Πετρούπολη και που ανήκε στον τσάρο Αλέξανδρο Β′, θείο της Όλγας. Έκτισε και μια μικρή εκκλησία σε ένα ύψωμα κοντά στο οίκημα.
Κοινωνική δραστηριότητα – Φιλανθρωπικό έργο
Την κοινωνική της δραστηριότητα η Όλγα άρχισε με τη δημιουργία της Συνέλευσης των Γυναικών, η οποία περιέλαβε τις δεσποινίδες και τις γυναίκες από τις επιφανέστερες ελληνικές οικογένειες. Έτσι η Όλγα πήρε υπό την επίβλεψή της τη συστηματική διαδικασία ανάπτυξης της εκπαίδευσης και της ανατροφής των γυναικών.
Υπό την υψηλή της προστασία ιδρύεται η «Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία», το «Αμάλειον Ορφανοτροφείο Κορασίδων», η «Σχολή Νοσοκόμων», η «εν Χριστώ Αδελφότης» και το «Εφηβείον του Γεωργίου Αβέρωφ».
Το 1884, στην Αθήνα, με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας και με την αρωγή εθνικών ευεργετών του Συγγρού, Μαρασλή, Ράλλη, αλλά και των Ρώσων αυτοκρατόρων χτίστηκε το νοσοκομείο «Ευαγγελισμός». Οι «Γυναικείες Φυλακές» το εν Αθήνας «Πτωχοκομείο», το εν Πειραιά «Ρωσικό Νοσοκομείο» είναι επίσης έργα της Βασιλίσσης Όλγας.
Με δική της πρωτοβουλία και για να τονώσει την πίστη του λαού, μεταφράστηκε το Ευαγγέλιο στην καθομιλουμένη.
Επίσης χτίσθηκαν καινούριες εκκλησίες και πολλά παρεκκλήσια. Με υποτροφίες της οι νέοι Έλληνες πήγαιναν για σπουδές στα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης.
Η Όλγα πέτυχε την οργάνωση του πρώτου σωφρονιστικού ιδρύματος για ανηλίκους, οι οποίοι μέχρι τότε κρατούνταν σε φυλακές με ενηλίκους.
Στις 10 Ιουνίου 1877 με πρωτοβουλία της ιδρύθηκε ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός όπου η ίδια βοηθούσε ως νοσοκόμα.
Η δολοφονία του Γεωργίου Α’
8 Μαρτίου 1913. Θεσσαλονίκη. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α’, γύρω στις 7 το απόγευμα περπατά στην αποβάθρα του Λευκού Πύργου, συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του, ταγματάρχη Φραγκούδη. Ανυποψίαστος βλέπει έναν πολίτη να τον πλησιάζει.
Ήταν ο Αλέξανδρος Σχινάς, που έβγαλε ένα περίστροφο και τον πυροβόλησε στην καρδιά από απόσταση δύο μέτρων. Ο Γεώργιος σωριάστηκε στο έδαφος. Ο δολοφόνος επιχείρησε να πυροβολήσει και τον υπασπιστή. Το όπλο όμως μπλόκαρε και ο Φραγκούδης πρόλαβε να τον αφοπλίσει και να τον παραδώσει σε δύο χωροφύλακες, που έσπευσαν στο σημείο της δολοφονίας.
Ο Γεώργιος μεταφέρθηκε στο ιατρείο του Παπάφειου ιδρύματος, αλλά ήταν ήδη αργά. Οι γιατροί διαπίστωσαν και τυπικά το θάνατό του.
Η Όλγα βρισκόταν στην Αθήνα όταν έφθασε η τραγική είδηση της δολοφονίας του συζύγου της. Ζήτησε να συναντήσει το δολοφόνο του άνδρα της στην φυλακή…
Το τέλος
Μετά το θάνατο του άνδρα της, η Όλγα επέστρεψε στη Ρωσία, όπου άνοιξε ένα νοσοκομείο στο παλάτι του Πάβλοβσκ και περνούσε εκεί πολλές ώρες κάθε μέρα.
Στη Ρωσία τη βρήκε και η οκτωβριανή επανάσταση του 1917. Η Όλγα εγκατέλειψε ξανά τη Ρωσία, αυτή την φορά για πάντα.
Το 1920 η Όλγα ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την αντιβασιλεία της Ελλάδας. Το 1924 έφυγε από την Ελλάδα για την Ιταλία.
Πέθανε στις 18 Ιουνίου 1926. Η ταφή της έγινε στην Ιταλία, όπου έμενε η εξόριστη οικογένειά της. Όταν η Ελλάδα έγινε ξανά βασίλειο τα οστά της μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στις 17 Νοεμβρίου 1936 στο βασιλικό κοιμητήριο στο Τατόι.
Βασίλισσα Όλγα και Θεσσαλονίκη
Η μνήμη για το φιλανθρωπικό έργο της Βασίλισσας Όλγας διαιωνίστηκε στην ονομασία κεντρικών λεωφόρων στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.
Στη Θεσσαλονίκη, η Βασιλίσσης Όλγας είναι μια από τις μεγαλύτερες λεωφόρους της πόλης.
Η αρίθμησή της ξεκινά από την πλευρά της Πλατείας Δημοκρατίας, όπως σε όλες τις οδούς της πόλης. Θεωρείται η συνέχεια της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου, με την οποία στις αρχές του 20ού αι. συναποτελούσε τη λεωφόρο των Εξοχών και έως τις αρχές του 20ού αι. ονομαζόταν λεωφόρος Δημοκρατίας.
Χαράχτηκε το 1880 και είχε την ονομασία Γιαλιλάρ Καντεσιτών, δηλαδή δρόμος των θαλάσσιων λουτρών, διότι στην περιοχή έκαναν οι κάτοικοι τα μπάνια τους.
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2016, στο πλαίσιο του αφιερωματικού Έτους Ελλάδας και της Ρωσίας στη Θεσσαλονίκη στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 2, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια του μνημείο υπέρ της βασίλισσας ως φόρος τιμής για το μεγάλο φιλανθρωπικό έργο της.
Στο σημείο αυτό ήταν που δολοφονήθηκε ο σύζυγος της Όλγας, βασιλιάς Γεώργιος Α’ (γι’ αυτό και η συνέχεια της Βασιλίσσης Όλγας προς τα δυτικά ονομάστηκε Βασιλέως Γεωργίου).
Το μνημείο τοποθετήθηκε δίπλα στην προτομή του συζύγου της.
Η γλυπτική σύνθεση φιλοτεχνήθηκε από τον Ρώσο γλύπτη Αντρέι Κορομπτσώφ και αρχιτέκτονα Κωνσταντίν Φώκιν και είναι φτιαγμένο από ορείχαλκο και γρανίτη, έχει διαστάσεις 1.90Χ1.90 και ύψος 3.56 μέτρα.
Επιμέλεια: Θοδωρής Κουγιουμτζής
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
