Γκραν Τουρ | Κριτική της ταινίας

Γκραν Τουρ | Κριτική της ταινίας Δράμα εποχής, πορτογαλικής παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Μιγκέλ Γκόμες, με τους Γκονζάλο Γουάντινγκτον, Κρίστα Αλφεάτε, Κλάουντιο ντα Σίλβα, Λανγκ Κε Τραν, Χόρχε Αντράντε κα.

Πιστός στο ιδιότυπο κινηματογραφικό του σύμπαν, με την υβριδική αφήγηση, που συνδυάζει τη μυθοπλασία με το ντοκιμαντέρ και αναμιγνύει διαφορετικά στυλ, ο Πορτογάλος σκηνοθέτης Μιγκέλ Γκόμες παραδίδει, για μια ακόμη φορά, ένα φιλμ στο οποίο συνυπάρχει η πολυσύνθετη κομψότητα με την αθωότητα, που φτάνει ορισμένες φορές στην παιδικότητα.

Η ταινία, που θέλει τον χρόνο της, για να σε βάλει στον εκκεντρική της σκηνοθετική προσέγγιση, προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Καννών, όπου κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας και αποτελεί επίσημη πρόταση της Πορτογαλίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Ο Γκόμες, γνωστός για τη σινεφιλία του, είχε αφιερώσει στον Μουρνάου την ταινία του «Χαμένος Παράδεισος», που τον έκανε γνωστό παγκοσμίως, ενώ τώρα αφιερώνει το «Γκραν Τουρ», στον εμβληματικό συγγραφέα και σκηνοθέτη Κρις Μαρκέρ, στενό συνεργάτη του Αλέν Ρενέ και της Ανιές Βαρντά, καθώς αφομοιώνει την εθνογραφία, τον πειραματισμό, τον ανθρωποκεντρισμό και τις πολιτικές του αγωνίες.

Γκραν Τουρ | Κριτική – Μια ταινία για τη γυναικεία θέληση

Το 1918, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στη Ρανγκούν της τότε Βιρμανίας, ο Έντγκαρ, ένας Βρετανός αξιωματούχος, πανικοβάλλεται και εγκαταλείπει την αρραβωνιαστικιά του, τη Μόλι, τη μέρα του γάμου τους. Διασχίζει την Ασία, κυριευμένος από υπαρξιακές αμφιβολίες και με συμπεριφορά περιθωριακού, ενώ η αποφασιστική Μόλι, που δεν χάνει ποτέ το κέφι της, τον καταδιώκει στη Σιγκαπούρη και από εκεί στην Μπανγκόκ, τη Σαϊγκόν, τη Μανίλα μέχρι τη Σανγκάη και το Θιβέτ.

Συνδυάζοντας πολιτισμούς και τις καλλιτεχνικές επιρροές τους σε μία αποικιακή περιοχή, θα συνθέσει διαφορετικές γλώσσες, υλικό τεκμηρίωσης (με εικόνες από το σήμερα των περιοχών που διασχίζουν ο Έντγκαρ με την Μόλι) με τη μυθοπλασία, επανασχεδιάζοντας την εθνογραφία που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, καθώς έχουμε μείνει με αυτήν της βρετανικής εμπνεύσεως και συμφερόντων. Ο Γκόμες έχοντας ιδέες πολύπλοκες, που ορισμένες φορές μοιάζουν άλυτες και απρόσιτες, τελικά θα σκαρώσει ένα παράδοξο οδοιπορικό, κάποιες φορές αφοπλιστικά αθώο, σαν μία ανάσα ελευθερίας, που παιχνιδίζει με το love story του πρωταγωνιστικού ζεύγους.

Ο Γκόμες φαίνεται να διασκεδάζει με την εξερεύνηση της Ανατολής, αφήνει χωρίς υπότιτλους τις τοπικές διαλέκτους, ξεφαντώνει με τα πολιτισμικά ήθη, προκαλεί με τις αταίριαστες εικόνες που συνθέτει με μαεστρία.

Όμως, είναι και μια ταινία για τη γυναικεία θέληση, καθώς η Μόλι είναι η πραγματική ηρωίδα. Είναι αποφασισμένη να νικήσει προκαταλήψεις, καιρικές δυσκολίες, για να κουβαλήσει το πνεύμα της απελευθέρωσης και γιατί όχι στο ίδιο το σινεμά και την αφήγηση.

Εν τέλει, μία ταινία που μπορεί να μην απευθύνεται στο ευρύ κοινό, αλλά στους ορκισμένους σινεφίλ, όπως ο σκηνοθέτης της, αλλά και σε όσους πιστεύουν ότι το ταξίδι αξίζει να συνεχιστεί με προορισμό τους χαμένους παραδείσους.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Το 1918 στη Ρανγκούν, ο Έντγκαρ, ένας Βρετανός δημόσιος υπάλληλος, πανικοβάλλεται και εγκαταλείπει την αρραβωνιαστικιά του, τη Μόλι, τη μέρα του γάμου τους. Διασχίζει την Ασία, κυριευμένος από υπαρξιακές αμφιβολίες, ενώ η αποφασιστική Μόλι τον καταδιώκει, ταξιδεύοντας από το Μανταλέι στη Μπανγκόκ και τη Σαγκάη.