Ξέρατε ότι πολύ συχνά το λιποίδημα συγχέεται με την παχυσαρκία, με συνέπεια οι ασθενείς που πάσχουν από αυτό να χαρακτηρίζονται εσφαλμένα ως παχύσαρκοι, το πρόβλημα να καμουφλάρεται και τελικά να μην αντιμετωπίζεται;
Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Το λιποίδημα, που αφορά σχεδόν αποκλειστικά το γυναικείο φύλο, δεν είναι πάχος, αλλά μια διαταραχή λίπους, μια νόσος άγνωστης αιτιολογίας, η οποία χαρακτηρίζεται από άνιση κατανομή λιπώδους ιστού. Η διαταραχή αυτή του μεταβολισμού των λιπιδίων (επεξεργασία λίπους από το σώμα) εκτιμάται ότι επηρεάζει έως και το 11% των γυναικών παγκοσμίως, δηλαδή 1 στις 9.
Συνήθως, οι ασθενείς με λιποίδημα είναι γυναίκες με μεγάλους γοφούς και πόδια και μάλιστα σε δυσαναλογία με το υπόλοιπο σώμα. Το λιποίδημα μπορεί επίσης να εμφανιστεί και στους άνω βραχίονες. Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτής της ασθένειας είναι ότι το λίπος είναι ανθεκτικό στις προσπάθειες απώλειας βάρους με διατροφή και άσκηση. Αυτές οι μέθοδοι μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους σε άλλες περιοχές, αλλά το μέγεθος των γοφών και των ποδιών παραμένει δυσανάλογα μεγάλο. Γενικά η κλινική εικόνα του ασθενούς περιλαμβάνει έναν δυσανάλογο σωματότυπο με χαρακτηριστικά λεπτό το άνω ήμισυ του σώματος και πλούσιο σε διάμετρο το κάτω ήμισυ. Η νόσος έχει σαφή κληρονομική προδιάθεση και παρατηρείται σε άτομα της ίδιας οικογένειας, οπότε συχνά αποδίδεται και σε γονιδιακούς παράγοντες.
Το λιποίδημα είναι πλέον παγκοσμίως μια αναγνωρισμένη πάθηση και μάλιστα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα έξοδα θεραπείας ή επεμβάσεων καλύπτονται από τους ασφαλιστικούς φορείς. Οι ασθενείς που παλαιότερα θεωρούνταν απλά υπέρβαροι έχουν πλέον την ευκαιρία να υποβληθούν σε νέα θεραπευτικά πρωτόκολλα, που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Πότε εμφανίζεται το λιποίδημα;
Το λιποίδημα εμφανίζεται συνήθως στην εφηβεία, αλλά μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά την προ-εμμηνόπαυση. Ενδέχεται να εμφανιστεί επίσης μετά από γυναικολογικές επεμβάσεις, όπως χειρουργεία στη μήτρα, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες ή οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση με γενική αναισθησία. Σπανιότερα το λιποίδημα μπορεί να προκληθεί και μετά από μια εξαιρετικά στρεσογόνο κατάσταση, επειδή τα επίπεδα κορτιζόλης αυξάνονται, προκαλώντας έτσι φλεγμονώδη διαταραχή σχεδόν πάντα λανθασμένα ως αύξηση του σωματικού βάρους.
Η νόσος έχει τρία στάδια και η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας κρίνεται κατά περίπτωση με βάση το στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Σε πρώιμα στάδια οι ιστοί είναι μαλακοί, το δέρμα λείο, ενώ σε πιο βαριές περιπτώσεις γίνεται σκληρό, επώδυνο και μοιάζει με φλούδα πορτοκαλιού. Σε άλλες περιπτώσεις το δέρμα είναι υπό τάση, σαν έτοιμο να σκάσει, και μπορεί να αναπτυχθούν και πολλαπλοί όζοι, δηλαδή σκληρίες σε μέγεθος φουντουκιού. Εξαιτίας δε της ευθραυστότητας των τριχοειδών, δημιουργούνται εύκολα αιματώματα κάτω από το δέρμα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η δυσκολία βάδισης, καθώς τα κάτω άκρα είναι ιδιαίτερα βαριά και τα γόνατα δυσκίνητα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα πρώτα συμπτώματα που παρατηρούν οι ασθενείς είναι:
- Πόνος στους μαλακούς ιστούς του σώματος όταν ξεκουράζονται, όταν περπατούν ή όταν τους αγγίζουν.
- Ξαφνικές λιπώδεις διογκώσεις από τη μέση έως τα γόνατα ή έως τους αστραγάλους τους, εξαιρουμένων των κάτω άκρων.
- Λίπος που συσσωρεύεται σε επώδυνους όζους λίπους ή σε μικρές δερματικές πτυχώσεις που ασκούν πίεση στις αρθρώσεις, σε σημείο που να παρεμποδίζεται το φυσιολογικό περπάτημα.
- Δέρμα που χάνει την ελαστικότητά του.
- Μώλωπες και πρηξίματα.
Με το πέρασμα μερικών μόλις μηνών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων του πρώτου σταδίου, ο ασθενής θα παρατηρήσει τα ακόλουθα:
- Μόνιμο αίσθημα κρύου.
- Κόπωση.
- Δέρμα με πιο μαλακή, ανώμαλη, λιπώδη υφή.
- Χρόνιο αίσθημα πόνου και σταδιακή μείωση της κινητικότητας.
Όλα αυτά σε συνδυασμό με το αισθητικό πρόβλημα από την αλλαγή στην εικόνα του σώματος μπορεί να προκαλέσουν αισθήματα απόγνωσης, θυμού, αλλά και θλίψης, ευνοώντας την εμφάνιση της κατάθλιψης.
Πώς θεραπεύεται;
Η θεραπεία του λιποιδήματος είναι αρκετά δυσχερής. Στόχος είναι να βελτιωθεί τόσο η αισθητική εικόνα όσο και τα λειτουργικά προβλήματα, προσφέροντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Σε ήπιες περιπτώσεις, δηλαδή σε λιποίδημα 1ου ή 2ου βαθμού, η θεραπεία είναι συνήθως συντηρητική και αποσκοπεί στο να αποφορτίσει τα κάτω άκρα από τα υγρά. Στο στάδιο αυτό συστήνεται τακτική φυσιοθεραπεία με λεμφικό μασάζ, αποφυγή της ορθοστασίας, ειδικές πιεστικές κάλτσες ή καλσόν και αλλαγή της διατροφής.
Η λιποαναρρόφηση ως θεραπευτική λύση
Όμως, όταν πλέον προχωρήσει το λιποίδημα, τα μέτρα αυτά δεν αρκούν και οι ασθενείς δεν ανακουφίζονται πλέον, όσο συχνά κι αν γίνονται οι θεραπείες. Στις περιπτώσεις αυτές, η μόνη αποτελεσματική θεραπεία είναι η θεραπευτική λιποαναρρόφηση.
Η λιποαναρρόφηση στο λιποίδημα μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια, ωστόσο ενέχει κάποιους κινδύνους και πρέπει να γίνεται υπό πολύ συγκεκριμένες συνθήκες και με κατάλληλο εξοπλισμό. Η κλασική λιποαναρρόφηση, κατά την οποία αφαιρούνται ιστοί μέσω της αντλίας αρνητικής πίεσης, έχει το μειονέκτημα ότι μαζί με το λίπος αφαιρούνται ή καταστρέφονται τα λεμφικά αγγεία, τα οποία είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθούν στο λιποίδημα. Για τον λόγο αυτό πρέπει η όποια παρέμβαση να γίνεται με εξειδικευμένο εξοπλισμό υποβοηθούμενης λιποαναρρόφησης, που είναι πολύ πιο ατραυματική και προστατεύει τα λεμφαγγεία.
Λιποαναρρόφηση με Bodyjet–Aquashape
Μια από τις πιο αποτελεσματικές τεχνικές λιποαναρρόφησης για το λιποίδημα είναι η υποβοηθούμενη με παλμικό jet νερού, η λεγόμενη Bodyjet Aquashape. Η τεχνολογία αυτή έχει αποδειχθεί ότι διαφυλάσσει τα λεμφικά αγγεία και αφαιρεί το λίπος με πολύ πιο ατραυματικό τρόπο. Σε ασθενείς με λιποίδημα η αφαίρεση μπορεί να φτάσει μέχρι και 9-10 λίτρα καθαρού λίπους ανά επέμβαση, ποσότητα ανήκουστη με την κλασική λιποαναρρόφηση. Με το Bodyjet οι επεμβάσεις αυτές έχουν πολύ χαμηλότερο ποσοστό απώλειας αίματος, λιγότερες επιπλοκές και ευκολότερη ανάρρωση.
Η κλινική Πλαστικής Χειρουργικής Παπαϊωάννου συνεργάζεται εδώ και χρόνια με το Κέντρο Λεμφοιδήματος και Λιποιδήματος του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου και έχει αναλάβει πολλά περιστατικά λιποιδήματος με πάρα πολύ ικανοποιητικά αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα. Με τη χρήση της λιποαναρρόφησης Bodyjet μπορεί να γίνει μια ουσιαστική θεραπευτική λιποαναρρόφηση, ενώ παράλληλα οι ασθενείς της κλινικής λαμβάνουν την απαραίτητη συνοδευτική θεραπεία από το Κέντρο Λεμφοιδήματος και Λιποιδήματος του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου.
INFO!
Δρ Πρόδρομος Παπαϊωάννου
Πλαστικός Χειρουργός