Κάποτε στην Αμερική (1984)

Once Upon a Time in America
★★★★★
Top ταινίες, Δράμα, Έγκλημα

229'

Italy, United States

English, Italian, French, Yiddish, Hebrew

Νέα Υόρκη, 1933. Εποχή της Ποτοαπαγόρευσης. Τέσσερις αδίστακτοι δολοφόνοι αναζητούν τον γκάνγκστερ Νταβίντ «Νούντλς» Άαρονσον, αφού δολοφόνησαν προηγουμένως τη σύντροφό του Εύα. Ο "χοντρός" Μο Τζέλι, ιδιοκτήτης του μπαρ όπου μένει ο Νούντλς, ξυλοκοπείται μέχρι θανάτου μέχρι που δείχνει ένα κινέζικο θέατρο με ένα άντρο οπίου. Ο Νούντλς είναι εκεί για να ξεχάσει τους θανάτους των τριών φίλων και συγγενών του, του "Πάτσι" (Πάτρικ Γκόλντμπεργκ), του "Κούκι" (Φίλιπ Στάιν) και του "Μαξ" (Μαξιμίλιαν Μπέρκοβιτς). Σε μια αναδρομή φαίνεται να βλέπει την φωτιά ενός φορτηγού φορτωμένου με κιβώτια ουίσκι και τον θάνατο των φίλων του, με τα πτώματά τους νε κείτονται στην άσφαλτο, ένα από τα οποία είναι εντελώς απανθρακωμένο, αυτό του Μαξ. Δύο από τους τέσσερις μπράβους εισβάλλουν στο κινεζικό θέατρο / κρησφύγετο, αλλά ο Νουντλς γλιτώνει εγκαίρως από μια πλαϊνή έξοδο. Πηγαίνοντας στο κλαμπ, σκοτώνει τον τρίτο μπράβο, αλλά παρολά αυτά δεν βοηθάει τον Χοντρό Μο. Ο Νουντλς παίρνει ένα κλειδί που είναι τοποθετημένο σε ένα ρολόι και μετά πηγαίνει σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό και ανοίγει μια θυρίδα ασφαλείας, που αντί για χρήματα περιέχει μόνο παλιές εφημερίδες. Ταραγμένος και απογοητευμένος, αποφασίζει να μπει στο πρώτο τρένο που αναχωρεί, με προορισμό το Μπάφαλο, εξαφανιζόμενος από την περιοχή της Νέας Υόρκης για πολύ καιρό. 1968. Ο Νουντλς, τώρα άνω των 60 ετών, επιστρέφει στη Νέα Υόρκη και συναντά τον Μο, ο οποίος συνεχίζει να διευθύνει το μπαρ. Οι δυο τους συζητούν ένα περίεργο γράμμα, που προφανώς το έστειλε ένας ντόπιος ραβίνος, καλώντας τον να διαπραγματευτεί τη μεταφορά των σορών των τριών φίλων του, που έγινε οκτώ μήνες νωρίτερα, σε βάρος ενός άγνωστου ευεργέτη στο πολυτελές νεκροταφείο του Ρίβερντεϊλ. Ο Νουντλς υποθέτει ότι το γράμμα αποτελεί μήνυμα ενός παλιού εχθρού που τον κάνει να καταλάβει ότι τον έχει εντοπίσει παρά το γεγονός ότι ζει αλλού με ψεύτικο όνομα. Ο χοντρός Μο τον φιλοξενεί για μια ύχτα στο διαμέρισμα πάνω από το μπαρ. Ο Νουντλς τώρα μόνος του, περιπλανιέται στο δωμάτιο και κοιτάζοντας μέσα από μια σχισμή που ανοίγει σε μια αποθήκη, αναπολεί παλιές αναμνήσεις. 1920. Ένας έφηβος Νουντλς κατασκοπεύει την όμορφη Ντέμπορα, αδερφή του Μο, καθώς ασκείται, φιλοδοξώντας να γίνει μπαλαρίνα. Θα είναι η μεγάλη αγάπη της ζωής του. Ο Νουντλς είναι ένα παιδί του δρόμου από το Lower East Side της Νέας Υόρκης. Συναντώντας κατά λάθος έναν συνομήλικό του, τον οξυδερκή Μαξ Μπέρκοβιτς που μόλις μετακόμισε από το Μπρονξ, οι δυο τους δημιουργούν τη δική τους ανεξάρτητη συμμορία με τους φίλους Πάτσι, Κούκι και Ντόμινικ, μια πρωτοβουλία για την οποία ανταγωνίζονται το μικρό τοπικό αφεντικό Μπάγκσι.

Sergio Leone

Harry Grey(based on novel "The Hoods" by), Leonardo Benvenuti(screenplay by), Piero De Bernardi(screenplay by)

Ennio Morricone

Robert De Niro, James Woods, Elizabeth McGovern, Treat Williams, Tuesday Weld, Burt Young, Joe Pesci, Danny Aiello

Σχόλια/Κριτική


Eπική γκανγκστερική ταινία του 1984 σε σκηνοθεσία Σέρτζιο Λεόνε και σενάριο του ίδιου με τους Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Τζέιμς Γουντς, Ελίζαμπεθ ΜακΓκόβερν. Ο Λεόνε αρχικά οραματίστηκε δύο τρίωρες ταινίες και στη συνέχεια μια έκδοση 269 λεπτών (4 ώρες και 29 λεπτά), αλλά πείστηκε από τους διανομείς να τη συντομεύσει σε 229 λεπτά (3 ώρες και 49 λεπτά). Ωστόσο η παραγωγός εταιρία, προχώρησε σε περαιτέρω μείωση σε 139 λεπτά (2 ώρες και 19 λεπτά) και αναδιάταξη των σκηνών σε χρονολογική σειρά, χωρίς τη συμμετοχή του Λεόνε. Το αποτέλεσμα ήταν μια κριτική και εμπορική αποτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες και οι κριτικοί που είχαν δει και τις δύο εκδόσεις καταδίκασαν έντονα τις αλλαγές που έγιναν. Η πρωτότυπη έκδοση παρέμεινε από τις αγαπημένες των κριτικών και εμφανίζεται συχνά σε λίστες με τις μεγαλύτερες γκανγκστερικές ταινίες όλων των εποχών. Στο Rotten Tomatoes, το Κάποτε στην Αμερική έχει βαθμολογία 87% με βάση 54 κριτικές, με μέση βαθμολογία 8,50/10. «Το επικό γκανγκστερικό δράμα του Σέρτζιο Λεόνε είναι οπτικά εκπληκτικό, στυλιστικά τολμηρό και συναισθηματικά στοιχειωμένο και γεμάτο με εξαιρετικές ερμηνείες από τους Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Τζέιμς Γουντς». Στο Metacritic, η ταινία έχει μέσο όρο βαθμολογίας 75 στα 100 με βάση 20 κριτικές, υποδεικνύοντας "γενικά ευνοϊκές κριτικές". Η ταινία έχει καθιερωθεί ως μία από τις καλύτερες ταινίες του είδους. Όταν η Sight & Sound ρώτησε αρκετούς βρετανούς κριτικούς το 2002 ποιες ήταν οι αγαπημένες τους ταινίες των τελευταίων 25 ετών, το Κάποτε στην Αμερική τοποθετήθηκε στο νούμερο 10. Το 2015, η ταινία κατατάχθηκε στο νούμερο 9 στην λίστα με τις 50 καλύτερες γκανγκστερικές ταινίες όλων των εποχών του περιοδικού Time Out,  ενώ το 2021, η εφημερίδα The Guardian την ανέφερε ως την τέταρτη μεγαλύτερη γκανγκστερικη ταινία που έγινε ποτέ.

Trailer