«Προσδοκώ» | ΚθβΕ (φουαγιέ ΕΜΣ) | Κριτική της παράστασης Αγγέλα Μάντζιου
“Εγώ δεν είμαι τίποτα. Είμαι ο αδύναμος. Θέλω να ζήσω εγώ όπως οι άλλοι Έλληνες. Μ’ ακούτε; Να ζήσω” (Γιώργος Bέλτσος)
Την παράσταση «Προσδοκώ», σε κείμενο του Γ. Βέλτσου, παρακολουθήσαμε στο φουαγιέ του θεάτρου της ΕΜΣ.
Πρόκειται για έργο που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο θέατρο, ως επίλογος ακολουθία του έργου «Αυτοκρατορία», (παλαιότερη παράσταση του ΚθβΕ η οποία παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής της πόλης).
Το φιλοσοφικού-ποιητικού χαρακτήρα και πολιτικής στόχευσης κείμενο διερεύνησε, με τρόπο συνειρμικό και υπερρεαλιστικό, υπαρξιακά ερωτήματα και καλλιτεχνικές αισθητικές διατυπώσεις, πατώντας σε διακειμενικές αναφορικές συσχετίσεις, προσωπικές εξομολογήσεις και συλλογικές εμπειρίες, διαπιστώσεις και στοχασμούς.
Η δράση ξεκίνησε έξω από την αίθουσα του θεάτρου. Οι ηθοποιοί υποδέχθηκαν τους θεατές στις σκάλες, πλησιάζοντας κάποιους από αυτούς καθώς ανέβαιναν και προφέροντας σιγανά διάφορες φράσεις του κειμένου. Με τον ίδιο τρόπο, ψιθυριστά, έκλεισε ο κύκλος της συλλογικής-ατομικής διάδρασης, αφού η εικόνα επαναλήφθηκε εντός της αίθουσας, στην συνθήκη εγγύτητας- απεύθυνσης, ύστερα από την τελευταία φράση του κειμένου.
Η πρώτη σκηνή έναρξης, μόλις έσβησαν τα φώτα, έλαβε χώρα έξω από το προσκήνιο. Στραφήκαμε και είδαμε την ομάδα των ηθοποιών να εισέρχεται αργά στην σκηνή, τραγουδώντας ένα τραγούδι και κουβαλώντας ένα φορτίο. Αυτή η αποτίμηση της εκκίνησης και του αδειάσματος των μικρών μπόγων, δηλωτική των υπαρχόντων (τιμαλφών) του καθενός προσώπου, άνοιξε το πεδίο των συμβολισμών και της αποκωδικοποίησης.
Η σκηνοθετική οργάνωση της θεατρικής διεργασίας ήταν λιτή. Συμπεριέλαβε, στην κίνηση και στις διάφορες στάσεις της στον απροσδιόριστο δημόσιο-ιδιωτικό σκηνικό χώρο, ατομικές και ομαδικές φωνές, αναγνώσεις, μανιφέστα, εγγραφές και ομολογίες, θραύσματα λόγων και συνειρμών, δείγματα ονείρων, επιθυμιών και φόβων, σε μια πολυφωνική αντήχηση θεατρικών βημάτων και λόγων, ευδιάκριτων αλλά και δυσδιάκριτων φωνών και ψιθύρων, ενισχύοντας το μυστήριο στην εικόνα μιας ιδιοτυπίας.
Η κειμενοκεντρική επιτέλεση ήταν σαφής ως προς τον οραματισμό της απεικόνισης. Με ελάχιστα αντικείμενα αποτυπώθηκε η μεταφορά των συμβόλων: η βαρύτητα των φορτίων μνήμης και ανάμνησης, η θεατρική χειρονομία, η έκφραση της μάσκας, το θέατρο ως είδος λαϊκής-υψηλής τέχνης, η ταυτότητα των προσώπων, η ταυτοποίηση της αφόρμησης, η αποδόμηση και η επαναδιατύπωση μελλοντικών αξιακών λόγων, ο φιλοσοφικός στοχασμός, τα συστήματα. Ονοματίστηκε ο επίσημος απολογισμός και ο καθημερινός βίος: τα δημόσια και ιδιωτικά, τα ατομικά και συλλογικά πάθη και οράματα, οι αγώνες και οι διαψεύσεις, οι επαναδιαπραγματεύσεις, οι συμβιβασμοί.
Οι ηθοποιοί της παράστασης στηρίχθηκαν στο κείμενο για να διατυπώσουν καλλιτεχνικά και με θερμές ποιότητες το εύρος των αντιδράσεων. Πίστεψαν στο έργο και το υπερασπίστηκαν ως σκηνοθετική-θεατρική πρόταση. Κινήθηκαν φέροντας ως ένδυμα κάτι από το «παρελθόν» τους, αφήνοντας να διαφανούν ρωγμές ειρωνικής και παραμυθητικής φρασεολογίας, σκιαγραφώντας σε επάλληλες στρώσεις, από την αρχή ως το τέλος της δράσης, μια βιωμένη πραγματικότητα περιστατικών του παρελθόντος και παρόντος χρόνου ιχνογραφία του μελλοντικού κοινωνικού-οικονομικού -πολιτικού και καλλιτεχνικού στίγματος. Το ηχητικό τοπίο και οι φωνές άνοιξαν μια συνομιλία ακολουθητική και ταυτόχρονη που συνέπεσε και με την ηχογραφημένη επικάλυψη της ανάγνωσης με την φωνή του συγγραφέα, στην υπόδειξη της διακειμενικής νοηματικής σύγκλισης και απόκλισης (Μπέκετ, Μπρετόν, Αρτώ, Πασκάλ, Τσέχωφ, κά).
Τα πρόσωπα και τα έργα αναφοράς χρησιμοποιήθηκαν υποδηλωτικά στον συσχετισμό της διαδικασίας της γραφής μέσω των ψηφίδων εγκιβωτισμού των ένθετων φράσεων, ενσωματωμένων στην αμεσότητα μιας προφορικής συνομιλίας που αφορούσε -στην επέκτασή της- και τους θεατές της παράστασης (στοχασμός-ερώτημα).
Έννοιες όπως η μνήμη και η αθανασία, η ζωή και ο θάνατος, η θεατρική τέχνη και η αισθητική των αισθηματολογιών, των συνθηματολογιών και των ιδεολογημάτων, αναδύθηκαν μέσα από το διακύβευμα μιας διαπάλης, αγγίζοντας το αμφίδρομο σημείο της δημιουργίας και της προσδοκίας, ως επιλογή θέσης και κρίσης, στο ζεύγμα ζωή-θάνατος, θρησκεία-επιστήμη, τέχνη-αθανασία, καλλιτέχνης-έργο, μνήμη-ανάμνηση, επίσημη Ιστορία-ιστορίες ανθρώπων, γεγονός-αφήγηση, πένθος-παρηγορία, απώλεια-τραύμα, άτομο-ομάδα, ηγέτης-μάζα, θέατρο-πραγματικότητα, γραφή- γλώσσα.
Έτσι έκλεισε ο πολυστρωματικός κύκλος της σύνθεσης των (μελαγχολικών) Βελτσικών λόγων και στοχασμών του έργου «Προσδοκώ».
«Προσδοκώ»
Κείμενο: Γιώργος Βέλτσος
(με 3 παρεμβάσεις της Ευγενίας Βάγια)
Φουαγιέ Θεάτρου Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Σε πανελλήνια πρώτη παρουσίαση
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Σοφία Καρακάντζα
Σκηνικά – Κοστούμια: Ράνια Εμμανουηλίδου
Μουσική κειμένου – Πρωτότυπη μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Χορογραφία – Κίνηση: Μέλπω Βασιλικού
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτις: Ευανθία Σωφρονίδου, Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαρκέλλα Καραπιπέρη, Οργάνωση Παραγωγής: Ειρήνη Χατζηκυριακίδου, Φωτογραφίες: Mike Rafail (That Long Black Cloud) * Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης): Λουίζα Μαρία Χαραλάμπους Βοηθός φωτιστή (στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης) : Τουλίν Οσμάν
Παίζουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά):
Χορός Μίμων
Ελένη Θυμιοπούλου, Μαρία Καραμήτρη, Αίγλη Κατσίκη, Εύη Κουταλιανού, Θεοδώρα Λούκας, Δημήτρης Ναζίρης, Γιάννης Τομάζος, Ευανθία Σωφρονίδου (αντικατάσταση του Γιάννη Χαρίση).
[Ακολούθησα λοιπόν την προτροπή του Μπένγιαμιν στις Συνομιλίες του με τον Μπρεχτ: «Αυτοί για τους οποίους η ζωή έχει μεταμορφωθεί σε γραφή, δεν μπορούν να διαβάσουν αυτή τη γραφή παρά μόνο προς τα πίσω». Ανέπλευσα τον ποταμό: από την ιλαροτραγική γραφή του Μπέκετ στην τραγωδία. Ήταν επόμενο να γράψω μέσα σ’ έναν τετελεσμένο μέλλοντα, εισάγοντας το συντελεσμένο στον μονίμως ανοιχτό τρόπο της γλώσσας, την εξαιρετική της μεταβλητότητα, την ακρίβεια των διατυπώσεών της, αλλά συγχρόνως και τη σκοτεινή της διαφάνεια]. Ο συγγραφέας
[Η επίγνωση της θνητότητας μόνο μέσα από το θέατρο μπορεί να αποτελέσει τελετή και πολιτική πράξη μιας και δεν αφαιρεί τον θανόντα από το συνολικό άθροισμα, αντιθέτως τον κάνει simulacrum, μέσα από την θεατρική πράξη της κατασκευής μια μορφής συλλογικής μνήμης. Η γνώση λοιπόν της θνητότητας είναι η απώτατη συνθήκη της πολιτισμικής δημιουργίας. Η πολιτισμικά επικυρωμένη απόδοση της θνητότητας στη σκηνική πράξη φτιάχνει τις προϋποθέσεις μιας συλλογικότητας που υπερβαίνει τη ζωή]. Η σκηνοθέτις
«Προσδοκώ» | ΚθβΕ (φουαγιέ ΕΜΣ) | Κριτική της παράστασης Αγγέλα Μάντζιου
σχετικά νέα
Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε
