The Matrix (1999) κριτική

The Matrix (1999) | Κορυφαία ταινία επιστημονικής φαντασίας με πολυεπίπεδη διαμόρφωση σε φιλοσοφικό όσο και καλλιτεχνικο επίπεδο | κριτική Παναγιώτης Τουρατζώφ


Ο 20ος αιώνας έκλεισε κινηματογραφικά με το είδος της επιστημονικής φαντασίας να επικρατεί όλων των άλλων ειδών τόσο εμπορικά και καλλιτεχνικά όσο και από άποψη θεάματος.

Το Matrix αποτελεί ίσως και την ολοκλήρωση μιας ολόκληρης γενιάς ταινιών που έδωσαν στην 7η τέχνη νέας μορφής δεξιοτεχνίες αλλά και ανησυχίες.Η ανησυχία είναι παρούσα εδώ και πολλούς αιώνες η έκφραση όμως με την οποία θα παρουσιασθεί είναι ότι πιο τεχνολογικά εξελιγμένο έχει υπάρξει.

The Matrix (1999)

The Matrix | ανάλυση

Η προσπάθεια του ανθρώπου να καταλάβει την αληθινή μορφή της πραγματικότητας και όχι την κατασκευασμένη πραγματικότητα είναι ο προβληματισμός. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν επιθυμούν καν να φύγουν από τη πραγματικότητα τους, διότι δεν γνωρίζουν καλύτερη ζωή.

Κάποιοι εκλεκτοί άνθρωποι όμως μέσα και από τη φιλοσοφία κάποια μέρα καταφέρνουν και ανακαλύπτουν ότι η πραγματικότητά τους δεν είναι αυτή που νόμιζαν. Θα ανακαλύψουν μια νέα λάμψη , την οποία ο μέσος άνθρωπος δεν μπορεί να αντιληφθεί. Η ανθρώπινη κατάσταση είναι για πάντα δέσμια των εντυπώσεων που δημιουργούνται μέσω των αισθήσεων. Ακόμη και αν αυτές οι ερμηνείες είναι μια διαστρεβλωμένη ερμηνεία της πραγματικότητας, ο άνθρωπος δεν μπορεί να απομακρυνθεί από την φαινομενική κατάσταση του. Αν μπορέσει όμως να δραπετεύσει από τις εικόνες που αντιλαμβάνεται, θα συναντούσε ένα ακατανόητο για αυτόν κόσμο.

Με άλλα λόγια, θα ανακάλυπτε μια άλλη εξωκοσμικη κατάσταση που αποτελεί μια ανώτερη πραγματικότητα από αυτή που αντιλαμβανοταν πάντα.

Οι εκλεκτοί λοιπόν άνθρωποι είναι παραλλαγές κάποιου Λυτρωτή που θα απαλλάξει τους ανθρώπους από την καταπίεση. Όλοι αυτοί λοιπόν αποτελούν μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων που έχει με κάποιον τρόπο εκλεγεί για να εκπληρώσει κάποιο σκοπό. Το έργο των ανθρώπων αυτών είναι δύσκολο λόγω του ότι ανθρωπότητα έχει συνηθίσει την ψευδαίσθηση, είτε πρόκειται για τεχνίτη εικονική πραγματικότητα ή ακόμα και την πίστη στις ίδιες τους τις δυνάμεις.



The Matrix | υπόθεση

Στο μέλλον σκεπτόμενες (πλέον) μηχανές δημιουργούν εικονική πραγματικότητα η οποία έχει σαν σκοπό την υποταγή και την εκμετάλλευση του ανθρώπινου είδους ως πηγή ενέργειας. Η τροφοδοσία των μηχανών γίνεται μέσω των σκέψεων των ανθρώπων λόγω των ενδογενών ηλεκτρικών σημάτων που παράγονται από τους νευρώνες του εγκεφάλου. Το ανθρώπινο είδος βρίσκεται σε λιθαργο.

Ομάδα ανθρώπων οι οποίοι βρίσκονται εκτός της διαδικασίας αυτής και ζούνε στον πραγματικό και κατεστραμενο πλέον κόσμο, προσπαθούν να εντοπίσουν εκλεκτό ο οποίος λόγω αντίληψης (και πεπρωμενου) θα ανοίξει τα μάτια στην ανθρωπότητα, οδηγώντας την στον αληθινό κόσμο και στην σωτηρία.

Ο εκλεκτός λοιπόν ο Νέας (Neo) θα πρέπει να επιλέξει αρχικά την εικόνα της πραγματικότητας ενώ εν συνεχεία θα λάβει χρησμό για το αν είναι ο εκλεκτός και όχι ακόμα μια μέθοδος ελέγχου του συστήματος που το διασφαλίζει έναντι του σφάλματος. (δηλαδή της ανθρώπινης επιλογής.)

Ο Νέας όμως θα πρέπει να εκπαιδευτεί με τρόπο ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει προγράμματα δημιουργημενα από το MATRIX με σκοπό την εξόντωση όλων των εισβολέων οι οποίοι έχουν σαν στόχο να βλάψουν το σύστημα. Τα προγράμματα αυτά (πράκτορες) είναι ικανά να αποφύγουν πυροβολισμούς ξεπερνώντας σε ταχύτητα την κίνηση της σφαίρας.

Αναφορές από τη θρησκεία και τη φιλοσοφία

Η ταινία αυτή έχει αναφορές από τη θρησκεία και την φιλοσοφία αλλά σαν ύφος και από τα ιαπωνικά Manga όπως και από ταινίες πολεμικών τεχνών και δράσης της άπω ανατολής.
Από τη θρησκεία μέσω του Μεσσιανισμού δηλαδή των παραδόσεων, θρύλων και πραγματικοτήτων που ανέπτυξαν διάφοροι λαοί, οι οποίες και αποτέλεσαν ή συνεχίζουν να αποτελούν πίστη για την έλευση του Λυτρωτή. Από τη φιλοσοφία κυρίως μέσω της Αλληγορίας του Σπηλαίου μέρος δηλαδή από το έργο πολιτεία του Πλάτωνα.

Επιρροή από τα ιαπωνικά Manga καθώς και από το speed racer του 66 (το οποίο οι Wachofski αργότερα θα το μεταφέρουν και στην μεγάλη οθόνη.) Μια ακόμα επιρροή είναι το βιβλίο του St. Lev The Futurological Congress.

Τα πρωτότυπα ειδικά εφέ της ταινίας

Βραβευμένο για τα πρωτότυπα ειδικά εφέ του το MATRIX παρουσιάζει πλήθος ειδικών εφέ με κυριότερο το Bullet time στο οποίο παρουσιάζεται μία σκηνή που εκτυλίσσεται σε αργή κίνηση ενώ η κάμερα μοιάζει να περιστρέφεται γύρω από το επίκεντρο της σκηνής με κανονική ταχύτητα. Επίσης έχουμε και την χαρακτηριστική εικόνα της ψηφιακής βροχής η οποία παρουσιάζεται αρχικά στην ταινία.

Ο δημιουργός John Gaeta ο οποίος βραβεύθηκε για τις δημιουργίες αυτές υπήρξε συνεργάτης του Douglas Trumbull στις αρχές της δεκαετίας του 90. Οι καταιγιστικες σκηνές δράσης είναι συνδυασμός ψηφιακών και πραγματικών εφέ. Το σημαντικό με τα τεχνολογικά αυτά επίτευγματα είναι το ότι εκφράζουν την προωθημένη τεχνολογία σε sci fi ταινία σε μέγιστο βαθμό. Με αυτόν τον τρόπο κλείνει ένας κύκλος για την επιστημονική φαντασία.

Συνάντηση με την Oracle

Το πρόγραμμα το οποίο είναι σχεδιασμένο να εξερευνά την ανθρώπινη ψυχή θα συναντήσει τον Νέα και θα του μιλήσει έστω και όχι όπως θα περίμενε ο ήρωας. Το ατύχημα με το πιάτο είναι το πρώτο δόλωμα της Oracle στον Νέα αφού του δείχνει την αφορμή (η πηγή της πρόκλησης) το δεύτερο σημείο είναι η ανασφάλεια του ήρωα που θα προκαλέσει και την αρνητική απάντηση από τον ίδιο για το αν είναι ο εκλεκτός η όχι. Το τελευταίο όμως που θα αποτελέσει και το κίνητρο για δράση είναι η συμπόνια προς τον συναγωνιστή που βρίσκεται πλέον σε κίνδυνο.

Ο Αντίκτυπος της ταινίας

Κορυφαία ταινία επιστημονικής φαντασίας με πολυεπίπεδη διαμόρφωση σε φιλοσοφικό όσο και καλλιτεχνικο επίπεδο. Μαλλον το κορυφαίο Cyberpunk (με στοιχεία και από Ghost in the shell αλλα και από Akira) δείχνει τα όρια της σχέσης της τεχνολογίας με την επιστημονική φαντασία και τον άνθρωπο.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν επιθυμούν να φύγουν από την πραγματικότητα τους, διότι δεν γνωρίζουν καλύτερη ζωή


The Matrix (1999) | κριτική Παναγιώτης Τουρατζώφ

12 Angry Men (Οι 12 ένορκοι) | κριτική

 

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε