Θοδωρής Μοιρισκλάβος (μουσικός)

Κλασικές μουσικές σπουδές, κιθάρα, συναυλίες, αυτοσχεδιαζόμενη μουσική, σύγχρονες μουσικές τάσεις, σύνθεση,  βραβεία και διακρίσεις,  ενώ παράλληλα ολοκλήρωσε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην αρχιτεκτονική. Παρουσιάζει τη Δευτέρα 3 Μαΐου, στο φουαγιέ του Μεγάρου Μουσικής το έργο του «PTOSIS». Ο Θοδωρής Μοιρισκλάβος  έδωσε συνέντευξη στην Αναστασία Γρηγοριάδου και το περιοδικό CITY. 

Τι σημαίνει για σένα ελληνικότητα στη μουσική σου έκφραση; Είναι κάτι που σε απασχολεί ή και κάτι που αντιλαμβάνεσαι να υπάρχει στις αναζητήσεις σου;
Την φαντάζομαι σαν ένα τμήμα του είναι μου που διαμορφώθηκε από τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις και τα ακούσματα του τόπου όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Δεν θα έλεγα όμως ότι με απασχολεί ιδιαίτερα, δεδομένου ότι οι γενικότεροι προβληματισμοί και οι αναζητήσεις μου στη μουσική δημιουργία έχουν ευρύτερο χαρακτήρα.

Εσύ πώς θα χαρακτήριζες τη μουσική σου;
Θα προσπαθήσω να αποφύγω την κατάταξη της μουσικής μου σε κάποιο ή κάποια στιλ. Θεωρώ το ζήτημα αυτό περισσότερο εμπορικό και λιγότερο ουσιαστικά καλλιτεχνικό. Θα το αφήσω στην κρίση των ακροατών, κι ίσως έτσι να αποκτήσει και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για μένα.

Πόσο σε επηρέασαν και μουσικά οι σπουδές και η ζωή σου στο εξωτερικό;
Έζησα οκτώ χρόνια στην Ιταλία, σπουδάζοντας αρχιτεκτονική-φωτογραφία και ασχολούμενος εντατικά με την αυτοσχεδιαζόμενη μουσική που ήταν και η πρώτη προσέγγισή μου σε αυτό που ονομάζεται μουσική σύνθεση. Ξέρεις, μερικές φορές παρομοιάζω την Ελλάδα σαν ένα μικρό χωριό, που οι κάτοικοί του τρώγονται μεταξύ τους, δίχως να έχουν να παρουσιάσουν κάτι, μια καινούρια ιδέα στον υπόλοιπο κόσμο έξω από τα σύνορά του, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων βέβαια. Κι αυτό είναι τουλάχιστον τραγικό και με ολέθριες συνέπειες για το μέλλον μας. Υπό αυτές τις συνθήκες θεωρώ άκρως υγιεινό το να ζήσει κάποιος εκτός συνόρων ή και ακόμη να ζήσει μόνιμα εκτός συνόρων! Θυμήσου την λαμπρά πορεία και την αποδοχή που έτυχαν στο εξωτερικό άνθρωποι όπως ο Καστοριάδης, ο Ξενάκης, ο Αξελός, ο Παπαϊωάννου…

Αρχιτεκτονική και μουσική, πώς συνδυάζονται, νομίζεις ότι συναντιούνται;
Ο φίλος μου Λεωνίδας Τραμπούκης, που ζει και εργάζεται ως αρχιτέκτων στη Ν. Υόρκη, μου διηγιόταν τον τρόπο που διεξήγετο το μάθημα της αρχιτεκτονικής σύνθεσης και μουσικής σε κάποια πανεπιστήμια στην Αμερική. Ο καθηγητής δίνει ένα σύγχρονο μουσικό έργο στους σπουδαστές και αυτοί πρέπει με βάση το μουσικό έργο να δημιουργήσουν μια αρχιτεκτονική σύνθεση… Δεν είναι πολύ ενδιαφέρον; Όγκος, σχήμα, βάρος, χρώμα, είναι στοιχεία κοινά, τόσο σε μια αρχιτεκτονική σύνθεση, όσο και σε μια μουσική σύνθεση κι έχω την εντύπωση ότι αυτές οι δύο επιστήμες, στην πορεία του χρόνου εξακολουθούν να συμβαδίζουν παράλληλα και αλληλοεπιδρώμενα.

Υπάρχουν, γενικά, κατά τη γνώμη σου, εποχές, περισσότερο ή λιγότερο κατάλληλες για μουσικές αναζητήσεις;
Νομίζω ότι αυτό το ζήτημα, δύσκολα θα μπορούσαμε να το ορίσουμε χρονικά. Η τέχνη και η μουσική σαν τμήμα της ανθρώπινης ζωής και του πολιτισμού, φαντάζομαι ότι βασικά αφορά τις δημιουργικές δυνάμεις μιας κοινωνίας σε κάθε ιστορική στιγμή. Η μουσική αναζήτηση είναι η ικανότητα να κάνεις να ξεπροβάλει κάτι που δεν είναι δοσμένο, η ικανότητα του «θέτειν» νέες μορφές.

Ποια είναι η γνώμη σου για τη σύγχρονη μουσική, με την οποία και ασχολείσαι, στην Ελλάδα; Παράγεται, ακούγεται, στηρίζεται; Έχει λόγο ύπαρξης; Αφορά ακροατήριο ειδικών γνώσεων;
Πολύ ενδιαφέροντα ερωτήματα, μεγάλα θέματα συζήτησης… Η σύγχρονη μουσική είναι μια μορφή δημιουργίας που μέσα σε πολλά άλλα πράγματα μας λέει ότι στον υλιστικό κόσμο που ζούμε το χρήμα δεν καθορίζει τα πάντα. Η σύγχρονη μουσική αλλά και οι σύγχρονες τέχνες γενικότερα, προσπαθούν να δείξουν έναν άλλο τρόπο ζειν και σκέπτεσθαι. Κάτω από αυτό το πρίσμα βρίσκεται και ο λόγος και η αναγκαιότητα ύπαρξής της. Απευθύνεται σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να επεξεργαστεί στο μυαλό του νέες ιδέες και απόψεις. Δεν έχει σημασία αν θα τις αποδεχθεί ή θα τις απορρίψει. Σημασία έχει η διαδικασία σκέψης. Και δεν νομίζω ότι χρειάζονται ειδικές γνώσεις για να «πλησιάσει» ένας ακροατής ένα σύγχρονο έργο. Δεν χρειάζονται π.χ. ειδικές γνώσεις για να αναγνωρίσει κάποιος το «ήθος» που ενδεχομένως βρίσκεται σε κάποιο έργο. Από προσωπική μου εμπειρία, νομίζω ότι το ακροατήριο υπάρχει. Κι έχω την πεποίθηση ότι προέρχεται από χώρους άσχετους με εκείνους της κλασικής μουσικής. Βασική όμως προϋπόθεση είναι η σύγχρονη μουσική να έχει κάτι αξιόλογο να προσφέρει κι αυτό θα το δείξει η αντοχή των έργων στο χρόνο. Αυτή είναι βέβαια η μια πλευρά του θέματος. Η άλλη είναι η σημερινή ελληνική πραγματικότητα που θα την χαρακτήριζα… τραγική. Φαντάσου τη θέση της σύγχρονης μουσικής, μέσα σε μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι καταναλώνουν… τηλεόραση και μέσα από αυτήν καταναλώνουν την φαντασίωση μιας ζωής που θα ήταν λεφτά, σεξ, εξουσία, βία. Χαζεύουν τα σήριαλ και χάφτουν κατά το μάλλον ή ήττον, αυτά που τους σερβίρουν ως «νέα», οι τηλεοπτικοί σταθμοί. Οι άνθρωποι σήμερα πληρώνουν και θα πληρώνουν για πολύ ακόμη την εποχή ενός γενικευμένου κομφορμισμού, όχι μόνο ως προς την κατανάλωση, αλλά και ως προς την πολιτική, τις ιδέες, την κουλτούρα κτλ.

Στην πρώτη σου δισκογραφική δουλειά «Mediterranean», συνεργάστηκες με τη Λόλα Τότσιου, τον Κώστα Θεοδώρου και τον Κυριάκο Γκουβέντα. Τι αφορά αυτή η εργασία σου; γιατί με αυτούς τους συγκεκριμένους μουσικούς;
Πρόκειται για τρεις κορυφαίους μουσικούς, τους οποίους το πιο σημαντικό που τους διακρίνει επίσης είναι η ανθρώπινη διάστασή τους. Αυτή η εργασία κάτω από τον τίτλο «Mediterranean» αφορούσε μια άποψη για την ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου και ομολογώ ότι είμαι πολύ ευχαριστημένος από την αποδοχή που έτυχε, τόσο εντός, όσο και εκτός Ελλάδος.

Και μετά το «Mediterranean», ετοιμάζεσαι να παρουσιάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, σε πρώτη εκτέλεση, το έργο σου «PTOSIS». Τι παρουσιάζεις σε αυτό το έργο;
Αν θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής, θα ομολογήσω ότι πρώτα υπήρξε η μουσική έμπνευση και επεξεργασία και στη συνέχεια η απόδοση τίτλων. Πολλές φορές συμβαίνει το αντίθετο κι άλλες φορές η όλη θεματική είναι εντελώς αφηρημένη, προσεγγίζοντας μαθηματικές ακολουθίες. Τέλος πάντων, το έργο «πήρε» το όνομα «PTOSIS», έννοια που έχει σηματοδοτήσει συγκεκριμένες ιστορικές στιγμές αλλά και ατομικές, εκφράζοντας συγκεκριμένες ψυχολογικές καταστάσεις. Περιέχει δεκατέσσερις μουσικές ενότητες, με βασικό κορμό πέντε meditations, διαλογισμούς, για πιάνο, φωνή και βιόλα και τέσσερις breaths, αναπνοές, για σόλο πιάνο. Αναπνοή ως βασική λειτουργία της ζωής και δεκαπέντε λεπτά διαλογισμός ως βασικό εργαλείο, απέναντι στις δυσκολίες της ζωής. Το έργο ερμηνεύουν πέντε κορυφαίοι μουσικοί, η Λόλα Τότσιου στο πιάνο, ο Κυριάκος Γκουβέντας στο βιολί και τη βιόλα, ο Κώστας Θεοδώρου και ο Θάνος Καζαντζής στα κρουστά και η Λουκία Παλαιολόγου στα φωνητικά-φωνή. Δεν θα είχε νόημα να μιλήσω περισσότερο για το έργο, άλλωστε συνήθως αποφεύγω να μιλώ για τις δουλειές μου. Η καλύτερη άποψη είναι αυτή που θα σχηματίσει ο ακροατής στο μυαλό του, κατά τη στιγμή της ακρόασης.

info:
ΔΕΥΤΕΡΕΣ στο φουαγιέ του Μέγαρου Μουσικής 

Θοδωρής Μοιρισκλάβος: Ptosis 
Λόλα Τότσιου: πιάνο
Κυριάκος Γκουβέντας: βιολί, βιόλα
Κώστας Θεοδώρου: κρουστά
Θάνος Καζαντζής: κρουστά
Λουκία Παλαιολόγου: φωνητικά
Θοδωρής Μοιρισκλάβος: ηλεκτρονικά

Δευτέρα 3 Μαΐου
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
Τ: 2310 895800
Ώρα: 20.30 μ.μ.
Τιμή εισιτηρίου: €10