Είμαι Ακόμη Εδώ | Κριτική

Είμαι Ακόμη Εδώ | Κριτική της ταινίας (“I’m Still Here”) Ιστορικό δράμα εποχής, βραζιλιάνικης και γαλλικής παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Βάλτερ Σάλες, με τους Φερνάντα Τόρες, Σέλτον Μέλο, Φερνάντα Μοντενέγκρο, Βαλεντίνα Ερσάγκε, Ολίβια Τόρες κα.

Στιβαρό, βραδυφλεγές πολιτικό σινεμά και μια ανοιχτή καρδιά, ένα γελαστό πρόσωπο, μίας ηρωίδας, μιας μάνας που ξέρει να τιμά τη γυναικεία φύση, παλεύοντας να κρατήσει όρθιες πανανθρώπινες αξίες, με την αγάπη, την απαράμιλλη επιμονή της για δικαιοσύνη, μεταδίδοντας την ελπίδα για να πάει ο κόσμος μας ένα βήμα μπροστά.

Ο σημαντικός Βραζιλιάνος σκηνοθέτης Βάλτερ Σάλες («Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας», «Στον Δρόμο», «Κεντρικός Σταθμός») έπειτα από δώδεκα χρόνια επιστρέφει με μια ακόμη σπουδαία ταινία, που βρίσκεται ανάμεσα στις υποψήφιες για το Όσκαρ διεθνούς ταινίας, βασισμένος σε μια αληθινή ιστορία, απ’ τις πολλές της χουντικής περιόδου της χώρας του, με τις «εξαφανίσεις» αγωνιστών από το στρατιωτικό καθεστώς.

Είμαι Ακόμη Εδώ | Κριτική της ταινίας Στιβαρό, βραδυφλεγές πολιτικό σινεμά και μια ανοιχτή καρδιά

Βρισκόμαστε στην αρχή της δεκαετίας του ‘70, στην εποχή της στυγνής στρατιωτικής δικτατορίας στη Βραζιλία και ένας πρώην βουλευτής του Εργατικού Κόμματος, ο Ρούμπενς Παΐβα, ζει φιλήσυχα και αρμονικά με τη γυναίκα του Γιούνις και τα πέντε τους παιδιά. Το σπίτι τους, στην παραλία του Ρίο ντε Τζανέιρο, είναι πάντα ευήλιο, ανοιχτό και άνετο για να δέχεται φίλους, συγγενείς, συμμαθητές, πιτσιρίκια, όλους όσους αγαπούν και συνθέτουν τον κόσμο της οικογένειας. Εκείνη την εποχή όμως, πέρα από την καλοκαιρινή ανεμελιά υπήρχε και η βαρυχειμωνιά ενός διδακτορικού καθεστώτος που ήδη μετρούσε επτά χρόνια στην εξουσία και ήταν έτοιμο να εξαφανίσει οποιονδήποτε μπορούσε να το απειλήσει. Από τη χρυσή αμμουδιά, λίγα μέτρα παραπέρα, στο γραφείο του Ρούμπενς, οι άντρες μαζεύονταν για να συζητήσουν τις εξελίξεις. Πολλοί είχαν διαφύγει στην Ευρώπη, όσοι παρέμεναν και είχαν οποιαδήποτε σχέση με την Αριστερά ήταν υπό παρακολούθηση και κινδύνευαν ανά πάσα στιγμή, να βρεθούν μπροστά σε βασανιστές και στη συνέχεια να καταλήξουν στον ωκεανό, εκεί που πέταγαν τα πτώματα των αντιστασιακών οι στρατιωτικοί. Ο Ρούμπενς, χωρίς να χάνει ποτέ το κέφι του, ερωτευμένος με τη γυναίκα του και ενθουσιασμένος με τα παιδιά του, έκρυβε, ή νόμιζε ότι έκρυβε καλά, τη συμμετοχή του στην αντίσταση. Μία μέρα θα χτυπήσει η πόρτα και κάτι κουστουμαρισμένοι και καλοκουρεμένοι τύποι θα τον πάρουν για «κάποιες διατυπώσεις» και από τότε δεν τον ξαναείδαν ποτέ…

Για 25 χρόνια, όσο διαρκεί και η ιστορία, η γυναίκα του θα αφοσιωθεί στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και στη μνήμη του συζύγου της, κρατώντας τον ζωντανό στη δικαστική της μάχη για την αναγνώριση της δολοφονίας του.

Ο Σάλες, όμως, ενορχηστρώνει κάτι πιο σημαντικό από μια καταγγελία για τον φασισμό, τις ξενόφερτες δικτατορίες, τα όργανά τους, τους φιλήσυχους νοικοκυραίους που κοίταγαν αλλού, εκείνους που έγιναν οικονομικοί παράγοντες και όλους αυτούς που αναθαρρούν κατά καιρούς. Παίρνει τη συλλογική παρατήρηση, τη γενικευμένη ιστορία των δικτατοριών και την περνά στο προσωπικό. Η αεικίνητη κάμερά του, αφήνει τα χαμόγελα, την οικειότητα, τους ήχους της ευτυχίας και της ελευθερίας, των νιάτων και την αγκαλιά της μητέρας, για να περάσει με έναν δεξιοτεχνικό τρόπο στη σκοτεινιά, περνώντας υπόγεια το αγχωτικό κοινωνικοπολιτικό σκηνικό, μέσα από την οικογένεια του Παΐβα και ιδιαίτερα από τη αγωνίστρια σύζυγό του.

Ένα σφριγηλό πολιτικό θρίλερ

Το ιστορικό φιλμ, γίνεται ένα σφριγηλό πολιτικό θρίλερ, με τη γυναίκα του να παίρνει τα ηνία και αναδεικνύοντας ότι το προσωπικό είναι και πολιτικό και αντίστροφα, κάτι που μας αφορά όλους και ειδικά στις σημερινές εποχές, όπου ο κόσμος φαίνεται να έχει πάθει αμνησία και να δέχεται με απάθεια τα φαινόμενα ενός ζοφερού μέλλοντος.

Όμως, ο Σάλες μιλά και για πολλά άλλα και σημαντικά, με μια πρωτόγνωρα οικονομική αφήγηση και μια γοητευτική νοσταλγία, χωρίς να πλατειάζει ή να μελοδραματοποιεί, όπως είναι η χαμένη ευκαιρία για να αναπτυχθεί η Βραζιλία της ελεύθερης σκέψης και των τεχνών, της μουσικής και του ανήσυχου πνεύματος και κυρίως για τους άξιους ανθρώπους που χάθηκαν και έμειναν σε φωτογραφίες να θαμπώνουν. Όπως και η μνήμη, την οποία όμως θα έρθει να επαναφέρει με το πείσμα της η Γιούνις, μία ακόμη ηρωίδα, μια γυναίκα, που θα μας συγκινήσει και πάντα θα τιμούμε.

Η Φερνάντα Τόρες, στον πρωταγωνιστικό ρόλο, παραδίδει μία από τις καλύτερες ερμηνείες της χρονιάς, καταφέρνοντας να περάσει πανανθρώπινα μηνύματα, καθώς αγωνίζεται για τη μνήμη του άντρα της, για να σώσει τα παιδιά της, τα παιδιά όλου του κόσμου.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Mια γυναίκα, με πέντε παιδιά, έρχεται αντιμέτωπη με μια νέα κατάσταση όταν ο σύζυγός της, πρώην πολιτικός, συλλαμβάνεται από το στρατιωτικό καθεστώς στη Βραζιλία το 1971.

ΑΠΕ ΜΠΕ | Κριτική ταινίας:  Χάρης Αναγνωστάκης