Κυριάκος Καλαϊτζίδης («Εν Χορδαίς» - συναυλίες «Μουσική της Ανατολής)

Κυριάκος Καλαϊτζίδης («Εν Χορδαίς» - συναυλίες «Μουσική της Ανατολής)

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του «Εν Χορδαίς» μιλά στην Αναστασία Γρηγοριάδου και το περιοδικό CITY για δύο συναυλίες, μία στη Βηρυτό και μία στο Κάιρο που ήδη πραγματοποιήθηκαν και ένα τριήμερο συναυλιών που ακολουθεί στη Θεσσαλονίκη, από τις 16 έως τις 18 Δεκεμβρίου, σε συνδιοργάνωση του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και του «Εν Χορδαίς». Το «Εν Χορδαίς» με μια σειρά συναυλιών συμμετέχοντας στο πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού «Θεσσαλονίκη – Σταυροδρόμι Πολιτισμών», ο οποίος για το 2011 είναι αφιερωμένος στον Αραβικό Κόσμο, παρουσιάζει στο ελληνικό και το διεθνές κοινό επιφανείς Άραβες συνθέτες και δεξιοτέχνες μουσικούς, καθώς και τους κοινούς μουσικούς δρόμους που συνδέουν τους δύο μεγάλους ιστορικούς πολιτισμούς από τα χρόνια του Βυζαντίου μέχρι και τις μέρες μας.

Πόσα χρόνια και γιατί ασχολείται το «Εν Χορδαίς» συστηματικά με τη μουσική του αραβικού κόσμου;
Το «Εν Χορδαίς» ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια, από την ίδρυσή του ουσιαστικά το 1993, με τις μουσικές παραδόσεις της Μεσογείου, σημαντικό μέρος των οποίων είναι και η αραβική. Ήταν μία αυθόρμητη και ενστικτώδης αρχικά κίνηση, η οποία με τον καιρό έλαβε υπόσταση, περιεχόμενο και τεκμηρίωση επιστημονική και καλλιτεχνική. Ο αραβικός κόσμος, η Ανατολική Μεσόγειος γενικότερα, είναι ο κόσμος μας. Είναι αυτό που πολύ εύστοχα εκφράζεται στην ελληνική γλώσσα και που πολύ δύσκολα μεταφράζεται, είναι η «καθ’ ημάς Ανατολή». Δική μας όχι με την έννοια της ιδιοκτησίας, αλλά με την έννοια της συγγένειας, της κατανόησης και της αλληλεπίδρασης, ένθεν και ένθεν.

Είναι μουσική οριοθετημένη σε γεωγραφικό χώρο και χρονική περίοδο; Έχουμε το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του Χασάν Χαμπίμπ Τουμά πλέον μεταφρασμένο στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Εν Χορδαίς» το οποίο τεκμηριώνει την γεωγραφική και χρονική παρουσία της αραβικής μουσικής. Από το Μαρόκο μέχρι και το Ιράκ και τις χώρες του Κόλπου μιλάμε για αραβική μουσική της οποίας οι απαρχές ανιχνεύονται στον 6ο αιώνα.

Ποια είναι κάποια τα βασικά χαρακτηριστικά της;
Μουσικά όργανα, ρεπερτόριο, ρυθμοί, μουσικοί τρόποι (ήχοι και μακάμια ή κλίμακες), θεματολογία, ύφος εκτέλεσης, ποιητικό κείμενο και χοροί, όπου υπάρχουν.

Υπάρχουν κοινοί δρόμοι που συνδέουν τον ελληνικό και αραβικό πολιτισμό στη μουσική τους;
Πέρα από τα κοινά μουσικά όργανα, ορισμένες φόρμες, όπως το ταξίμι για παράδειγμα, αλλά και ολόιδια μουσικά θέματα, το πλέον σημαντικό ενοποιητικό στοιχείο είναι το θεωρητικό σύστημα, η καρδιά κάθε μουσικού πολιτισμού. Και η ελληνική και η αραβική παράδοση ευτύχησαν να έχουν ως θεμελιωτές του θεωρητικού τους συστήματος επιφανείς προσωπικότητες όπως ο Πυθαγόρας, ο Αριστόξενος, ο Αλ Φαράμπι και άλλοι.

Τι θα παρουσιάσετε στο Μέγαρο Μουσικής στο τριήμερο 16, 17 και 18 Δεκεμβρίου;
Ένα μεγάλο αφιέρωμα στην Αραβική μουσική και τις συνάφειές της με την ελληνική, ενταγμένο στην εξαιρετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού «Θεσσαλονίκη – Σταυροδρόμι Πολιτισμών». Στις συναυλίες αυτές θα παίξουν σπουδαίοι μουσικοί. Στην πρώτη συναυλία του τριημέρου η Imane Hosmy, κανονάκι, η οποία είναι εδώ και δώδεκα χρόνια μόνιμη στενή συνεργάτης της Fairuz και διδάσκει στο Κονσερβατουάρ της Βηρυτού και ο Joseph Tawadros, ούτι, ο οποίος με έδρα το Σύδνεϋ ταξιδεύει στις σημαντικότερες σκηνές του κόσμου, δίνοντας σόλο συναυλίες και συμπράττοντας με τα μεγαλύτερα ονόματα της τζαζ, με ένα ανανεωτικό πνεύμα όσον αφορά το ούτι και την αραβική τέχνη, θα ταξιδέψουν το κοινό στο κόσμο της παράδοσης. Τη δεύτερη βραδιά η ερμηνεύτρια Asma ben Ahmet από την Τυνησία, το μουσικό σχήμα «Trio Khoury» από την Ιορδανία που για πρώτη φορά θα εμφανιστεί στην Ελλάδα, και το σχήμα του «Εν Χορδαίς», στο οποίο είμαστε οι Κυριάκος Πετράς στο βιολί, Δρόσος Κουτσοκώστας στο τραγούδι, Άλκης Ζοπόγλου, στο κανονάκι, Πέτρος Παπαγεωργίου στα κρουστά κι εγώ στο ούτι και την καλλιτεχνική διεύθυνση του σχήματος, θα παρουσιάσουμε μία συναυλία με τίτλο «Στους κήπους της Βαβυλώνας» – «Σχέσεις, συνάφειες και αλληλεπιδράσεις ελληνικής και αραβικής μουσικής – Μελοποιημένη αραβική ποίηση σε ελληνική μετάφραση». Και την τρίτη βραδιά το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να απολαύσει μια μυσταγωγική βραδιά με τίτλο «Αντηχήσεις από την Χριστιανική Ανατολή» – «Ύμνοι και τραγούδια των Χριστιανών του Λιβάνου, της Συρίας, της Παλαιστίνης και της Αιγύπτου». Στη συναυλία θα συμμετέχουν η Σύρια ψάλτρια Noma Omran, η Λιβανέζα ερμηνεύτρια Ghada Shbeir (βραβείο BBC 2007), το μουσικό σχήμα «David» από την Κοπτική Εκκλησία της Αιγύπτου και η χορωδία του Αγ. Ρωμανού του Μελωδού της Βηρυτού.
 
Έχοντας παίξει και άλλες φορές με αυτούς ή άλλους καλλιτέχνες αυτής της μουσικής παράδοσης ποια είναι η εμπειρία σας από την συνεργασία και τις κοινές συναυλίες σας;
Θετικότατη και για εμάς και για το κοινό. Έχουμε συμπράξει πολλές φορές πράγματι και στην Ελλάδα και σε πολλές χώρες του εξωτερικού, τόσο στην Ευρώπη και τον Αραβικό Κόσμο, όσο και σε πιο μακρινούς προορισμούς όπως η Νέα Υόρκη, το Μόντρεαλ και το Χόνγκ Κόνγκ. Υπάρχει μία αίσθηση οικειότητας από την πρώτη στιγμή. Ξέρετε, η δύναμη της ιστορίας και της παράδοσης είναι υποδόρια και απρόβλεπτη…
 
Και στη χώρα μας και στο εξωτερικό πώς αντιμετωπίζεται μετά από τόσα παρουσίας και δράσης το «Εν Χορδαίς»;
Τόσο από τα φεστιβάλ, όσο και από τους φιλόμουσους, αντιμετωπίζεται ως ένα καλλιτεχνικό σχήμα με διεθνή καριέρα που ξέρει να κερδίζει το κοινό του σε κάθε συναυλία. Εκτός αυτού, ο ομώνυμος πολιτιστικός οργανισμός αντιμετωπίζεται ως ένας σοβαρός φορέας μελέτης και ανάδειξης της ελληνικής μουσικής κληρονομιάς και των μουσικών παραδόσεων της Μεσογείου. Στην Ελλάδα το μεν κοινό είναι πολύ θερμό, οι δε θεσμικοί φορείς είναι μάλλον διχασμένοι: Άλλοι αντιλαμβάνονται την πολιτιστική, ακόμη και την πολιτική διάσταση του εγχειρήματος «Εν Χορδαίς» και άλλοι βλέπουν απλώς ένα ακόμη ΑΦΜ…

Στα επόμενα σχέδια σας για τι προετοιμάζεστε;
Προετοιμαζόμαστε για μια μικρή ξεκούραση, κατ’ αρχάς, μετά από ένα πολύ πυκνό από πλευράς συναυλιών φθινόπωρο, και κατόπιν για την μεγάλη μας συναυλία στο Παρίσι τον ερχόμενο Ιανουάριο στη Salle Pleyel με τη συμμετοχή της Μαρίας Φαραντούρη και του Kudsi Erguner. Από το πρόγραμμα της νέας χρονιάς θα πρέπει μάλλον να αναφέρουμε την περιοδεία των 19 συναυλιών μας στη Γερμανία τον Απρίλιο του 2012, την οποία επιμελείται γερμανικό καλλιτεχνικό γραφείο.

info:
Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι Πολιτισμών
Μουσική της Ανατολής Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης – Μ2 Αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης
16,17, 18 Δεκεμβρίου 2011
Ώρα: 21:00
Τιμές εισιτηρίων: 10€ (μαθητικά-φοιτητικά), 15€

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε