Ναταλία Τσαλίκη («Ο γυάλινος κόσμος»)

Πρωταγωνιστεί στο ρόλο της Αμάντας, της μητέρας του αφηγητή, στην παράσταση του έργου «Ο γυάλινος κόσμος» του Τένεσι Ουΐλλιαμς σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου που ανεβαίνει μετά την επιτυχία σε κοινό και κριτικούς στην Αθήνα και στο θέατρο Αυλαία.
Η Ναταλία Τσαλίκη έδωσε συνέντευξη στον Σωτήρη Ζήκο, αρχισυντάκτη του περιοδικού CITY.

Πώς προέκυψε η επιλογή αυτού του έργου και η συνεργασία με την Κατερίνα Ευαγγελάτου;
Η πρόταση συνεργασίας, έγινε από εμένα στην Κατερίνα Ευαγγελάτου. Είχα διακρίνει το ταλέντο αλλά κυρίως την αισθητική της, σε μια παράσταση της στην Πειραματική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Αναζητήσαμε έργα, της πρότεινα τον «Γυάλινο κόσμο», και συμφωνήσαμε.

Θυμίστε μας το στόρι και τα πρόσωπα του έργου.
Το έργο είναι αυτοβιογραφικό. Ο αφηγητής του είναι ο ίδιος ο συγγραφέας (το όνομα του Ουΐλλιαμς ήταν Τομ, όπως και του αφηγητή). Ανακαλεί στην μνήμη του, διάφορα στοιχεία από την προσωπική του ζωή, μεταλλαγμένα κάπως, συστήνοντας μας την μητέρα του, Αμάντα, και την αδελφή του Λώρα. Αφηγείται λοιπόν διάφορα κομμάτια «εικόνων και ήχων», όπως λέει, προσπαθώντας να ξορκίσει ή να ξεπεράσει πράγματα που τον πλήγωσαν, πράγματα που κουβαλάει ακόμα, και αιτίες που τον έκαναν να φύγει από το σπίτι και την πόλη του. Έτσι, βλέπουμε να σχηματίζεται σιγά σιγά μπροστά στα μάτια μας, η εικόνα της μητέρας του, με τον αυταρχικό και καταπιεστικό της χαρακτήρα, καθώς και η εύθραυστη ιδιοσυγκρασία της αδελφής του, την οποία υπεραγαπούσε. Θυμάται τους τσακωμούς, τις συζητήσεις, καθώς και την απόφαση να φέρουν στο σπίτι κάποιον «καλεσμένο» νεαρό, με σκοπό να παντρευτεί τη Λώρα. Παρακολουθούμε λοιπόν όλο αυτό το ταξίδι μνήμης του συγγραφέα, και βλέπουμε να ορθώνονται μπροστά μας, ένα ένα τα στοιχεία που τον στοιχειώνουν.

Ποιος είναι ο «γυάλινος κόσμος» στον οποίο αναφέρεται ο τίτλος του έργου;
Ο Γυάλινος Κόσμος, είναι ο κόσμος μέσα στον οποίο έχουν επιλέξει οι ήρωες να ζήσουν, για να αντέξουν την επώδυνη τους καθημερινότητα. Ο συγγραφέας, αναφέρεται σε μια συλλογή από γυάλινα αντικείμενα τα οποία είχε και στην πραγματικότητα η αδελφή του Ρόουζ, και με τα οποία στόλιζε το μουντό της δωμάτιο. Όλοι όμως οι ήρωες, έχουν δημιουργήσει έναν δικό τους ψεύτικο κόσμο διαφυγής από την πραγματικότητα. Η Αμάντα το ”ένδοξο” παρελθόν της, και ο Τομ τα ποιήματα που γράφει, και το σινεμά που φανατικά παρακολουθεί. Ακόμα και ο Τζιμ, ο ”καλεσμένος”, ζει σε ένα ”ρόδινο μέλλον” που ελπίζει να έρθει.

Εσείς ποιο ρόλο ερμηνεύετε και πώς είναι ως χαρακτήρας;
Ερμηνεύω την Αμάντα, τη μητέρα του συγγραφέα και αφηγητή του έργου. Ο χαρακτήρας της Αμάντα, έχει πολλά στοιχεία από τον χαρακτήρα της μητέρας του Ουΐλλιαμς της Εντουΐνα, η οποία τον μεγάλωσε με μεγάλη φροντίδα και υπερπροστατευτικότητα. Εδώ, τα στοιχεία αυτά έχουν για λόγους θεατρικότητας μεγεθυνθεί, και παρακολουθούμε μια μητέρα, η οποία, εγκαταλελειμμένη από τον άντρα της, έχει αγκιστρωθεί πάνω στα παιδιά της. Της είναι αδύνατον να διαχειριστεί την πραγματικότητα, κι έτσι χρησιμοποιεί σαν διέξοδο διαφυγής το παρελθόν της, τότε που ως «καλλονή του Νότου’» ζούσε σ’ ένα σπίτι με υπηρέτες και πολλούς εύπορους ”μνηστήρες”. Είναι συντηρητική, πειθαρχημένη, και προσπαθεί να επιβιώσει, μέσα σε ένα άθλιο οικονομικά περιβάλλον. Η υπερπροστατευτικότητα και η αγάπη προς τα παιδιά της, οδηγούν στην καταπίεση και τον ευνουχισμό τους. Παρόλα αυτά, είναι ένα άτομο ευαίσθητο, ευάλωτο, με μεγάλη τρυφεράδα, παιδικότητα και κωμικότητα.

Ποια είναι η σκηνοθετική προσέγγιση τόσο ως προς την «όψη» της παράστασης όσο και ως προς τον τρόπο των ερμηνειών που την χαρακτηρίζει;
Η προσπάθεια μας, ήταν να έρθουμε όσο πιο κοντά στο ζητούμενο του συγγραφέα, που ήταν η ονειρική ατμόσφαιρα, και η υπερρεαλιστική αίσθηση της μνήμης. Η χρήση των βίντεο-προβόλων έγινε προς την κατεύθυνση αυτή. Να μεταφερθεί κατά κάποιον τρόπο, ο θεατής, μέσα στο μυαλό του αφηγητή, και να έχει κι αυτός την αίσθηση του ταξιδιού, στα μονοπάτια της μνήμης. Γι’ αυτό βλέπουμε τα είδωλα των ηρώων, να μεγεθύνονται επί σκηνής, να ακολούθουν τους ήρωες, και να λειτουργούν διακριτικά μαζί τους, όπως θα συνέβαινε στη διαδικασία της ανάμνησης. Σ’ αυτό το πλαίσιο, κινήθηκε και η υποκριτική γραμμή, προσπαθώντας να μεγεθύνει, ή να τονίσει τα πράγματα, ανάλογα με την γεύση που άφησε το κάθε γεγονός στο μυαλό του συγγραφέα.

Γιατί νομίζετε ότι ένα έργο γραμμένο σε μια άλλη εποχή και σε μια άλλη χώρα και με αυτοβιογραφικό υλικό (ξέρουμε ότι η Λόρα είχε ως «μοντέλο» την αδελφή του Τένεσι Ουΐλλιαμς) επικοινωνεί με ένα σημερινό ελληνικό κοινό;
Τα μεγάλα κλασικά έργα, όπως αυτό, δεν έχουν χρονικό περιορισμό, ούτε πατρίδα. Ανήκουν σε όλους, ακριβώς γιατί αφορούν όλους. Μιλάμε για αισθήματα, ανησυχίες και αγωνίες που δεν σταματούν στα σύνορα μιας χωράς. Η βαθύτερη ουσία του ανθρώπου, είναι κοινή. Αρκεί να έχεις το συγγραφικό ταλέντο να την αποδώσεις με διαύγεια, και αυθεντικότητα. Τότε, θα βρεθούν οι αποδεκτές που θα ταυτιστούν με τα πρόσωπα των ηρώων, θα μοιραστούν μαζί τους όλη την υπαρξιακή τους αγωνιά, θα ”συγκινηθούν”. Κάτι, που είναι το ζητούμενο στο Θέατρο. Το τι θα αποκομίσει, από κει και πέρα ο κάθε θεατής, είτε είναι Έλληνας είτε Αμερικανός, είναι κάτι εντελώς προσωπικό, και έχει να κάνει με την ποιότητα και τις αναζητήσεις του.

Πώς βλέπετε τα θεατρικά πράγματα στη χώρα την εποχή της κρίσης;
Παρατηρείται μια άνθιση στο Θέατρο στις μέρες μας. Αυτό, ίσως να οφείλεται στην ανάγκη που έχει ο θεατής σήμερα, εν μέσω κρίσης, να βρει διεξόδους από την περιρρέουσα κατήφεια, να μοιραστεί μια βαθειά εμπειρία με συνάνθρωπους του, μια εμπειρία που θα τον φέρει σε επαφή με τον εαυτό του. Θα τον κάνει να στραφεί προς ”τα μέσα”, και να επανεφεύρει έναν δίαυλο επικοινωνίας με την ψύχη του. Κάτι, που θα του δώσει κουράγιο και δύναμη για να τα βγάλει πέρα στις δύσκολες μέρες που περνάμε.

info:
«Ο γυάλινος κόσμος» στο θέατρο Αυλαία