Ντομινίκ Πρανταλιέ «Ελευθερία και ασφάλεια είναι τα κύρια ζητούμενα για τους δημοσιογράφους»

«Η ελευθερία του Τύπου και η ασφάλεια είναι τα κύρια ζητούμενα για τους δημοσιογράφους σε παγκόσμιο επίπεδο». Αυτό επεσήμανε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ντομινίκ Πρανταλιέ, η Γαλλίδα δημοσιογράφος και πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (ΔΟΔ), η οποία βρίσκεται στη χώρα μας, μαζί με εκπροσώπους Δημοσιογραφικών Ενώσεων από 30 και πλέον χώρες, με αφορμή τις εργασίες της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της ΔΟΔ, που φιλοξενούνται στο κτίριο της ΕΣΗΕΑ στις 20 και 21 Απριλίου.

Μία ημέρα πριν από την έναρξη των εργασιών όπου θα συμμετέχουν και διαδικτυακά εκπρόσωποι από συνολικά 147 χώρες από τις πέντε ηπείρους, η κ. Πρανταλιέ ανέλυσε τις προκλήσεις και τις προοπτικές στον Τύπο. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «σε παγκόσμιο επίπεδο η ίδια η δημοκρατία απειλείται από τη στιγμή που η δημοσιογραφία δέχεται επιθέσεις», ενώ τόνισε: «Ο μεγάλος αγώνας μας τώρα είναι να διασφαλίσουμε ότι οι δημοσιογράφοι θα κάνουν το επάγγελμά τους με ασφάλεια χωρίς αποκλεισμούς».

Όπως ανέλυσε η Γαλλίδα πρόεδρος, στη συνέντευξή της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, «δυστυχώς, σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, αφενός παρατηρείται το φαινόμενο να εισάγονται νόμοι που περιορίζουν την ελευθερία του Τύπου και αφετέρου πολιτικοί, σε ανώτατο επίπεδο, επιτίθενται δημόσια σε δημοσιογράφους. Αυτή η αντιμετώπιση ωθεί και τους πολίτες στο να κατηγορούν τους δημοσιογράφους, μία στάση που διαχέεται στην κοινωνία από πάνω προς τα κάτω».

Επιπλέον, η πρόεδρος της ΔΟΔ επεσήμανε ότι δεν είναι λίγες οι χώρες όπου επαγγελματίες δημοσιογράφοι έρχονται αντιμέτωποι με δυσκολίες, αλλά και κινδύνους που προκαλούνται από την αστυνομία και τον στρατό.

Μάλιστα, πρόσθεσε ότι η οικονομική πίεση που ασκείται στον Τύπο έχει οδηγήσει ακόμα και σε ΜΜΕ χωρίς δημοσιογράφους, που χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη για τη δημιουργία περιεχομένου, ενώ «δεν είναι λίγοι αυτοί που απλά αντιγράφουν κείμενα και τα διακινούν, χωρίς να είναι καν δημοσιογράφοι», όπως είπε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Δυστυχώς έτσι υπονομεύεται η ηθική υποχρέωση που έχουν οι δημοσιογράφοι να παρέχουν αληθινή και έντιμη πληροφόρηση, αλλά και το δικαίωμα των πολιτών να λαμβάνουν αυτού του είδους την ενημέρωση», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η κ. Πρανταλιέ εκτίμησε ότι το γενικό κλίμα στην Ευρώπη όσον αφορά το επάγγελμα του δημοσιογράφου είναι αρνητικό, καθώς, όπως είπε, σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε αποκαλύψει ότι χρησιμοποιούνται λογισμικά παρακολούθησης που μπορεί μεν να βρίσκονται στα τηλέφωνα σχεδόν όλων των πολιτών, αλλά οι δημοσιογράφοι οφείλουν σε κάθε περίπτωση να προστατεύσουν τις πηγές τους.

Όσον αφορά τη χρήση λογισμικών όπως το Predator, η κ. Πρανταλιέ ξεκαθάρισε ότι είναι απόλυτο χρέος των κυβερνήσεων να προστατεύουν τους δημοσιογράφους, αλλά και τις πηγές τους από τέτοιου είδους απειλές.

«Η Ελλάδα είναι ένα άριστο παράδειγμα για το τι μπορούμε να κάνουμε για τους δημοσιογράφους σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό που είναι ζωτικής σημασίας είναι να επιδείξουμε αλληλεγγύη και να παραμείνουμε όλοι μαζί ενωμένοι, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις προκλήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά στη συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην ανάγκη υποστήριξης τοπικών ΜΜΕ και δημοσιογράφων που εργάζονται σε αυτά, καθώς μεμονωμένοι δημοσιογράφοι στοχοποιούνται πολύ πιο εύκολα, όπως είπε.

Όσον αφορά τα SLAPPs (Στρατηγικές νομικές αγωγές ενάντια στη συμμετοχή του κοινού), η κ. Πρανταλιέ επεσήμανε ότι η υπάρχουσα νομοθεσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν αρκεί, καθώς το φαινόμενο λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις.

Πρότεινε τα δικαστικά έξοδα για τους δημοσιογράφους να τα αναλαμβάνει η πολιτεία, μέχρις ότου η υπόθεση να τελεσιδικήσει, έτσι ώστε σε περίπτωση που δεν καταδικαστεί ο λειτουργός του Τύπου, το οικονομικό βάρος στο τέλος να πέφτει εξ ολοκλήρου στον μηνυτή. Επεσήμανε δε την ανάγκη ανάληψης μέτρων προκειμένου να αποθαρρύνονται οι αγωγές προς δημοσιογράφους σε κάθε περίπτωση.

Όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των δημοσιογράφων, η κ. Πρανταλιέ επεσήμανε ότι αυτή η μάχη πρέπει να κερδηθεί οπωσδήποτε, αφού «είναι ζήτημα ηθικό και ζήτημα λειτουργίας της δημοκρατίας». Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «ηθικά δικαιώματα και οικονομικά δικαιώματα πάνε χέρι χέρι».

Καθώς η ΔΟΔ εκπροσωπεί πάνω από 600.000 επαγγελματίες δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο η πρόεδρος της Οργάνωσης επεσήμανε ότι είναι κρίσιμο οι δημοσιογράφοι να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς μισθούς, προκειμένου να επιτελούν ακέραια το λειτούργημά τους. «Η δημοσιογραφία είναι διαφορετική σε σχέση με άλλα επαγγέλματα – η αληθινή και έντιμη δημοσιοφραφία είναι μέρος της δημοκρατίας», είπε.

Με αφορμή και την υπόθεση της δολοφονίας του Έλληνα δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, η πρόεδρος έκανε γνωστό, ότι από την πλευρά της η ΔΟΔ πρόκειται να θέσει σε επίπεδο ΟΗΕ τη δραστική αντιμετώπιση της ατιμωρησίας δολοφόνων δημοσιογράφων αλλά και των υποκινητών αυτών των δολοφόνων.

Μάλιστα, όπως είπε, μόλις εχθές στο Περού, ύστερα από 35 χρόνια αγώνων, καταδικάστηκε σε 12ετή φυλάκιση πρώην πρωθυπουργός, ως υπεύθυνος για τη δολοφονία δημοσιογράφου. «Μπορείς να σκοτώσεις έναν δημοσιογράφο αλλά δεν μπορείς να σκοτώσεις την είδηση», ανέφερε χαρακτηριστικά, καθώς «ένα μεγάλο διεθνές δίκτυο δημοσιογράφων πρόκειται να ασχοληθεί άμεσα με το ρεπορτάζ με το οποίο ασχολούνταν ο δολοφονημένος συνάδελφός τους».

Η κ. Πρανταλιέ ανέφερε ότι «μόνο τον περασμένο χρόνο 68 δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν σε όλο τον κόσμο» και εκτίμησε ότι «όπως με διαβεβαίωσε σε πρόσφατη συνάντησή μας και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, η Ελλάδα μπορεί να παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο προκειμένου να διαμορφωθεί μία διεθνής νομοθεσία για την αντιμετώπιση αυτής της ατιμωρησίας».

Επιπλέον αναφέρθηκε στον αγώνα στον οποίο έχει επιδοθεί η ΔΟΔ για τον Τζούλιαν Πολ Ασάνζ, ιδρυτή της Wikileaks, που παραμένει, χωρίς να του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, κρατούμενος εδώ και χρόνια σε φυλακές υψίστης ασφαλείας έξω από το Λονδίνο, περιμένοντας την αγγλική δικαιοσύνη να αποφανθεί αν θα τον εκδώσει στις ΗΠΑ για να δικαστεί. Και ταυτόχρονα, διερωτήθηκε: «Γνωρίζουμε τον Ασάνζ, αλλά ποιος όμως γνωρίζει έναν δημοσιογράφο στην Υεμένη ή τον Σουδάν;».

Ανέφερε ότι η χρήση της τεχνολογίας είναι σε κάθε περίπτωση προς όφελος των δημοσιογράφων αρκεί οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ να μην τη χρησιμοποιούν εις βάρος της δημοσιογραφίας, καθώς «η τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να είναι τεχνητή αλλά δεν είναι νοημοσύνη», όπως είπε.

Τέλος, η έμπειρη Γαλλίδα δημοσιογράφος, ολοκληρώνοντας τη συνέντευξή της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων εξέφρασε την αισιοδοξία της για το μέλλον, επισημαίνοντας, ότι γενικά «βρισκόμαστε σε ένα πολύ χαμηλό σημείο, όπου δημοσιογράφοι και πολίτες ξυπνάνε και απαιτούν το καλύτερο».

Σημειώνεται ότι οι εργασίες του διημέρου των συνεδριάσεων πραγματοποιουνται υπό την προεδρία της κ. Πρανταλιέ, παρουσία του γενικού γραμματέα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Άντονι Μπελανζέ, καθώς και του ταμία επί τιμή Τζιμ Μπουμέλα. Το «παρών» έδωσαν επίσης η πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Μάγια Σέβερ και Μουσταφά Κουλελί.

Οι δύο εκδηλώσεις (οι εργασίες τόσο της Εκτελεστικής Επιτροπής όσο και της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της ΔΟΔ) φιλοξενούνται από τις Ενώσεις-Μέλη της ΔΟΔ ΕΣΗΕΑ και ΕΣΠΗΤ, ενώ τη διοργάνωση έχει αναλάβει το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ. Επί δύο ημέρες, θα τεθούν υπό συζήτηση θέματα όπως η θέση και η οικονομική κατάσταση των δημοσιογράφων σε όλο τον κόσμο καθώς και δράσεις και εκθέσεις για την κατάσταση ανά χώρα.

Σημειώνεται ότι η ΔΟΔ ιδρύθηκε το 1926 στο Παρίσι (η ΕΣΗΕΑ αποτελεί ιδρυτικό της μέλος) και αποτελεί τη φωνή των δημοσιογράφων στον ΟΗΕ και το διεθνές συνδικαλιστικό κίνημα. Χορηγός επικοινωνίας των δυο εκδηλώσεων είναι το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Συνεντεύξεις: Τετάρτη 19 Απριλίου 2023 / Ηλίας Παλιαλέξης ΑΠΕ ΜΠΕ