Θεοδώρα Τζήμου (ταινίες «Άδικος κόσμος» και «Man at Sea»)

Πρωταγωνίστησε στις ταινίες «Άδικος κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου και «Man at Sea», που δεν έχει βγει ακόμη στις αίθουσες. Κάπου ανάμεσα σε πρόβες, γυρίσματα και παραστάσεις σε διαφορετικές θεατρικές σκηνές της Αθήνας. Η Θεοδώρα Τζήμου μοιράζεται κάποιες σκέψεις της από τα παρασκήνια στην Γκέλυ Μαδεμλή και το περιοδικό CITY.

Σε προηγούμενη συνέντευξή σου, είχες δηλώσει ότι σε κέρδισε η οπτική του Φίλιππου Τσίτου γιατί δείχνει να αγαπάει τους ανθρώπους. Στον «Άδικο κόσμο» ωστόσο, καταλήγουμε μάλλον σε μια ματαίωση των ανθρώπινων σχέσεων…
Ναι, αλλά, ο κεντρικός ήρωας μοιάζει να αυτοακυρώνεται. Τελικά, ρε παιδί μου δεν υπάρχει κάτι απ’ όλα αυτά. Δεν υπάρχει ο δίκαιος, ή δεν υπάρχει ο άδικος, γιατί, ξέρεις, ξεκινάει από ένα τέτοιο δεδομένο, αλλά μετά το αφήνει. Νομίζω πως ακριβώς αυτό είναι το ενδιαφέρου του έργου…
 
Η ταινία όμως λέγεται «Άδικος κόσμος». Είναι σαν να μας προδιαθέτει ο δημιουργός της για την ανάγνωσή μας στο σύμπαν του.
Νομίζω ότι απλώς είναι η έναρξή του συλλογισμού του αυτή…

Αλλά μετά αποδίδεται δικαιοσύνη με έναν τρόπο;
Τελικά τι σημαίνει δικαιοσύνη. Τελικά αυτό λέει, ότι, ξέρεις, τα όρια δεν είναι καθαρά, αλλάζουν συνέχεια στην πορεία. Και εσύ διαπραγματεύεσαι τους αρχικούς σου όρους.

Είναι όμως ανθρώπινη ανάγκη του να τα ορίζουμε και να θέλουμε να μιλάμε για ορισμούς της δικαιοσύνης.
Φυσικά. Απλώς νομίζω πως πρέπει να έχουμε πάντα στο νου μας πως είναι ένα μέγεθος που διευρύνεται διαρκώς. Να σκεφτόμαστε συνέχεια τι σημαίνει. Αντίστοιχα και η Δώρα, που υποδύομαι, με έναν τρόπο θεωρεί ότι ο κόσμος είναι άδικος μαζί της. Ότι κάτι άλλο θα ’πρεπε να κάνει και δεν το κάνει γιατί δεν μπορεί. Θεωρεί ότι δεν κάνει τη δουλειά που θα ’πρεπε να κάνει, δεν ζει τη ζωή που θα ’πρεπε να ζει. Ξεκινά με μια περίεργη αίσθηση… έχει εισπράξει την αδικία με τον δικό της τρόπο. Αλλά φαίνεται να ανατρέπει η ίδια την ιδέα της για το τι θεωρούσε δικαιοσύνη.

Είναι δύσκολο όμως να ερμηνεύσουμε τη συμπεριφορά της, μιας που δεν εκφράζεται καθόλου με λέξεις –σε αντίθεση με τον αστυνομικό που σχεδόν επιτίθεται φραστικά. Προφανώς είχε και τους λόγους της να παραμείνει σιωπηλή (γέλια).
Ε, ναι, όταν κρύβεις κάτι, προτιμάς να παραμένεις σιωπηλός γενικώς. Να το διαφυλάξεις με κάθε δυνατό τρόπο.

Οι ηθοποιοί κινούνται ελάχιστα στα όρια του κάδρου, και γενικώς δεν είναι πολύ συγκρατημένοι σωματικά. Ήταν σκηνοθετική οδηγία;
Νομίζω ότι ήταν, αλλά δεν το θυμάμαι ως κάτι έντονο, μάλλον προέκυπτε από τον τρόπο που γινόταν η πρόβα. Δεν ζητούσε ο Τσίτος δηλαδή κάτι αυστηρά σωματικά, όπως το θέτεις, αλλά νομίζω με τον τρόπο που ζητούσε υποκριτικά τα πράγματα, πιο καθημερινά, πιο «λυμένα», έβγαινε κάπως αυτό το αποτέλεσμα.

Πώς γεννήθηκε η συνεργασία σας;
Με πήρε τηλέφωνο το καλοκαίρι, φαντάζομαι με είχε δει σε καμιά ταινία, κάπως, κάτι -ε, και εγώ είχα δει τις δύο ταινίες του, μου άρεσε πολύ, μου άρεσε και το σενάριο… Έτσι απλά.

Όλα αυτά τα χρόνια έχεις μια σταθερή συνεργασία και με τον Κωνσταντίνο Γιάνναρη. Αισθάνεσαι πως έχεις δοσμένα μερικά πράγματα κάθε φορά που ξεκινάτε μαζί κάτι καινούριο;
Κοίτα, επειδή οι ταινίες γυρίζονται σε μεγάλη χρονική απόσταση η μία από την άλλη, κάθε φορά που συμμετέχω αισθάνομαι πως ξαναρχίζω από την αρχή… Το γεγονός πως έχουμε ξαναδουλέψει μαζί για μένα δεν σημαίνει τίποτα για τη σχέση μας. Απλώς ίσως να βοηθάει το ότι ξέρω πια τους κώδικές του, αυτό είναι όλο. Αλλά δεν θεωρώ τη σχέση μας δεδομένη. Ακόμα και για τις οδηγίες που δίνει, κι αυτός αλλάζει, κι εγώ αλλάζω, και συναντιόμαστε μετά και γίνεται κάτι άλλο.

Θα μπορούσες να περιγράψεις την εμπειρία του «Man at sea»; Είναι η τρίτη φορά που η ταινία είναι σε στάδιο του μοντάζ, δεν είναι έτσι;
Δεύτερη, τρίτη, όσα ξέρεις εσύ ξέρω και εγώ… Πάντως ήταν απίστευτη εμπειρία. Από κάθε άποψη. Εγώ από ένα σημείο και μετά είχα ξεχάσει εντελώς το ότι κάνω ταινία, μού είχε φανεί τόσο σημαντικό το ότι ήμουν ανάμεσα σε όλα αυτά τα παιδιά, τα οποία είχαν βιώσει κάτι πολύ ισχυρό, είχαν μόλις έρθει από το Αφγανιστάν, με τα πόδια για να μην τους πάρουν οι Ταλιμπάν, είχαν μπει σε φυλακές στην Κωνσταντινούπολη. Ξέρεις, μετά λες, «ποια ταινία; ποιος ηθοποιός; τι σημασία έχουν όλα αυτά όταν αυτή η πραγματικότητα σε ξεπερνάει;» Αυτό είναι το στοιχείο που θα θυμάμαι πιο έντονα από αυτή μου την εμπειρία.

Η ταινία είναι γυρισμένη εξ ολοκλήρου πάνω σε ένα δεξαμενόπλοιο. Πού έγιναν τα γυρίσματα και πόσο κράτησε η όλη διαδικασία;
Το πλοίο ήταν αραγμένο στη Δραπετσώνα. Κάναμε πρόβες γύρω στους τρεις μήνες και μετά τα γυρίσματα κράτησαν ενάμιση χρόνο.
 
Κι όλα αυτά τα παιδιά-μετανάστες, πώς βρέθηκαν;
Έκαναν κάστινγκ κι αυτοί, όπως κι οι υπόλοιποι ηθοποιοί. Μη νομίζεις, είναι πολύ εύκολο να βρεθούνε. Πας σε ένα μαγαζί με ίντερνετ, κάνεις ερωτήσεις δεξιά κι αριστερά, και όλοι θέλουν να συμμετέχουν.

Έτυχε να δω τις δύο ταινίες μέσα σε μια μέρα, στο 52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στην αρχή μού έκανε εντύπωση που σε καμία από τις δύο ταινίες δεν εμφανίζονται άλλες γυναίκες (πέρα από μικρά περάσματα). Μάλιστα μού φάνηκε πως πρόκειται για διαμετρικά αντίθετους ρόλους, πως στον «Άδικο Κόσμο» η Δώρα βρίσκεται στο περιθώριο μιας κοινωνίας αλλά ξαφνικά βρίσκεται να κινεί τα ηνία μιας σημαντικής υπόθεσης, ενώ η Κάτια στο «Man» είναι καταξιωμένη γιατρός στο πλευρό του καπετάνιου αλλά σταδιακά περιθωριοποιείται.
Έχεις δίκιο, δεν το είχα σκεφτεί έτσι. Κι αυτό συμβαίνει γιατί είναι εντελώς διαφορετικά τα πράγματα όταν συμμετέχεις σε κάτι από μέσα.

Αυτή τη σεζόν παίζεις πολλούς διαφορετικούς ρόλους, σε θέατρο και σινεμά.
Έτυχε λίγο, γενικώς δεν μπορώ να το κάνω και δεν το κάνω και καλά, με δυσκολεύει, είμαι άνθρωπος που επικεντρώνεται στα πράγματα, αλλιώς χάνομαι, γιατί είμαι χαοτική. Αλλά τώρα εκ των πραγμάτων συνέβη και, εντάξει, προσπαθώ να ανταπεξέλθω.

Προσπαθεί ποτέ ένας ηθοποιός να βρει κάποιο συνεκτικό ιστό, κάποιο κοινό στοιχείο ανάμεσα στους ρόλους που αλλάζει;
Όχι, εμένα δεν με βοηθά αυτή η σκέψη, μπορώ να σου πω ότι μπορεί να γειώσει τα πράγματα αρκετά και να μην έχουν ενδιαφέρον, πολύ συχνά έχει ενδιαφέρον να ασχολούμαι με πράγματα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, ή τουλάχιστον εγώ να τα αντιλαμβάνομαι έτσι, αλλιώς μου φαίνονται βαρετά.

Υπάρχουν για σένα ρόλοι πιο απαιτητικοί από τους υπόλοιπους;
Κάθε φορά εμένα μου φαίνονται το ίδιο απαιτητικοί. Και το ίδιο ενδιαφέροντες. Ό,τι κάνω μου φαίνεται φοβερά ενδιαφέρον και μάλιστα πιο ενδιαφέρον από πριν. Αλλά νομίζω πως έτσι πρέπει να ’ναι. Οφείλεις να αγαπάς αυτό που κάνεις τη στιγμή που το κάνεις. Σαν να μην υπάρχει τίποτα που να έχει προηγηθεί.

Την πράξη της υποκριτικής, ναι, αλλά να αγαπάς και τον ήρωα που υποδύεσαι;
Τον ήρωα μπορείς να τον κρίνεις αργότερα, μακριά από τη στιγμή που το κάνεις. Αλλά όχι, δεν μπορώ να το διαχωρίσω. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι πάντα το πιο σημαντικό.