Γιάννης Κακλέας («Διαμάντια και Μπλουζ»)

Γεννήθηκε, μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη, μια χρονιά εδώ στη Σχολή Χαρατσάρη, στη συνέχεια στην Αθήνα σπουδές στη Σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Σκηνοθετεί για πρώτη φορά στην Θεσσαλονίκη, στο Κ.Θ.Β.Ε. το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Διαμάντια και Μπλουζ», με πρωταγωνίστρια τη Νόρα Κατσέλη. Ο Γιάννης Κακλέας έδωσε συνέντευξη στην Αναστασία Γρηγοριάδου και το περιοδικό CITY.

Ποια είναι η υπόθεση του έργου;
Το έργο παρουσιάζει δύο μέρες από τη ζωή μιας γυναίκας που έχει χαθεί σε μια επιφανειακή πραγματικότητα και προσπαθεί να ξαναβρεθεί με τα όνειρά της, τον εαυτό της, τις επιθυμίες της μέσα από τις σχέσεις της κόρης της και του άντρα της και με τη συνάντηση μιας παράξενης κοπέλας, της Σόνιας όπου ανατρέπεται όλη της ζωή και αλλάζει κατεύθυνση. Η ιστορία με λίγα λόγια είναι αυτή.

Είναι ένα έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γραφής της και σε αυτό το έργο; Η Λούλα Αναγνωστάκη φέρει έναν ιδιαίτερο κόσμο. Είναι ένας συγγραφέας που βλέπει το χώρο, το χρόνο και τα πρόσωπα σε πάνω από μια διάσταση. Τι εννοώ με αυτό. Ο χώρος γι’ αυτήν είναι πραγματικός και ονειρικός. Ο χρόνος είναι συμπιεσμένος στο χθες και στη μνήμη αλλά και στη σημερινή διάστασή του. Ως εκ τούτου, οι ήρωες που κυκλοφορούν μέσα στα έργα της είναι ήρωες που έρχονται από τη μνήμη και μετεωρίζονται μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου.  Αυτός είναι ο κόσμος της Αναγνωστάκη, ιδιαίτερα μυστικός και όχι εύκολος να αποδοθεί σκηνικά. Ενώ τα «Διαμάντια και μπλουζ» είναι ένα έργο εύληπτο θα έλεγα, ο κόσμος της είναι πιο μυστικός, ένας κόσμος που θέλει μια ιδιαίτερη ευαισθησία για να διεισδύσεις.

Πώς διαβάσατε εσείς το έργο;
Στην αρχή, όταν το πρωτοδιάβασα μου φάνηκε ρεαλιστικό. Περιγραφεί αυτό που σας έλεγα στην αρχή, την ιστορία, την ερωτική ιστορία, αν θέλετε, μιας γυναίκας και τη βραδιά της παρουσίασης ενός τραγουδιού. Όταν όμως το μελέτησα και το επεξεργάστηκα μαζί με τους ηθοποιούς, αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε όλοι τη σημασία που είχαν οι συμβολισμοί στο κείμενο, τα κρυφά νοήματα. Όπως αναφέρει και ο τίτλος, το έργο έχει να κάνει με δύο στοιχεία, τα διαμάντια, την πολύτιμη ποιότητα που κάθε άνθρωπος μεταφέρει αλλά την έχει ξεχάσει μέσα του, την έχει χάσει, και το μπλουζ, μία νέα μυθολογία, που παρόλο που μπορεί να ’ναι μελαγχολική, μοναχική, να μην είναι εξωστρεφής, είναι όμως ταξιδιάρικη και σε ταξιδεύει σε μια μυθολογία των ουσιαστικών αποφάσεων. Το μπλουζ είναι σταυροδρόμι, έχει να κάνει με το καλό και το κακό, με το διάβολο και το θεό. Άρα, όλο το κείμενο αποκρυπτογραφήθηκε με αυτούς τους δύο όρους, τα διαμάντια και τα μπλουζ, κάτι μεταξύ της γνώσης της πραγματικότητας και ταυτόχρονα τις αποφάσεις που έπρεπε να πάρει η ηρωίδα για να επανέλθει σε ένα δρόμο θετικό.

Αυτή η ηρωίδα θα μπορούσε να είναι κι ένας άντρας, ή όσα την αφορούν είναι αποκλειστικά θέματα που απασχολούν μια γυναίκα;
Έχω την εντύπωση ότι η Λούλα Αναγνωστάκη αναφέρεται στον εαυτό της. Είναι ένα έργο που γράφτηκε για μια γυναίκα. Ήταν μια παραγγελία ή μια προσφορά μάλλον της Λούλας Αναγνωστάκη στην Τζένη Καρέζη και πέρα από αυτό είναι ένα έργο που αναφέρεται στον ίδιο της τον εαυτό, στον τρόπο που βλέπει την πραγματικότητα. Νομίζω είναι ένα έργο γυναικείο.

Πριν από λίγο, όταν μιλούσατε για την Αναγνωστάκη, είπατε «είναι ένας συγγραφέας», δεν είπατε μια συγγραφέας. Το κάνατε από παραδρομή ίσως. Από την άλλη, δεν θα έλεγε κάποιος ότι η Λούλα Αναγνωστάκη γραφεί φυλετικά, γυναικεία…
Όχι, όχι. Είναι μια σπουδαία συγγραφέας. Είναι μια γυναίκα που γραφεί και δεν περιορίζεται σε αυτό. Πρώτα-πρώτα ξέρει καλά τι θα πει θέατρο, έχει υπάρξει μαζί με τον Κάρολο Κουν σε παραστάσεις που έχει γράψει ειδικά για το θέατρο Τέχνης και έχει μάθει μέσα από αυτό τη διαδικασία του θεάτρου. Με τη συμβίωσή της με τον Γιώργο Χειμωνά, το υποθέτω αυτό, έχει πολύ γερά ερείσματα και στην ψυχανάλυση καθώς αναφέρεται στους ήρωές της. Έχει ένα μουσικό άνοιγμα στη γραφή της, έχει δηλαδή μια ποιητικότητα μουσική που όλα τα πράγματα τα οδηγεί σε έναν ποιητικό ρεαλισμό που ξεπερνάει την γυναικεία ή αντρική γραφή.

Πείτε μου για την πρωταγωνίστριά σας σε αυτήν  την παράσταση, την Νόρα Κατσέλη.
Είναι ένα έργο που πρέπει να έχεις την ηρωίδα. Η Άννα, έτσι λέγεται η ηρωίδα, πρέπει να είναι στην πρόβα πριν την ανίχνευση προς τα πού θα πάει η παράσταση. Και η Νόρα Κατσέλη είναι η Άννα. Είναι μια γυναίκα με εμπειρίες, μια γυναίκα με την ευαισθησία της ηρωίδας, που επιθυμεί να κάνει όλα αυτά τα ταξίδια, κι εδώ είναι το πολύ σπουδαίο με τη Νόρα Κατσέλη, γιατί φέρει μια θεατρική παράδοση στο DNA της πιο πολύ, υπήρξε μια υπέροχη  μαθήτρια. Ακολούθησε τις σκηνοθετικές οδηγίες μου και τις απαιτήσεις της σκηνοθετικής άποψης με ευλάβεια. Είναι μια συνεργασία που ακολούθησε σκαλοπάτια δημιουργικά και πιστεύω ότι έχει φτάσει  σε ένα πολύ καλό επίπεδο και η ερμηνεία της είναι ουσιαστική και εντυπωσιακή.

Ποια  ήταν η βασική σκηνοθετική σας γραμμή για το ρόλο της Άννας;
Ο ρόλος έχει όλη την ευαισθησία μιας γυναίκας που δεν είναι καθόλου μίζερη αλλά αφέθηκε σε μια καθημερινότητα που την έκανε να φαίνεται, ενώ δεν είναι, ασήμαντη. Κινδυνεύουμε, αν αναλύσουμε τέτοιους χαρακτήρες να τους κάνουμε περισσότερο δραματικούς ή κωμικούς, κάπως μίζερους ή παρατημένους, ενώ δεν είναι. Είναι μια προσωπικότητα που κυκλοφορεί ανάμεσά μας λαμπερή αλλά χαμένη, με ταλέντο αλλά χωρίς να ’χει εστίαση και ταυτόχρονα έχει όνειρα τα οποία αν δεν συμβεί ένα γεγονός να την ταρακουνήσει, θα τα ξεχάσει. Οπότε μιλάμε για μια δυναμική γυναίκα, στην  οποία αν δεν συνέβαιναν αυτά που της συνέβησαν,  θα χανόταν σε μια καθημερινότητα όπως και όλοι μας κινδυνεύουμε να χαθούμε από μία ευτελή πραγματικότητα που αγγίζει τα όρια της επιβίωσης.

Ποιοι είναι οι υπόλοιποι συντελεστές της παράστασης;
Έχει κάνει ένα υπέροχο σκηνικό ο Μανόλης Παντελιδάκης, ένα λοφτ της ηρωίδας, έχει κάνει και τα κοστούμια, είναι χρόνια συνεργάτης μου. Φωτισμούς έχει κάνει ο Γιώργος Τέλλος, στην ουσία είναι μια εικαστική συμβολή του φωτιστή στην παράσταση. Μουσική επιμέλεια ο Γιάννης Ράμος αλλά μουσική και το τραγούδι που ερμηνεύει η Νόρα  Κατσέλη έκανε ο Σταμάτης Κραουνάκης. Συνεργάτης στη σκηνοθεσία είναι η Φρόσω Λύτρα και βέβαια  οι υπόλοιποι  ηθοποιοί, Βασίλης Ευταξόπουλος, Αναστασία Κατσιναβάκη, Σοφία Μιχαήλ, Θάλεια Σκαρλάτου, Μιχάλης Σιώνας, Γιάννης Ράμος. Τελικά ήταν μια δημιουργική συγκυρία ν’ ανέβω στη Θεσσαλονίκη, την πόλη που γεννήθηκα εξ’άλλου, να σκηνοθετήσω για πρώτη φορά κι ανέβηκα με τους βασικούς μου συνεργάτες έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια παράσταση του ύφους των παραστάσεων που χρόνια τώρα δημιουργούμε στην Αθήνα.

Ποια σκηνή της παράστασης θα θέλατε να προσέξουν ιδιαίτερα οι θεατές;
Τη σκηνή με τη Σόνια, τη γυναίκα καταλύτης που μπαίνει μέσα στο έργο και προσφέρει με την παρουσία της την έννοια του πολύτιμου, τα διαμάντια. Είναι μια σκηνή ονειρική, παράξενη, βγαλμένη σαν από κεφάλαιο του Μαρκές και νομίζω είναι μια σκηνή που καθορίζει όλη την παράσταση. Το έργο έχει επτά εικόνες και ανάμεσα σε αυτές τις εικόνες υπάρχουν ονειρικά στιγμιότυπα, εκεί είναι και η χρήση του βίντεο που κάνει ο Κώστας Πέππας που δεν ανέφερα πριν στους συντελεστές, όπου κάνουμε κάθε φορά μια μικρή τομή στο υποσυνείδητο ου ήρωα που παίζει στην κάθε σκηνή. Είναι μια παράσταση σύνθετη που παίζει εικαστικά και δραματουργικά μεταξύ της πραγματικότητας και του ονείρου.

info: