Νουρέγιεφ: Ο θρυλικός χορευτής μπαλέτου

Νουρέγιεφ: Ο θρυλικός χορευτής μπαλέτου

Ρούντολφ Νουρέγιεφ: Ο χορευτής που αψηφούσε τη βαρύτητα. Στη σκηνή ήταν πάντα ένα εξωτικό, άγριο και πανέμορφο ζώο, που έκοβε την ανάσα. Πάθος, δύναμη, απόλυτη πειθαρχία.

Ο Ρουντόλφ Χαμέτοβιτς Νουρέγιεφ (Rudolf Khametovich Nureyev, 17 Μαρτίου 1938 – 6 Ιανουαρίου 1993) ήταν ταταρικής καταγωγής, Ρώσος χορευτής και χορογράφος, ένας από τους κορυφαίους του 20ου αιώνα, ίσως ο πιο διάσημος μετά τον Νιζίνσκι στην ιστορία του κλασικού μπαλέτου.

Ρούντολφ Νουρέγιεφ: Γεννήθηκε… σε τρένο

Ο Νουρέγιεφ γεννήθηκε σ’ ένα βαγόνι της υπερσιβηρικής αμαξοστοιχίας κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ, κι ενώ η μητέρα του βρισκόταν καθ’ οδόν προς το Βλαδιβοστόκ, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του στον Κόκκινο στρατό.

Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της ταταρικής οικογένειάς του (είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές). Μεγάλωσε κοντά στην πόλη Ουφά, στη δημοκρατία του Μπασκορτοστάν.

Τα παιδικά του χρόνια ήταν δύσκολα και πολύ φτωχά. Στα 16 του παράτησε το σχολείο για να αφοσιωθεί σε αυτό που αγαπούσε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο: τον χορό.

Ο πατέρας του διαφωνούσε κάθετα με την επιλογή του γιου του, αλλά ο μικρός Ρούντολφ γράφτηκε στην Ακαδημία Βαγκάνοβα της Αγίας Πετρούπολης και μόλις τέσσερα χρόνια αργότερα βρέθηκε στα μπαλέτα Κίροφ, ως πρωταγωνιστής σε έργα του κλασικού ρεπερτορίου.

Στο διάστημα αυτό χόρεψε όλους τους μεγάλους ρόλους σε έργα όπως «Η Λίμνη των Κύκνων», «Η Ωραία Κοιμωμένη», ο «Δον Κιχώτης», η «Ζιζέλ», συνοδεύοντας σκηνικά τις μεγάλες μπαλαρίνες της εποχής, όπως π.χ. τη Νατάλια Ντουντίνσκαγια.

Γνώρισε τη διεθνή καταξίωση και σε κάθε παράσταση απολάμβανε τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα του κοινού.

Νουρέγιεφ: Ο θρυλικός χορευτής μπαλέτου

Ρούντολφ Νουρέγιεφ: Πολιτικό άσυλο στο Παρίσι

Στις 16 Ιουνίου του 1961 σε μία περιοδεία των μπαλέτων Κίροφ στο Παρίσι, που μόλις είχαν ξεκινήσει περιοδείες στον κόσμο, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ αρνείται να επιστρέψει στην πατρίδα του.

Περιμένοντας στο αεροδρόμιο την πτήση με προορισμό την Αγγλία, επόμενο σταθμό της περιοδείας τους, δύο πράκτορες της KGB τον πλησίασαν και του ζήτησαν να επιστρέψει στη Μόσχα, ώστε να λάβει μέρος σε ένα γκαλά. Του είπαν ότι θα επέστρεφε στο Λονδίνο για να συνεχίσει τις εμφανίσεις του, αλλά εκείνος δεν τους πίστεψε.

Αμέσως ζήτησε τη βοήθεια Γάλλων αστυνομικών οι οποίοι τον οδήγησαν στο υπουργείο Εξωτερικών. Εκεί, ο διάσημος χορευτής ζήτησε πολιτικό άσυλο.

Αυτομάτως κηρύχθηκε ανεπιθύμητος στη Σοβιετική Ένωση. Κάνει 28 χρόνια να μπορέσει να επισκεφτεί τη Ρωσία. Το 1989, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ απαιτεί να επιτραπεί η είσοδος στον Ρούντολφ Νουρέγιεφ, εις το όνομα του ανθρωπισμού. Γυρίζει για να παρευρεθεί στην κηδεία της μάνας του.

Ρούντολφ Νουρέγιεφ: Η Μαργκότ Φοντέιν και η αποθέωση

Από τη Γαλλία ταξίδεψε σχεδόν σε όλο τον κόσμο, δίνοντας παραστάσεις όπου το κοινό τον αποθέωνε.

Ο δυτικός κόσμος παραληρεί σε κάθε του εμφάνιση. Οι δημοσιογράφοι τον λατρεύουν. Οι παπαράτσι τον κυνηγούν. Κάνει το κλασικό μπαλέτο να αντιμετωπίζεται σαν μέρος της ποπ κουλτούρας. Είναι ο πιο φωτογραφημένος άντρας του 20ου αιώνα, ενώ οι σχέσεις του, οι φιλίες του, οι συνεργασίες του, οι έρωτες του γίνονται πρωτοσέλιδα.

Νουρέγιεφ: Ο θρυλικός χορευτής μπαλέτου

Το 1961 γνώρισε στην Αγγλία την επίσης διάσημη χορεύτρια Μαργκότ Φοντέιν. Οι δυο τους δημιούργησαν ένα χορευτικό ζευγάρι, που όμοιό τους δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν. Οι παραστάσεις τους άφησαν εποχή.

Ο Νουρέγιεφ συνεργάστηκε με τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου, τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας, το Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου, του Βερολίνου και πολλά άλλα.

Το κλασικό μπαλέτο χάρη στον Νουρέγιεφ πηγαίνει σε άλλο επίπεδο…

Το 1991 αποφάσισε να αποσυρθεί από το χορό και να ασχοληθεί με τη διεύθυνση ορχήστρας, κάτι που έκανε επίσης με μεγάλη επιτυχία.

 

«Το Λευκό Κοράκι»

Το 2018 η ταινία «Το Λευκό Κοράκι» («Τhe White Crow») έφερε στη μεγάλη οθόνη τη ζωή του θρυλικού χορευτή. Στη σκηνοθεσία συναντάμε τον Ρέιφ Φάινς ο οποίος παράλληλα υποδύεται το δάσκαλο χορού και το μέντορα του Νουρέγιεφ, Αλεξάντερ Πούσκιν.

Όσο παράξενο και να ακούγεται, πρόκειται για την πρώτη κινηματογραφική βιογραφία του Νουρέγιεφ.

Αξίξει επίσης να αναφερθεί και το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «Nureyev» (2018), σκηνοθετημένο από τα αδέλφια Τζάκι και Ντέιβιντ Μόρις, το οποίο παρουσιάζει αποσπάσματα από το χορό, τις χορογραφίες και τις πρόβες του Νουρέγιεφ μέσα από σπάνιο υλικό που έχει αποκαλυφθεί.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αφιέρωμα του cityportal στον Μπορίς Βιάν

Το νήμα της ζωής κόβεται νωρίς

Άνθρωπος με παροιμιώδεις αντοχές, ο Νουρέγιεφ δεν δίσταζε να γλεντάει, να ξενυχτάει και να συνεχίζει απτόητος με το μάθημα και την πρόβα.

Το ίδιο παροιμιώδες ήταν και το πείσμα του, που του έδωσε τη φήμη του «δύσκολου» ήδη από τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του με τα Μπαλέτα Κίροφ στο Λένινγκραντ.

Νουρέγιεφ: Ο θρυλικός χορευτής μπαλέτου

Κινήθηκε στην ζωή, στην τέχνη και στον έρωτα χωρίς προσποιήσεις και με απόλυτη ειλικρίνεια, παραδεχόμενος πως ήταν ομοφυλόφιλος, χωρίς ποτέ να κρύψει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις.

Ο πρώτος ποπ σταρ του χορού, όπως τον έχουν ονομάσει, πέθανε στις 6 Ιανουαρίου 1993 σε ηλικία 55 ετών. Είχε ήδη διαγνωσθεί με AIDS από το 1984, αλλά το έκρυβε επί πολλά χρόνια…

Ο τάφος του Nureyev, βρίσκεται στο νεκροταφείο Sainte-Genevieve-des-Bois στα νότια προάστια του Παρισιού. 

Είναι επικαλυμμένος με ένα ρεαλιστικό ψηφιδωτό ενός ανατολίτικου χαλιού κιλίμ, που τόσο αγαπούσε ο Nureyev. Δημιουργήθηκε από τον σκηνογράφο Ezio Frigerio, ο οποίος συνεργαζόταν συχνά με τον Nureyev και αποτελεί μια μοναδική οπτική απεικόνιση της αξιοσημείωτης ζωής του χορευτή.

Το έργο αναπαριστά το αγαπημένο χαλί που ο χορευτής έπαιρνε μαζί του στις περιοδείες του. Το χαλί χρησιμοποιούνταν για να κάνει ζέσταμα πριν από τις εμφανίσεις και αντανακλά τη νομαδική του ζωή. Η διακόσμηση αποτυπώνει την εικονογραφία ενός από τα χαλιά κιλίμ των οποίων ο Νουρέγιεφ ήταν συλλέκτης.

Χρωματικά ο χρυσός συμβολίζει τη δύναμη και το μεγαλείο, το κόκκινο το αίμα και τη ζωή, το λευκό το φως και την αγνότητα. Το ανατολίτικο μπλε συμβολίζει τον θάνατο και το πένθος αλλά και την ειρήνη. Οι επιφάνειες εμφανίζονται να έχουν έναν ρευστό και φωτεινό δυναμισμό, απαλό και βελούδινο. Κάθε μέρος είναι κατασκευασμένο με απόλυτη ακρίβεια και σχεδιασμένο από μια ομάδα κορυφαίων δημιουργών: τον σχεδιαστή Ezio Frigerio, τον αρχιτέκτονα Stefano Pace και την ψηφιδωτή Francesca Fabbri με το στούντιο Akomena.


Πρόσωπα και ιστορίες cityportal

Ακολουθήστε το cityportal.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις Διαβάστε για Συναυλίες, Σινεμά, Θέατρο, βιβλία, τέχνες, εκδρομές στην ατζέντα (ημερολόγιο) αλλά και όλα τα Τελευταία νέα από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον Κόσμο, σήμερα, τώρα που συμβαίνουν.

 

Διαβάστε όλα τα τελευταία νέα | Ενημερωθείτε